Samenvatting: Microbiologie:
Belang van orale microbiologie:
• Ontstaan van destructieve processen:
o Cariës, paradontitis
• Ontstaan van orale abcessen en cellulitis
• Ontstaan van primaire infecties
o Herpes simplex…
• Mondholte (bloed) en speeksel als bron van infecties voor tandarts en personeel
• Kwetsbaarheid van de patiënt voor infecties tijdens een sessie
Belang van orale micro-organismen:
• Meer als 700 verschillende soorten bacteriën in de mondholte
o Aërobe, anaërobe en facultatief-anaërobe bacteriën
o Bron voor opportunistische infecties
• Plaque:
o 10^11 bacteriën per gram
• Cariës en paradontale pockets:
o Ze veranderen het milieu waardoor er weer andere microflora opduiken
Bacteriën:
• Infectie-veroorzakende bacteriën en meeste bacteriën in ons lichaam
o Eubacteria
• Omgevingsbacteriën, maar ook in de complexe darmflora
o Archaeabacteria
o Rol bij menselijke gezondheid nog onbekend
Algemene vorm en anatomie bacteriën:
• Ze hebben een celmembraan (meestal ook een celwand), cytoplasma, één circulair
chromosoom
• Geen kern, geen mitochondria en geen ER
• Kweken gemakkelijk en snel, gebruik makend van eenvoudige voedingsbronnen
o Vooral omgevingsbacteriën zijn moeilijk te kweken
Celmembraan bacterie:
• Bestaat uit fosfolipiden bilayer
• Fosfolipidenlaag bevat macromoleculen:
o Glycoproteïnen (uitwisseling en contact met omgeving)
Microbiologie
, 2
Dylan De Neve
Celwand bacterie:
• Samenstelling is verschillend bij grampositieve en gramnegatieve bacteriën
o Sommige hebben geen celwand
o Extra moleculen in celwand dienen voor contact met de buitenwereld
• Grampostief:
o Celwand heeft grote hoeveelheid peptidoglycaan als bouwsteen
o Andere macromoleculen voor contact en uitwisseling met de omgeving
• Gramnegatief:
o Celwand omvat dunne laag peptidoglycaan
o Celwand bevat 2de lipidenmembraam (lipopolysacchariden)
Lipopolysaccharide:
• Basisbestanddeel van celwand van gramnegatieve bacteriën
• 3 onderdelen:
o Lipid A
▪ Relatief constant
o Proximale polysaccharideresidues
▪ Relatief constant
o Buitenste suikergroepen
▪ Variabel van soort en soms zelfs type
▪ Ook O-antigen genoemd
• Wordt gebruikt om species verder te karakteriseren
• Verschillend van species
• Zeer toxische werking bij de mens:
o Koorts, activatie van stolling en inflammatie
Onderscheid bacteriën:
• Moeilijk te onderscheiden omdat ze niet gekleurd zijn onder de microscoop
o Kleuren met behulp van Gramkleuring
▪ Grampositief (blauw) en gramnegatief (rood)
• Vorm van de bacterie kan ook verschillen:
o Kok, bacillen, maar soms ook meer typische vormen (kommavormig, kurktrekkerig)
Microbiologie
, 3
Dylan De Neve
Celwand van mycobacterie:
• Mycoplasmata en chlamydia hebben geen celwand
• Celwand van mycobacterie is gevormd door een dense laag van lange mycolzuren
• Gevolgen:
o Lange overleving in natuur, ondanks droogte en andere hostiele elementen
o Besmettelijk en ziekmakend (moeilijk kapot te maken door macrofagen zonder T-
hulp-
o Zeer resistent en zuurvast
Bacterieel genoom:
• Bestaat uit 1 chromosoom
o Circulair dubbelstrengig DNA molecule
• Gyrasen en topo-isomerasen maken ontvouwen en opvouwen mogelijk
o Targets voor antibiotica
Extra structuren:
• Kapsel:
o Polysacchariden laag rond celwand
o Beschermt tegen fagocytose
• Flagellen:
o Zorgt voor beweeglijkheid
• Fimbriae:
o Aanhechtingsmoleculen, binden op
specifieke receptoren
o Belangrijk voor kolonisatie en virulentie
• Pili:
o Contactbuizen voor overdracht van genetisch materiaal
Metabolisme van de bacterie:
• Kan invloed hebben op de omgeving:
• Door metabolieten:
o Door zure omgeving, zuur neutraliseren door enzymatische productie van ammoniak
▪ Bacterie in maagmucosa
• Door meer doelgerichte moleculen:
o Enzymen en eiwitten kunnen bacteriën beschadigen
Celgroei van de bacterie:
• Grote aantallen op korte tijd
o In optimale omstandigheden, deling om de 20-
30 minuten
• Lag fase
o Adaptatie fase
• Logaritmische toename na lag fase, met daarna
stationaire fase (bij uitputting van bronnen)
Microbiologie
, 4
Dylan De Neve
Invloed van temperatuur op de groei:
• Er is een optimale temperatuur, maar ook een minimum en een
maximum
o Zie grafiek voor humane pathogenen
• Kan verschillend zijn per organisme
• Invriezen:
o Stopt de groei, maar doodt heel weinig bacteriën
Invloed van O2 en CO2 op de groei:
• Sommige zijn obligaat aëroob:
o Zuurstof nodig voor groei
• Velen zijn facultatief anaëroob:
o Zuurstof is toxisch voor de anaërobe bacterie
▪ Gevoeligheid is variabel
o Niet zozeer de O2-concentratie, maar eerder de redoxpotentiaal
• Capnofiele bacteriën:
o Groeien beter in een omgeving met hoge CO2 spanning
Invloed van zuurtegraad op de groei:
• Sommige doen het goed in zure omgeving
• Sommige doen het goed in alkalische omgeving
Fenotypische variatie en adaptatie:
• Bacteriën passen hun metabool armamentarium aan volgens de omgevingsomstandigheden
Planktonische vorm:
• Vorm waarin de bacteriën worden bestudeerd
• Kenmerken worden beschreven (fysiologisch, morfologisch, pathogeen, gevoeligheid voor
antibiotica) in deze vorm
• In realiteit:
o Niet planktonisch en met andere bacteriën
o Ze zijn ook soms sessiel
o Ze gedragen zich dus ook anders (fenotypische variaties kunnen ontstaan)
Fenotypische variaties:
• Meerdere verschijnselen:
o Persisters
o Bet hedging
o Sporen
o Biofilm (illustreert verregaande aanpassingsvermogen van de bacterie)
o Quorum sensing (illustreert verregaande aanpassingsvermogen van de bacterie)
Microbiologie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dedeny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.