Summary
Samenvatting Thema 4 Transport Havo 5
- Course
- Level
- Book
Een beknopte maar volledige samenvatting van thema 4 Transport van Biologie voor jou. Er staan extra afbeeldingen bij om de stof te verduidelijken!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
yarah
Reviews received
Content preview
Thema 4 Transport (Havo 5)Basisstof 1: Transportsystemen
Transportsysteem van planten:
Anorganische sapstroom door houtvaten: vervoeren water en mineralen van de wortels naar de
bladeren
Organische sapstroom door bastvaten: vervoeren assimilatieproducten (o.a. suikers, aminozuren en
hormonen) van de bladeren naar alle delen van de plant
Ezelsbruggetje: anorganische stoffen (hier dus mineralen) zijn klein, organische stoffen (hier dus bijv.
suikers) zijn groot
Wortels: hier worden water en mineralen opgenomen
- Bastvaten
- Houtvaten
- Epidermis
- Wortelharen: nemen water en mineralen op uit de bodem. Via de schors komen water en
mineralen terecht bij de endodermis
- Endodermis: laat dmv. actief transport mineralen door het celmembraan. Mineralen gaan actief
van schors naar centrale cilinder. Hierdoor wordt de osmotische waarde in de centrale cilinder
heel hoog (want hoge concentratie mineralen) en vervolgens verplaatst water zich van de schors
naar de centrale cilinder.
- Centrale cilinder: alle delen binnen de endodermis
- Worteldruk: door het osmotische verschil worden water en mineralen omhoog de plant in
gestuwd
Capillaire werking: door een combinatie van cohesie en adhesie kan vloeistof omhoog getransporteerd
worden in een plant.
- Cohesie: moleculen van dezelfde soort hebben een aantrekkende werking op elkaar
- Adhesie: moleculen van verschillende soorten hebben een aantrekkende werking op elkaar
Verdamping in bladeren: vocht in bladeren verdampt door huidmondjes waardoor er een zuigkracht
ontstaat, water wordt omhoog getrokken
, Dus transport in plant komt tot stand door een combinatie van:
- Verdamping
- Capillaire werking
- Worteldruk
Transport in de mens:
Bloedvatenstelsel: bestaat uit het hart en de bloedvaten
Dubbele bloedsomloop: per omloop passeert het bloed het hart twee keer
- Kleine bloedsomloop: zuurstofarm bloed stroomt van het hart naar de longen, zuurstofrijk bloed
stroom van de longen naar het hart
- Grote bloedsomloop: zuurstofrijk bloed stroomt van het hart naar het lichaam, zuurstofarm
bloed stroomt van het lichaam naar het hart
Enkele bloedsomloop: per omloop passeert het bloed het hart één keer
- Bijv. de vis: door de kieuwen wordt zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgegeven, dit
zuurstofrijke bloed gaat door het lichaam heen, het wordt weer zuurstofarm en gaat door het
hart en dit pompt het weer naar de kieuwen
Basisstof 2: Het hart
Over het hart lopen kransslagaders en kransaders:
- Kransslagaders: aftakkingen van de aorta en voorzien de hartspier van zuurstof en
voedingsstoffen
- Kransaders: vervoeren koolstofdioxide en afvalstoffen van de hartspier naar de rechterboezem
Volgorde: zuurstofarm bloed -> rechterboezem -> rechterkamer -> longen -> zuurstofrijk bloed ->
linkerboezem -> linkerkamer -> rest van lichaam
Linkerkant van hart heeft dikkere spier omdat deze zuurstofrijk bloed naar de rest van het lichaam moet
pompen, hiervoor heeft deze dus meer kracht nodig. Rechterkant hoeft alleen maar zuurstofarm bloed
naar longen te pompen en dit kost minder kracht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yarah. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now