Samenvatting De GEO Aardrijkskunde - Arm en Rijk H.1 t/m H.3 - 4 vwo
12 views 0 purchase
Course
Aardrijkskunde
Level
VWO / Gymnasium
Book
De Geo - Arm en rijk Bovenbouw VWO Leeropdrachtenboek
Dit document is een samenvatting met verschillende figuren en afbeeldingen en de theorie verdeeld in punten. Er is veel gebruik gemaakt van pijltjes om processen en oorzaak-gevolg aan te geven.
SE Arm & Rijk H.1 t/m H.3 - Samenvatting
Paragraaf 1.1
Ethiopië ligt in het oosten van Afrika, rond de evenaar.
Er is sprake van groene honger > er zijn voedseltekorten in een
vruchtbaar land met voldoende neerslag > hoe kan dit > hiervoor
kijken naar demografische kenmerken.
Ligging
Ethiopië ligt in de tropen. In het hoogland is het koeler.
Ongunstige relatieve ligging: het land is bergachtig, ligt tussen
arme landen en het is landlocked (afgesloten van de zee) > het
vervoer van mensen en goederen is hierdoor erg tijdrovend en
duur.
De beschikbaarheid en infrastructuur laten veel te wensen over,
maar is aan het ontwikkelen > vliegverkeer ontwikkelt zich sterk,
mede door onbereikbaarheid over land > bederfelijke goederen
(bijv. groenten) worden door de lucht vervoerd.
De mensen: demografie
Snelle groei bevolkingsaantal door hoog geboortecijfer > zal komende tijd hoog blijven (groot
deel van bevolking zal komende jaren vruchtbaar zijn)
Sterftecijfer daalt, maar zuigelingensterfte blijft hoog (mede door ondervoeding)
80% van bevolking woont op platteland > bevolkingsaantal blijft hier sterk groeien
Meeste mensen wonen in bergachtige hoogland, de woestijnen en steppen zijn dunbevolkt >
grote regionale dichtheidsverschillen.
De mensen: cultuur
Ethiopië is een land met vele volken met eigen culturen.
Land van 103 miljoen mensen en 86 verschillende soorten stammen
Grootste groepen zijn Amhara en Oromo
Engels lingua franca
In Ethiopië is er sprake van een culturele tweedeling in orthodox en islam:
Oosten > islamitische
gedeelte
Westen > orthodox
christelijke gedeelte
Op het platteland zorgt de
grootfamilie voor opvoeding.
Hele duidelijke structuur van
opvoeding > traditionele
arbeidsverdeling > de man
werkt buitenshuis en
kinderen werken mee op
platteland > geen school >
hoog analfabetisme.
, De mensen: politiek
Hoofdstad > Addis Ababa
Ethiopië kende vrijwel geen koloniale overheersing.
Grote armoede is vooral te wijten aan uitbuiting en corruptie door heersende klasse > macht
en inkomen zijn heel ongelijk verdeeld > veel mensen
werken op platteland, zorgen voor klein inkomen > weinig
mensen werken in dienstensector, zorgen voor groot deel
inkomen.
Ethiopië is een onstabiel land > verleden met veel conflict
> er blijven oorlogen oplaaien tussen Ethiopië en Somalië
> deze oorlogen en conflicten versterkten de armoede en
ongelijkheid.
Ethiopië is een federale staat > bestaat uit 9 federaties
(regio’s) > gekozen op basis van grootste volkeren en taalgebieden
Doel van federale staat: autonome regio’s tevredenstellen en de eenheid binnen een land
hierdoor bewaren > dit is echter niet gelukt want deze federatie willen door deze
gedeeltelijke vrijheid alleen maar meer onafhankelijk worden etc.
Autonomie > vrijheid van entiteit, bijvoorbeeld individu, organisatie of natie om zelfstandig
beslissingen te nemen.
Good governence is nog een droom: nog geen sprake van goed doelmatig bestuur, met
name op gebied van vrije meningsuiting > toch vorderingen: vooral op het gebied van
corruptie en fraude.
De mensen: Economie
Veel inwoners leven onder armoedegrens, echter wel sprake van economische groei, maar
inkomensongelijkheid neemt toe.
Duidelijke maatschappelijke driedeling:
Arme massa van kleine boeren en landarbeiders
Een groeiende (nog kleine) middenklasse
De elite van hogere militairen, politici en bestuursambtenaren
Landbouw weinig productief
Het grote belang van de landbouw maakt de samenleving kwetsbaar voor natuurrampen en
de wereldmarkt > productiviteit in de primaire sector is laag.
In droge streken komt vooral extensieve veeteelt voor (Extensieve veeteelt is een vorm van
veehouderij waarbij kleine groepen dieren gevoed worden op grote oppervlaktes land)
In de nattere dichtbevolkte gebieden teelt van voedselgewassen en ook wel commerciële
landbouw (o.a. koffie en rozen als handelsgewas) > exportlandbouw groeit
Groeiende industrie
Door globalisering neemt het belang van arbeidsintensieve industrietakken toe.
Overbevolking platteland (veel werkloosheid) > lage lonen (want veel aanbod, weinig vraag)
> aantrekkelijk MNO’s (multinationale ondernemingen) > economische groei
Weinig conflict afgelopen jaren > meer investeringen vanuit buitenland.
Naast bescheiden eigen fabricage bevorderen deze buitenlandse investeringen de
exportgerichte industrie, met lage loonkosten als vestigingsvoordeel.
Ethiopië heeft goud in handen vanwege toerisme (maar toeristen komen niet als er veel
conflict is)
Veel verborgen werkloosheid > voorbeeld: je verzet met 10 man het werk van 6 personen
omdat er anders simpelweg helemaal geen werk is.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kimvanginneken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.