Summary
Samenvatting Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 14
- Course
- Level
Dit is een duidelijke en overzichtelijke samenvatting voor het vak Maatschappijwetenschappen uit de methode Seneca hoofdstuk 14.
[Show more]
Seller
Follow
eekmalies
Content preview
MAW samenvattingen VWO 6Hoofdstuk 14
14.1 context: traditioneel of modern
Traditionele samenlevingen verschillen erg van moderne samenlevingen op
gebied van cultuur: het geheel van voorstellingen, uitdrukkingsvormen,
waarden en normen die mensen als lid van een groep of samenleving hebben
verworven. Moderne samenlevingen in verschillende landen lijken erg op elkaar
door verschillende processen.
Institutionalisering= het proces waarbij een complex van waarden en min of
meer geformaliseerde regels vastgesteld wordt in standaard gedragspatronen,
die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren.
Hierdoor wordt gedrag van mensen voorspelbaarder.
Waarden van de samenleving worden vertaald in gedragspatronen.
Het geeft mensen zekerheid.
Het geeft ruimte en tijd
Het geeft zin aan mensen hun handelen.
Er worden organisaties gevormd= verbanden tussen mensen die een
gemeenschappelijk doel nastreven.
Rationalisering= het proces van het ordenen en systematiseren van de
werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en
van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke
resultaten te bereiken.
Een groot deel van de verschillen tussen de traditionele samenleving en de
moderne samenleving is te verklaren door rationalisering. Hierbij worden
traditionele opvattingen en handelswijzen vervangen door weloverwogen
doelgericht handelen.
Traditionele samenleving= het denken en doen van mensen komt van
ingesleten gewoontes en godsdienstige tradities, ook hebben ze veel aandacht
voor het bovennatuurlijke.
Moderne samenleving= het denken en handelen van mensen komt van ratio,
wetenschap staat centraal en er is minder aandacht voor tradities en het
bovennatuurlijke.
Max Weber heeft het over de ‘onttoveren van de wereld’. Rationalisering is een
lange termijn veranderingsproces kenmerkend voor de maatschappij als geheel.
Voordelen:
- Grote uitbouw van de wetenschap -> betere beheersing van sociale
processen en de natuur
- Rationele en efficiënte vormgeving van arbeidsorganisaties
- Nadruk op universele formele regels en gelijke behandelingen van mensen
- Meten van opbrengst en juist persoon op de juiste plaats
Nadelen:
, - Dreiging van steeds meer controle op de wereld, middelen overheersen de
doelen
- Vervreemding van werknemers en grote machtsverschillen in bedrijven,
organisaties en samenlevingen
- Onpersoonlijk benadering in relaties tussen mensen
- Hoge eisen die werknemers op hun bordje krijgen, de onderklasse die niet
aan deze eisen kan voldoen worden buitengesloten
- Toename macht bureaucratische organisaties
Paradigma’s rationalisering
Functionalisme paradigma= de voordelen van rationalisering worden
benadrukt. Het zorgde voor het cement van de ontwikkeling van de
kapitalistische economie. Durkheim verklaarde dat arbeidsdeling een
belangrijk aspect van de rationalisering van het productieproces, hij
maakte hierbij onderscheid tussen 2 solidariteit. Mechanische
solidariteit= geringe arbeidsdeling gebaseerd op gelijkvormigheid in de
traditionele samenleving. Organische solidariteit= verdere
arbeidsdeling gebaseerd op onderscheid bij moderne samenlevingen.
Conflict-paradigma= maatschappelijke ongelijkheidsverhoudingen
ontstaan door het proces van rationaliseren. Berekend doel middel
denken: mensen worden gezien als vervangbaar en als factoren om
rekening mee te houden, ze zijn het middel voor het doel van de
bezittende klasse. Er is een strijd in schaarse goederen tussen de klassen.
Er ontstaat machteloosheid bij de werknemer, vervreemding.
Rationele-actor paradigma= actoren kunnen door rationalisering in
toenemende mate hun eigen doelen bereiken. Mensen ontwikkelen een
samenhangend geheel van doelen die men wilt realiseren en waar het
gedrag op wordt afgestemd.
De variatie op macro niveau is tussen traditionele samenlevingen het grootst.
De variatie op microniveau is het grootst binnen de moderne samenleving, dit
komt door het proces van individualisering= het proces waarbij individuen in
toenemende mate hun zelfstandigheid op verschillende gebieden kunnen
vergroten. Mensen willen namelijk hun zelfstandigheid vergroten en zich
onderscheiden van anderen. Traditionele samenlevingen zijn collectivistisch en
moderne samenlevingen zijn individualistisch.
De betekenis van sociale instituties veranderen ook, men kiest er namelijk zelf
voor of de normen worden gevolgd. Sociale institutie= een complex van min of
meer geformaliseerde regels die het gedrag van mensen en hun onderlinge
relaties reguleren.
14.2 wording van de moderne samenleving
De wereld nu is niet meer te vergelijken met de wereld van 50, 100 of 500 jaar
geleden, er heeft zich een proces van modernisering voort gedaan. Vaak wordt
de verlichting als beginpunt van de veranderingen genoemd, er ontstonden
processen van rationalisering, staatsvorming, democratisering,
institutionalisering, individualisering en globalisering. In de moderne westerse
samenleving die is ontstaan door deze processen denken over bepaalde
vraagstukken anders dan vroeger.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eekmalies. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now