Pathologieën op intensieve zorg: pediatrie
1. Bronchiolitis
DEFINITIE:
- Acute infectie van de kleinere en perifere luchtwegen die leidt tot diffuse luchtwegobstructie
- Kinderen <1j
- Winterepidemie!! (November-februari)
RSV (respiratoir syncytieel virus)
Adenovirus
Rhinovirus
(para)- influenzavirus
Humaan metapneumo virus
- Vaak eerst infectie van de bovenste luchtwegen
SYMPTOMEN:
- Droge hoest
- Progressieve kortademigheid
- Piepend expirium
- Subfebriele temperatuur/koorts
- Voedingsproblemen (door tachypneu/dyspneu), risico dehydratatie
- Kleine zuigelingen: risico op apneu
- Gezwollen slijmvliezen
- Gestegen slijmproductie:
Belemmerende ventilatie
Hypoxemie
Hypercapnie
- Risico op bacteriële surinfectie
DIAGNOSTIEK:
- Typisch klinisch beeld: zie foto
- In- en expiratoire fijne crepitaties
- NF aspiraat
- Sneltest RSV
- RX:
overexpansie/hyperinflatie/infiltraten/atelectasen
VERPLEEGKUNDIGE OBSERVATIES/BEHANDELING:
- ABCDE-aanpak
- Toedienen O2 (neusbril/optiflow/beademing)
- Achteruitgang opmerken en op tijd arts verwittigen
- Anticiperen (klaarzetten optiflow, klaarleggen intubatiemateriaal)
- Diurese (SIADH): vaak NaCl 20% zijlijn
- Pulmonale hypertensie (soms nood aan NO ventilatie)
- Bronchospasmen
- Voldoende aspireren
1
, - Rustig houden/minimal touch
- AH kiné
- Aërosoltherapie/cortisone IV
- Voeding continu of intermittent (maagsonde)
- CAVE: respiratoire insufficiëntie met snelle deteriotatie
PROGNOSE
- Zelflimiterend
- Vaak wel blijvende gevoeligheid van de luchtwegen
- Meer kans op ontwikkelen van astma
- Vaccin?
Niks specifiek voor RSV
Wel immuuntherapie voor kinderen bij wie RSV levensbedreigend zou zijn (ex-prematuren,
immuun-gecompromitteerde kinderen, kinderen met een hartafwijking, …)
HOOGRISICO:
- BPD: bronchopulmonale dysplasie
- Meest voorkomende complicatie van een premature geboorte
- Zuurstofbehoefte langer dan 28 dagen na geboorte
- Frequent bij extreme prematuren (<32 weken zwangerschap):
Te weinig ontwikkelde longen
Te weinig goed ontwikkelde longblaasjes
Bronchospasmen
(Ernstige) pulmonale hypertensie
Surfactant kan helpen
- Longen zijn veel gevoeliger voor infectie
- Beschadigde longen, littekenweefsel door hulp bij de AH (langdurige beademing/cpap op
NICU)
Langdurige zuurstofnood onder hoge druk
- Jaarlijks overlijden kinderen met BPD die bronchiolitis doormaken
2
, 2. Pleurapneumonie
DEFINITIE:
- Pneumonie met ophoping van vocht tussen de pleurabladen:
Transsudaat
Exsudaat
Pus
Lymfe
Bloed
- Meestal empyeem: pus in pleuraholte, meestal met
pneumokokken/stafylokokken/haemophilus
- 3 stadia:
Exudatief: met nog weinig cellen
Fibrinopurulent: met massaal granulocyten en fibrineschotten met ‘loketvorming’
Organiserend: voornamelijk nog fibrineus materiaal in de pleuraholte
- Meestal zuurstofnood
- Hoog CRP
- Lang aanslepend pneumonie
- Aanhoudende koorts, ondanks AB
SYMPTOMEN:
- Malaise
- Toegenomen kortademigheid
- Soms pijn op de borst
- “Buikpijn”
- Hoge koorts (in geval van empyeem)
- Gedempte percussie en gedempt ademgeruis
- Soms verminderde thoraxbewegingen
- Prikkelbare kinderen
DIAGNOSE:
- Thoraxfoto:
Toont beschaduwing
Vaak concave bovenbegrenzing
- Echoscopisch:
Dikte van de vochtschil
Aard van het vocht
Fibrineschotten aanwezig
Vaststellen
punctieplaats
- CT-thorax
- Laboratorisch
onderzoek van het
