Summary
Samenvatting Bestuursrecht
- Course
- Institution
Samenvatting lessen bestuursrecht aangevuld met de syllabus. Enkel de lessen gegeven door Brecht Warnez zijn niet opgenomen.
[Show more]
Seller
Follow
MarieVdp
Reviews received
Content preview
BestuursrechtDEEL 1: DEFINITIE, INDELING, KENMERKEN EN BRONNEN VAN HET BESUURSRECHT
Hoofdstuk 1: definitie
Privaat vs publiekrecht
Privaatrecht: regeling private belangen
Publiekrecht: algemeen belang + beheer openbare diensten
- Organisatie en werking van de overheden
- Tss overheden onderling
- Tss overheid en private personen
1) Staatsrecht
= geheel van rechtsregels die de essentiële werking van de staat regelen en de bevoegdheid van haar
instellingen
- Structuur van de staat + werking democratie + wetgevende functies
o De fundamentele rechten en vrijheden van de burgers, de federalisering en de regels
inzake de herziening van de Grondwet
2) Bestuursrecht (administratief recht)
= geheel van geschreven en ongeschreven rechtsregels mbt organisatie, bevoegdheden, de werking
en het optreden van het bestuur van en de rechtsbescherming van de bestuurde tegen het
overheidsoptreden
Bestuur:
1) Activiteit (besturen: functionele benadering)
2) Geheel van instellingen dat met de realisatie van die overheidstaken belast is
(bestuursoverheid: organieke benadering)
Organieke overheidsoptreden: organisatie en de werking van de uitvoerende macht ongeacht of de
organen daarvan normatief optreden of besluiten met een individuele strekking nemen
- Ook nog andere overheidsinstellingen, bv. FOD, IVA’s en EVA’s
Functionele overheidsoptreden: bestuursrecht normeert ook handelen van de organen van de
wetgevende, rechterlijke macht of zelfs van niet-overheden wanneer zij een taak van bestuur of
uitvoering uitoefenen
- Bv. beslissingen vd kamer
- Ook wnr private partijen handelingen stellen die bekleed zijn met overheidsgezag, zal het
bestuursrecht dit optreden beheersen bv. examenbeslissingen van vrije onderwijsinstellingen
Hoofdstuk 2: algemeen en bijzonder bestuursrecht
Algemeen: werking vd overheidsorganisatie en de eigenlijke organisatie vd overheid,
rechtsbescherming tegen de overheid
- In heel het bestuursrecht van toepassing
- Geen codex
1
,Bijzonder: verzamelnaam voor diverse sectorale regelingen binnen bestuursrecht bv. omgevingsrecht
Algemeen en bijzonder bestuursrecht beïnvloeden elkaar
- Alg: bevat de basisbeginselen voor bijzonder bestuursrecht + aanvullende werking
- Specifieke theorieën ontwikkeld in kader van bijzonder bestuursrecht => alg bestuursrecht
o Bijzondere voorrechten
Bv. overheid: alg belang > privépersonen
- Publiekrechtelijke bevoegdheden bv. statutair personeel, eenzijdig bindende beslissing
Keerzijde: ook bijzondere plichten/ controle: niet misbruiken + altijd alg belang, bevoegdheid niet
overschrijden
Rechtsbeschermingsmechanismen : bv. transparantie, motivering
Wisselwerking met privaatrecht
Bv. statutaire ambtenaren hebben geen goede naam
- Wrm gebruikt overheid dan statutaire ambtenaren?
o HvC: overheid in beginsel statutair tewerkstellen contractueel is moeilijk =>
flexibiliteit
Bv. ruimtelijke ordening
- Overheid publiekrechtelijke bevoegdheden
o Bv. landbouwgebied => woongebied
- Rechtsbescherming is complex en uitgebreid
heel moeilijk om projecten te realiseren bv. windmolenproject
Bv. vergunningen
Probleem: grondwettelijke grendels en mensenrechten
o Bijzondere verplichtingen
o Alg belang – bestuursrecht vs privaatrecht – private relaties
- Een alomvattende eigen rechtstak, maar wisselwerking met het privaatrecht
Algemeen belang + bijzondere voorrechten + rechtsbescherming = moeilijk evenwicht
Hoofdstuk 3: kenmerken van het bestuursrecht
Uitzonderingsrecht?
