Summary
Samenvatting ethologie - Christel Moons
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak ethologie Gegeven in 1e bachelor diergeneeskunde door prof. Christel Moons Rassenleer en dierenethiek zit hier niet bij! Geslaagd 1e zit!
[Show more]
Seller
Follow
DgkUgent
Reviews received
Content preview
IINLEIDING TOT DE ETHOLOGIE
Christel Moons
1e bachelor Diergeneeskunde Ugent
,Inleiding tot de ethologie
Inleiding
Recent: groeiende interdisciplinariteit
- Voorbeelden
➔ Evolutionaire psychologie en Cognitieve ethologie
➔ Neuro-ethologie
➔ Gedragsecologie
Wat is ethologie
= biologische studie van gedrag
Biologisch
- Wetenschappelijke methoden
- Vergelijkende studies
- Evolutieleer als achtergrond
“Triune-brain”-theorie van MacLean
- Steunt op de vergelijkbare functionele neuro-anatomie van het CZS doorheen evolutie
- 3 grote delen vormen één functioneel geheel
➔ de primitieve reptiliaanse hersenen (hersenstam): sterke stimulus-reactie band, vb. eten
➔ de paleocortex (limbisch systeem): geheugen en genuanceerde emoties
➔ neocortex: verbeelding, vb. gastronomie
alle drie ongeveer gelijk limbisch systeem, maar minder
neocortex bij konijn dan bij aap bv.
hebben wel allemaal een deel van een van de drie lagen
Gedrag
= iedere uitwendig waarneembare activiteit van het organisme
= een eigenschap v/h dier waarmee het zijn relatie tot het uitwendig milieu kan veranderen
- slaat op regulatorische processen t.h.v. het volledige organisme
- kan beïnvloed worden door: alle niveaus v/h organisme en aspecten van het milieu
vb. dier heeft dorst → gaat zoeken naar water en begint te
drinken → neg feedbackloop indien genoeg gedronken
cybernetisch model!
1
,Vragen van de ethologie
- “Hoe ziet gedrag eruit?”
- Klassieke vragen Tinbergen
➔ 2 ultimate vragen
▪ Wat is de functie of overlevingswaarde v/h gedrag => functie
▪ Hoe is het gedrag ontstaan in de loop v/d evolutie en heeft het zich genetisch
vastgelegd => fylogenie
➔ 2 proximate vragen
▪ Welke oorzaken doen het gedrag optreden => causaliteit
▪ Hoe ontwikkelde het gedrag zich in de loop v/h leven v/e individu => ontogenie
Oefening
- Waarom zingen vogels in het voorjaar?
➔ Veroorzaking? Daglengte stijgt dus hormonale veranderingen
➔ Ontwikkeling? Zang geleerd van vader of soortgenoten
➔ Functie? Territorium verdedigen, wijfje lokken
➔ Evolutie? Zang is geëvolueerd bij voorouders van de soort
Bijkomende vragen door P. Wiepkema
- Wat is het effect van leerprocessen op gedrag? (aan/afleren)
- Zijn er modellen mogelijk die gedrag kunnen verklaren en concepten integreren?
- Kan ethologische kennis iets zeggen over welzijn?
2
, Causaliteit van het gedrag
Reflexen
Eenvoudigste vorm van gedrag veroorzaken → hier niet besproken
Soorten stimuli
- Oriënterende prikkel: prikkel die kans laat toenemen dat bepaald gedrag later zal optreden,
zal organisme voorbereiden om op dat moment (bij een deblokkerende prikkel) correct te
reageren
- Deblokkerende prikkel: gaat gedrag rechtstreeks uitlokken
- Toenemende daglengte zorgt voor toename testosteron → mannelijke dieren beginnen
baltsgedrag te vertonen als vrouwtje voor hen staat
mannelijke zebravink
- Testosteron spiegel verhoogt door toenemende
daglengte → in hersenen groeien kernen → kernen maken
zang mogelijk → wijfje lokken, baltsgedrag zal bepalen als er
al dan niet een populatie van komt
- Bovenaan grote kernen: in paar seizoen, onderaan
kleine kernen mannelijke hersenen in niet paar seizoen
Functie stimulus
- Gedrag opwekken: motorisch patroon dat opgewekt wordt
- Gedrag sturen: richting voedsel, migratierichting, partner, …
- Algemene waakzaamheid verhogen: alertheid verhogen, prikkel moet waargenomen worden
➔ Formatio reticularis: netvormige massa in hersenen die daarvoor zorgt, bv. lang niet
eten: hersenen gaan oppikken dat spiegel te laag is (verhoging/verlaging
drempelwaarde) → gevolg meer aandacht voor omgeving want op zoek naar eten
Zintuiglijke mogelijkheden
- Receptoren (prikkel enkel effect indien waargenomen) → zintuigen
- Welke zintuigen heeft een dier
- “umwelt” van elke diersoort: zintuiglijke omgeving
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller DgkUgent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now