pleuravocht na punctie
3
1. Bronchiolitis
DEFINITIE:
- Acute infectie van de kleinere en perifere luchtwegen die leidt tot diffuse luchtwegobstructie
- Kinderen <1j
- Winterepidemie!! (November-februari)
RSV (respiratoir syncytieel virus)
Adenovirus
Rhinovirus
(para)- influenzavirus
Humaan metapneumo virus
- Vaak eerst infectie van de bovenste luchtwegen
SYMPTOMEN:
- Droge hoest
- Progressieve kortademigheid
- Piepend expirium
- Subfebriele temperatuur/koorts
- Voedingsproblemen (door tachypneu/dyspneu), risico dehydratatie
- Kleine zuigelingen: risico op apneu
- Gezwollen slijmvliezen
- Gestegen slijmproductie:
Belemmerende ventilatie
Hypoxemie
Hypercapnie
- Risico op bacteriële surinfectie
DIAGNOSTIEK:
- Typisch klinisch beeld: zie foto
- In- en expiratoire fijne crepitaties
- NF aspiraat
- Sneltest RSV
- RX:
overexpansie/hyperinflatie/infiltraten/atelectasen
VERPLEEGKUNDIGE OBSERVATIES/BEHANDELING:
- ABCDE-aanpak
- Toedienen O2 (neusbril/optiflow/beademing)
- Achteruitgang opmerken en op tijd arts verwittigen
- Anticiperen (klaarzetten optiflow, klaarleggen intubatiemateriaal)
- Diurese (SIADH): vaak NaCl 20% zijlijn
- Pulmonale hypertensie (soms nood aan NO ventilatie)
- Bronchospasmen
- Voldoende aspireren
1
, - Rustig houden/minimal touch
- AH kiné
- Aërosoltherapie/cortisone IV
- Voeding continu of intermittent (maagsonde)
- CAVE: respiratoire insufficiëntie met snelle deteriotatie
PROGNOSE
- Zelflimiterend
- Vaak wel blijvende gevoeligheid van de luchtwegen
- Meer kans op ontwikkelen van astma
- Vaccin?
Niks specifiek voor RSV
Wel immuuntherapie voor kinderen bij wie RSV levensbedreigend zou zijn (ex-prematuren,
immuun-gecompromitteerde kinderen, kinderen met een hartafwijking, …)
HOOGRISICO:
- BPD: bronchopulmonale dysplasie
- Meest voorkomende complicatie van een premature geboorte
- Zuurstofbehoefte langer dan 28 dagen na geboorte
- Frequent bij extreme prematuren (<32 weken zwangerschap):
Te weinig ontwikkelde longen
Te weinig goed ontwikkelde longblaasjes
Bronchospasmen
(Ernstige) pulmonale hypertensie
Surfactant kan helpen
- Longen zijn veel gevoeliger voor infectie
- Beschadigde longen, littekenweefsel door hulp bij de AH (langdurige beademing/cpap op
NICU)
Langdurige zuurstofnood onder hoge druk
- Jaarlijks overlijden kinderen met BPD die bronchiolitis doormaken
2
, 2. Pleurapneumonie
DEFINITIE:
- Pneumonie met ophoping van vocht tussen de pleurabladen:
Transsudaat
Exsudaat
Pus
Lymfe
Bloed
- Meestal empyeem: pus in pleuraholte, meestal met
pneumokokken/stafylokokken/haemophilus
- 3 stadia:
Exudatief: met nog weinig cellen
Fibrinopurulent: met massaal granulocyten en fibrineschotten met ‘loketvorming’
Organiserend: voornamelijk nog fibrineus materiaal in de pleuraholte
- Meestal zuurstofnood
- Hoog CRP
- Lang aanslepend pneumonie
- Aanhoudende koorts, ondanks AB
SYMPTOMEN:
- Malaise
- Toegenomen kortademigheid
- Soms pijn op de borst
- “Buikpijn”
- Hoge koorts (in geval van empyeem)
- Gedempte percussie en gedempt ademgeruis
- Soms verminderde thoraxbewegingen
- Prikkelbare kinderen
DIAGNOSE:
- Thoraxfoto:
Toont beschaduwing
Vaak concave bovenbegrenzing
- Echoscopisch:
Dikte van de vochtschil
Aard van het vocht
Fibrineschotten aanwezig
Vaststellen
punctieplaats
- CT-thorax
- Laboratorisch
onderzoek van het
pleuravocht na punctie
3