- Ontstaan als uitzonderingsrecht tav het privaatrecht
o Bestuur bevoorrechte positie + bijzondere prerogatieven (eenzijdige bestuurlijke
rechtshandeling)
o Overheid heeft ook heel wat verplichtingen die niet gelden voor de burgers
Te eenzijdig om bestuursrecht nu als louter uitzonderingsrecht te bestempelen
- Bestuursrecht: andere inkleuring en finaliteit dan privaatrecht
Bestuursrecht = ius commune van de overheid
2
,TOCH blijft privaatrecht zeer relevant voor overheidsoptreden
- Besturen namen steeds vaker toevlucht naar het privaatrecht
- Bv. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Modern bestuur => steeds vaker verwacht om zich niet als overheid te gedragen, maar als een
partner vd burger
- Wederkerig bestuursrecht: ook plichten als burger waarmee overheid moet rekening houden
o Enkel de kritieken die je op voorhand had ingeroepen
indien je als burger je kritiek verzuimt
Geen recht meer om die kritiek nog in te roepen voor de Raad van
Vergunningsbetwistingen
o Nu bij GwH voor nieuw advies
Basisrecht: wetboek van bestuursrecht
- Gedoemd om te mislukken want:
o Fragmentarisch: (weinig samenhang)
o Federale overheid en deelstaten (diverse staatshervormingen)
Zwaartepunt verschuift nr deelstaten
Bv. openbaarheid van bestuur: milieuinformatie niet
milieuinformatie
11 deelstaten: grote versplintering inzake openbaarheid van bestuur
Deelstaten moeien zich meer en meer: bevoegdheden toekennen en
weghalen
o Bv. veel rechtscolleges opgericht want te lange procedure bij
RvS
o Creatie Europeesrechtelijk bestuursrecht:
Bekendmaking van subsidie als overheid
Exclusief federale bevoegdheid?
o Basis : federaal
o Soms deelstaten: aanvullend/ afwijkend bv. formele
motivering
Hoofdstuk 4: de bronnen van het bestuursrecht
Onder de grond: aantal basisbeginselen zonder dat ze inroepbaar zijn => beleidslijnen/ principes
Wortels boven de grond : afdwingbare regels
- Principes die aan het geheel van het bestuursrecht gemeen zijn bv. beginselen van behoorlijk
bestuur
Stam
Wortels van het bestuursrecht
a) Grondwettelijke wortels
- Scheiding der machten : WM/UM/RM
Elkaars bevoegdheden respecteren
Nu: voorbijgestreefd want 4de macht: onafhankelijke regulatoren
3
, = ‘laatste dictaturen in België’ : we vertrouwen WM/UM niet want overheid is in veel domeinen
actief => niet meer onafhankelijk
DUS: onafhankelijke regulatoren => geen verantwoording
- Evenwicht macht – overheid
o Bv. FSMA, Nationale Bank, waterregulator
- Verregaande bevoegdheden bvv. Vergunningen intrekken etc.
Toch procedure: bij rechters: 1) onderhandelen, 2) rechters, 3) schorsing
- Rechtsstaat/ rechtmatigheidsbeginsel: regels moeten gevolgd worden, ook door de
overheid
o Hiërarchie van de rechtsregels
Rechtsregels uitgevaardigd door bestuursverheden: even binden maar niet
dezelfde rechtswaarde als formele wetten
Bestuurshandeling moet overeenstemmen met hogere rechtsregels
Exceptie van onwettigheid Art. 159 Gw.: enkel besluiten etc. toepassen voor
zover zij in overeenstemming zijn met alle hogere rechtsnormen
RvS kan schorsen en vernietigen
! zie pagina 13 cursus
o Onderworpenheid aan het recht (patere legem quam ipse fecisti)
Bestuursoverheden zijn gebonden door de algemene rechtsregels die zij zelf hebben uitgevaardigd
bij het nemen van individuele bestuursbeslissingen
François arrest van 26 augustus 1949: bestuursoverheid mag onder geen beding bij het nemen van
individuele besluiten zelf een van haar reglementen buiten toepassing laten, ook niet indien ze van
oordeel is dat haar reglement onwettig is
Bv. Koning onderworpen aan eigen KB’s Art. 159 Gw: exceptie van onwettigheid
Individuele administratieve rechtshandeling < reglementair besluit
o Toegewezen bevoegdheden
(federale)WM: beschikt over de volheid van bevoegdheid + residu nationale soevereiniteit Art. 105
Gw. – Art. 78 BWHI
Koning: kan geen algemene en permanente politie maatregelen uitvaardigen, enkel proportionele
maatregelen die erop gericht zijn een eminente dreiging te voorkomen (Art. 37, 96 en 107)
o Verbod op delegatie: Art. 33 Gw.
Gw. Bepaalt hoe bevoegdheden worden uitgeoefend, toewijzing van bevoegdheid: indien Gw. Zegt
OK => meest ruime bevoegdheid: wetgever mag overdragen aan andere overheid sommigen (bv.
grondrechten) mogen niet overgedragen worden
PRINCIPIEEL VERBOD ( Art. 33 Gw.) OP DELEGATIE BEVOEGDHEID DIE JE ZELF GEKREGEN HEBT:
RvS: onder bepaalde voorwaarden toch (sub)delegeren
1) Enkel aanvullingen/ details
2) Aan overheidsinstantie waar je zelf nog bepaalde controle over hebt
3) Periodieke terugkoppeling/ verantwoording met goedkeuring/ bekrachtiing
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarieVdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now