Wat gebeurt er?
Begin van adolescentie (= overgang tussen jeugd en volwassenheid. Voornamelijk biologisch,
nog niet volledig emotioneel) start met een groeispurt. Daarna komen ze in de pubertijd,
wanneer je je seksuele volwassenheid bereikt en klaar is om een kind te ‘maken’.
Bij vrouwen start de groeispurt rond 10,5 jaar met een piek rond 12 jaar en vanaf 13 jaar
langzamer groeien. Jongens lopen 2 of 3 jaar achter (13 jaar en piek bij 14 jaar en vanaf 16
jaar langzamer groeien). Ook ontstaan secundaire geslachtskenmerken en verandert je
gezicht.
3 Fases adolescentie
-Vroeg: 11/12-14 jaar groeispurt (fysiek)
-Midden: 14-16 jaar compleet maken (fysiek)
-Laat: 16-18 jaar neem je volwassen rol aan (mentaal)
Secular trend = een stroming in gemeenschappen waar eerdere ontwikkeling en grotere
lichaamslengte ontstaan dan vroeger. Kan komen door betere voeding, betere verzorging of
meer activiteit (= later ongesteld). Bij meisjes:
- Hoog lichaamsgewicht en vet: activeert ontstaan seksuele volwassenheid. Vetcellen
laten leptine vrij geeft door aan het brein dat de energy stores klaar zijn voor
puberteit. Menstruatie begint dan ook.
- Atletisch of weinig eten latere puberteit, uitstellen van menstruatie.
Menarche = de eerste menstruatie van een vrouw.
Spermarche = de eerste zaadlozing tussen 13 en 14 jaar.
Andremarche = rijping van de bijnieren komen hormonen vrij start groeispurt. Ong. 10
jaar.
Precocious puberty = de vroege start en snelle progressie van puberteit. 8 jaar bij meisjes, 9
bij jongens.
Erfelijkheid speelt een belangrijke rol bij het bepalen van het begin van de pubertijd. Je
genen reguleren het vrijlaten van hormonen, wat weer invloed heeft op de ontwikkelingen
die plaatsvinden bij pubertijd.
Factoren die start pubertijd beïnvloeden
In Westerse landen hebben vrouwen eerder menarche.
Erfelijkheid.
Stress zorgt voor een latere pubertijd.
Voeding. Meer eten is eerdere pubertijd en andersom.
Veel sporten latere pubertijd.
Dikke mensen komen later in de pubertijd. (Meer leptine).
Afro-Amerikaanse meisjes worden eerder ongesteld.
Fysieke ontwikkelingen
Mannen: grotere penis en testikels, schaamhaar, baard in de keel, eerste erectie, start
maximale lichaamsgroei, okselhaar, baardgroei.
Vrouwen: borsten vormen, schaamhaar, okselhaar, groeien in lengte en bredere heupen,
eerste menstruatie.
Een vroege menstruatie gaat gepaard met gevoeliger zijn voor risicogedrag en stoornissen.
, Hormonale invloeden
De hypofyse reguleert de hormonen. Laat groeihormonen (GH) vrij, waardoor
lichaamscellen kunnen groeien en ontwikkelen.
De hypofyse zorgt dat eierstokken oestrogeen (oestradiool) gaan produceren en de testes
testosteron. Wanneer deze hormonen een bepaald punt hebben bereikt geeft de
hypothalamus een seintje dat er extra veel GH moeten worden aangemaakt. Groeispurt.
De bijnierschors laat androgenen vrij waardoor spieren en botten bij beide geslachten gaan
groeien.
Het hormoon TSM zorgt voor de ontwikkeling van de schildklier. Stimuleert de hersengroei
en de ontwikkeling hiervan. Gebeurt voor de groeispurt.
Oxytocine zorgt voor de ontwikkeling van je borsten en zorgt dat je gevoelig bent voor
sociale stimuli. (Band met andere).
Dopamine zorgt dat je reward systeem gevoeliger wordt.
Brein ontwikkelingen
In de prefrontale cortex worden onnodige connecties in het brein verwijderd en belangrijke
worden versterkt. Dit verbetert redeneren, beslissingen maken en zelfcontrole. Aan het
einde van de adolescence zijn er minder selectieve en meer effectieve neurotische
connecties. De acties die je kiest om te doen verzwakken of versterken deze connecties. Is
pas aan het einde van de adolescentie klaar met volgroeien.
De corpus callosum wordt dikker tijdens de adolescentie. (Daar waar de LHH en RHH
samenkomen). Hierdoor kan een volwassenen beter informatie verwerken.
De amygdala, die belangrijk is bij het controleren van emoties, volgroeit eerder dan de
prefrontale cortex.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marijn124. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.