Dit betreft een zeer volledige samenvatting van het vak Rechtswetenschap. De samenvatting behelst de hoor- en werkcolleges en de jurisprudentie. Ik heb met deze samenvatting een 9,5 behaald.
Rechtswetenschap
TILBURG LAW SCHOOL
LISANNE DE GRAAF
,Samenvatting rechtswetenschap
Inhoud
1
,Hoorcollege 1 – Visies op recht en rechtsbronnen
Een paar voorbeelden van definities van recht
- Een verzameling van wetten
- Een verzameling van regels (geboden en verboden) die in Nederland gelden (dus bevoegd
zijn vastgesteld), en waaraan we ons moeten houden
- Een verzameling van regels en beginselen die in Nederland gelden etc.
- Recht is wat in een individueel geval wordt gezegd wat recht is
- Recht is dat wat als rechtvaardig wordt ervaren (of de gelijkheid dient, of tot vrede
aanleiding geeft, of transacties efficiënt doet verlopen)
Als je kijkt naar bovengenoemde definities, dan is niks manifest onjuist. Alle definities zeggen iets
over wat voor jou, of voor een ander de definitie geeft of wat belangrijk is in het recht. Het geeft vaak
een visie op het recht van degene die de definitie hanteert en belangrijk vindt. De eerste drie
definities zijn beschrijvend van aard. De laatste twee, en zekere de laatste, ziet op het doel van het
recht. Het moet gelijkheid dienen, het moet de economie efficiënt doen verlopen, het dient voor
ordelijkheid in de samenleving.
Casus Windels
De vrouw overleed plotseling en wilde in haar eigen tuin begraven worden. Haar man had hier geen
vergunning voor aangevraagd.
De wet die hier van toepassing is, is de Wet op de Lijkbezorging. Wat blijkt is dat je onder bepaalde
vooraarden jouw tuin als begraafplaats mag gebruiken. Wel heb je een vergunning nodig en moet
het bestemmingsplan wijzigen van ‘woonplaats’ naar ‘begraafplaats’. Je hebt dan te maken met een
lang traject, waar veel belangen bij komen kijken.
Uit de rechtspraak komen ook nadere regels naar voren. De tuin moet minstens 2 hectare grond
omvatten. Je moet iemand minstens een meter van de muur begraven. De begraafplaats mag niet
zichtbaar zijn vanaf de openbare weg en het graf moet 10 jaar kunnen blijven liggen.
Windels voldeed aan veel van bovenstaande voorwaarden. Hij was bereid om 10 jaar voor
onderhoud te zorgen. Het enige dat hij niet had, was een vergunning omdat hij het niet aan zag
komen. Hij zocht contact op met de gemeente maar dit lukte niet. Hij kon geen maand wachten.
De gemeente wilde dat hij het graf ging opdelven en als hij dit niet deed dat dan de gemeente dit zou
doen.
Rechtbank Limburg 25 augustus 2016:
- ‘De voorzieningenrechter stelt vast dat verzoeker onbestreden heeft gelaten dat hij de Wet
op de lijkbezorging heeft overtreden door zijn op 20 juli 2016 overleden echtgenote te
begraven op [eigen] grond (…)’
- ‘In geschil is of [er] sprake is van bijzondere omstandigheden op grond waarvan verweerder
kan worden gevergd dat handhavend optreden achterwege wordt gelaten. Hiertoe oordeelt
de voorzieningenrechter dat van een concreet zicht op legalisatie niet is gebleken.’
2
, o De rechter stelt eerst de vraag of Wendels inmiddels wel een verzoek heeft
ingediend en concreet zicht is op legalisatie? Dit is niet gebleken.
o Een besluit op die aanvraag is nog niet genomen en ook is niet gebleken dat de
gemeenteraad bereid is om de vergunning te verlenen.
- “Resteert de vraag of handhavend optreden zodanig onevenredig is in verhouding tot de
daarmee te dienen belangen, dat verweerder op grond daarvan had behoren af te zien
(proportionaliteit). De voorzieningenrechter beantwoord die vraag bevestigd.”
- “Aanwijzing zou tot gevolg hebben dat de echtgenote van verzoeker, na uitvoering van de
last, nogmaals opgegraven en herbegraven zou moeten worden. Nu het belang dat aan
grafrust wordt gehecht blijkens te totstandkomingsgeschiedenis van de We top de
lijkbezorging groot is en dit zelfs als uitgangspunt dient te worden genomen, acht de
voorzieningenrechter dit zeer onwenselijk.”
- ECHTER: ‘Zo lang geen duidelijkheid bestaat over de aanwijzing van de begraafplaats als
bijzondere begraafplaats door de gemeenteraad prevaleert het belang van verzoeker om die
reden boven de beginselplicht tot handhaving van verweerder.’
Drie visies op het recht
1. Rechtspositivisme
2. Natuurrechtsdenken
3. Interactionisme en contextualisme
Casus: Gottig vs. Puttfarken
‘Hitler ist ein massenmorder und schuld am kriege!’
Vraag: Wat te doen met mensen als Puttfarken na de oorlog?
Meneer Gottig en Puttfarken waren buren. P. zag Hitler wel zitten en G niet. G had leuzen geschreven
op een openbare muur. Dit was hoogverraad in de tijd toen Hitler aan de macht was. De straf die
hierop stond was de doodstraf. P. wist dat G. dit had gedaan en P. gaf hem aan bij de autoriteiten. G.
wordt voor hoogverraad veroordeeld en krijgt doodstraf. Na de tweede wereldoorlog werd er
opnieuw naar deze zaak gekeken. Op P. rustte de verplichting om hem aan te geven. Wat moet je
met P. doen na de tweede wereldoorlog? P. wordt beschuldigd van moord omdat G. is gestorven
door hem.
Wat er met P. moet worden gedaan, hangt af van jouw visie op het recht.
A Kenmerken van positivisme
- Belangrijkste vraag: Wat is geldend recht?
- ‘Recht is verzameling van regels en begrippen die op basis van de daarvoor geldende
procedures tot stand zijn gekomen’
o Bijvoorbeeld: Nederlandse Grondwet; formele wet wordt gemaakt door regering en
Staten-Generaal samen (art. 81 GW)
- Vormelijke kenmerken zijn belangrijk om te bepalen wat recht is geeft houvast
- Recht en moraal (of: vorm en inhoud) zijn niet onlosmakelijk met elkaar verbonden Slecht
recht is dus ook geldend recht
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LisannedeGraaf. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.92. You're not tied to anything after your purchase.