Summary
samenvatting celmobi: Hoofdstuk 21: Overerving eigenschappen: genetica
- Course
- Institution
samenvatting celmobi: Hoofdstuk 21: Overerving eigenschappen: genetica
[Show more]
Seller
Follow
ameliakirkov
Content preview
Hoofdstuk 21: Overerving eigenschappen:genetica
• Mendeliaanse overerving: volgens wetten van Mendel
• Niet-mendeliaanse overerving: niet volgens wetten van Mendel
→ Genen overgeërfd via wetten van Mendel, fenotype niet
→ Genen niet overgeërfd via wetten van Mendel
• Homozygoot → nakomelingen door zelfbestuiving zelfde karakteristieken
• Monohybride kruising → eerste wet van Mendel (splitsingswet): slechts 1 kenmerk gevolgd
1. Alternatieve versies van genen = allelen staan in voor variatie in erfelijke kenmerken
2. Diploïd organisme ontvangt voor elk kenmerk 2 allelen (elk afkomstig van 1 ouder)
→ Homozygoot: Identieke allelen
→ Heterozygoot: verschillende allelen
3. Bij 2 verschillende allelen: dominant allel volledig tot expressie, recessief allel niets
→ Dominante genen produceren een actief eiwit, recessieve niet
→ Verschil tussen #eiwit bij 1 of 2 allelen is meestal niet zichtbaar
→ Soms intermediair fenotype: partiële dominantie (bv. roze bloemen)
→ Codominantie: beide genen produceren actief eiwit (bv. ABO bloedgroep)
→ Multipele allelen: meer dan 2 verschillende allelen (bv. ABO bloedgroep)
4. Allelen scheiden tijdens gameetvorming → Eerste wet van Mendel
⤷ Genotypisch: 1:2:1 segregatie (1/2 heterozygoot, ¼ van elke heterozygoot)
• Vrouwen = cirkel, mannen = vierkant, zwarte symbolen = individu met betreffend kenmerk
• Heterozygoten v/e mutant allel = drager want kunnen het doorgeven
• Mucoviscidose: normaal allel codeert membraaneiwit voor Cl--transport
⤷ 2 recessieve allelen: abnormaal hoge concentratie aan extracellulair Cl-
Verdikking van mucuslaag => cellen kleveriger
• Uitzondering op 1:2:1 segregatie:
→ Lethale allelen: verhouding van 2:1 wijst op recessief lethaal allel
⤷ Dominante lethale allelen: enkel als het pas later tot uiting komt
→ Geslachtsgebonden: genen die gesitueerd zijn op geslachtschromosomen:
▪ Vrouwen: 1 geïnactiveerd X-chromosoom (Barr-lichaam)
▪ Tijdens gametogenese: Barr-lichaam opnieuw geactiveerd
▪ Vrouwen bestaan dus uit mozaïek van 2 types cellen
→ Lapjeskatten: gevlekt patroon
→ Penetratie en expressiviteit: overerving volgens Mendel maar expressie van verschillende
genen bepaalt fenotype
▪ Penetratie: slechts een bepaald % van een homozygote populatie vertoont kenmerk
▪ Expressiviteit: kenmerk uit zich in genetisch identieke individuen meer/minder
→ Temperatuur beïnvloed expressie van bepaalde genen: enzymen = temp. Gevoelig
⤷ Vb. Himalayan konijnen: zwarte vacht bij koud, wit bij warm
▪ Pleiotropie: 1 gen heeft multipele effecten op fenotype
⤷ Vb. fenylketonurie (PKU): mutatie in enzym fenylalaninedehydroxylase dat
fenylalanine omzet in tyrosine → schade aan hersenen, huid, …
▪ Epistase: Gen op 1 locus beïnvloedt fenotypische expressie gen op andere locus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ameliakirkov. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.45. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73243 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now