Summary
Samenvatting vakstudie Nederlands 3 - Taalbeschouwing
- Course
- Institution
Samenvatting vakstudie Nederlands 3 component taalbeschouwing. Samenvatting van zowel de cursus als de bijhorende PowerPoints.
[Show more]
Seller
Follow
Febedw
Reviews received
Content preview
2OSO FEBE DE WINNE 2021-2022VSNED3: TAALBESCHOUWING
H2. ZINSLEER: DE COMPLEXE SAMENGESTELDE ZIN
2.1 HERHALING SAMENGESTELDE ZIN
In een samengestelde zin komt > 1 NWG/WWG voor, behalve bij een samentrekking.
Zinnen die met elkaar verbonden worden maken gebruik van leestekens en verbindingswoorden.
A. NEVENSCHIKKING VS ONDERSCHIKKING
NEVENSCHIKKING ONDERSCHIKKING
O + PV Naast elkaar ≠ naast elkaar (3 uitzonderingen)
Ondoordringbaarheid Doordringbaarheid
ZINNEN Gelijkwaardig Niet gelijkwaardig
ROMPZIN + ROMZPIN ROMZIN + BIJZIN
Geen syntactische functie Bijzin = syntactische functie
Bv. LV-zin
VOEGWOORD NEVENSCHIKKEND VOEGWOORD ONDERSCHIKKEND VOEGWOORD
en – of – noch – ofwel – maar – doch – dat – of – om – hoewel – toen – omdat
want – dus
VRAAGWOORDEN
KOMMA, DUBBELE PUNT, KOMMAPUNT wie – wat -welke
REEKSVORMERS BETREKKELIJKE VOORNAAMWOORDEN
en – en, noch – noch, zowel – als, evenmin die – dat
– als, of – of, ofwel – ofwel, hetzij – hetzij,
hetzij – of BETREKKELIJKE BIJWOORDEN
waar
BETREKKELIJKE
VOORNAAMWOORDELIJKE BIJWOORDEN
waarmee
2 ZINNEN Woordvolgorde verandert niet Woordvolgorde verandert
JA/NEEN-VRAAG 2 ja/neen-vragen 1 ja/neen-vraag
B. SOORTEN VERBINDINGSWOORDEN
SOORT BETEKENIS
Het voegwoord Verbindt 2 of meer zinnen met elkaar.
Het verbindt ook twee of meer woorden of
woordengroepen met elkaar.
Is onveranderlijk
Het voegwoordelijk bijwoord Idem voegwoord, maar veroorzaakt inversie + is
verplaatsbaar in een zin.
De verbandleggende formuleringen Worden altijd gevolgd door een bijzin.
Bv. De oorzaak daarvan is…, Dat betekent…
De betrekkelijke voornaamwoorden Leiden een betrekkelijke bijvoeglijke bijzin in.
De vragende woorden Kunnen bijzinnen met allerlei functies inleiden.
Die bijzinnen zijn om te vormen tot een vragende zin
in de directe reden.
-1-
,2OSO FEBE DE WINNE 2021-2022
C. BALANSSCHIKKING
Bij balansschikking…
- Het voegwoord ‘of’.
- In de eerste zin staat er steeds een negativerend element.
- Beide zinnen hebben een hoofdzinconstructie.
- De tweede zin is, qua inhoud, afhankelijk van de eerste zin.
Bv. Hij weet niet beter of zij zijn zijn ouders.
D. BEKNOPTE BIJZIN
= Een vereenvoudigde bijzin met een niet uitgedrukt onderwerp en zonder persoonsvorm.
De PV is vervangen door een ander werkwoordelijk ingrediënt:
- Een voltooid deelwoord
- Een onvoltooid deelwoord
- Een infinitief met te
- Een combinatie van een voltooid deelwoord en te-infinitief
à Gemakkelijk om te zetten naar een gewone bijzin met een onderwerp en een persoonsvorm.
à zinsdeel of zinsdeelstuk.
2.2 FUNCTIES VAN DE BIJZIN ALS ZINSDEELSTUK
Een bijzin kan ook een functie hebben als zinsdeelstuk.
De bijzin geeft meer informatie over een bijhorend zelfstandig naamwoord (= het antecedent).
EEN BIJVOEGLIJKE BIJZIN (BVB-ZIN)
= Een bijzin die een bijvoeglijke bepaling is.
Zegt iets meer over een zelfstandige kern.
Bv. Een idee dat niet helemaal niet klopt.
TWEE SOORTEN BIJVOEGLIJKE BIJZINNEN:
- Een complementszin
= Een bijvoeglijke bijzin dat ingeleid wordt door een voegwoord.
- Een betrekkelijke bijzin (BTBZ-zin)
= Een bijvoeglijke bijzin dat ingeleid wordt door een betrekkelijk woord.
OPMERKING:
Als de betrekkelijke bijzin ingeleid wordt door een voorzetsel (of je kan er een voorzetsel bijdenken),
dan gebruiken we:
o Een voornaamwoordelijk bijwoord als het antecedent een zaak is.
Bv. het mes waarmee ze vermoord is, werd nooit gevonden.
o Een voorzetsel als het antecedent een persoon is.
Bv. De man met wie ik ging wandelen, is verdwenen.
-2-
,2OSO FEBE DE WINNE 2021-2022
TWEE SOORTEN BETREKKELIJKE BIJZINNEN:
- DE UITBREIDENDE BETREKKELIJKE BIJZIN
= Het antecedent is duidelijk genoeg; de bijzin geeft extra/overbodige informatie.
Meestal staat tussen het antecedent en het betrekkelijk woord een komma.
Bv. De koffers, die kwijt waren, zijn teruggevonden.
- DE BEPERKENDE BETREKKELIJKE BIJZIN
= De bijzin beperkt/verduidelijkt het antecedent; de bijzin is nodig voor het correct begrijpen van de
gehele zin.
Bv. De koffers die kwijt waren, zijn teruggevonden.
Het betrekkelijk voornaamwoord kan verschillende vormen hebben.
Deze vorm wordt bepaald door het antecedent:
DE-WOORDEN
- Mannelijk enkelvoud
- Vrouwelijk enkelvoud DIE
- Meervoud
HET-WOORDEN
- Onzijdig enkelvoud DAT
Het betrekkelijk voornaamwoord ‘wat’ komt voor bij volgende gevallen:
Het antecedent is…
- Een superlatief
- Een onbepaald voornaamwoord (al/niets/iets)
- Een zin
-3-
, 2OSO FEBE DE WINNE 2021-2022
2.3 ONTLEDEN VAN COMPLEXE SAMENGESTELDE ZINNEN
+ vb. pagina 33
STAPPENPLAN – VOORBEREIDING (POTLOOD)
1. ONDERSTREEP DE PV’S IN DE ZIN.
Op deze manier vind je het aantal (bij)zinnen.
Beknopte bijzinnen: werkwoordsvormen onderstrepen.
2. ONDERSTREEP DUBBEL BIJ ELKE PV HET ONDERWERP
3. VERDEEL D.M.V. STREPEN DE ZIN IN DEELZINNEN (= 1 PV per deelzin) + ZET DE VOEGWOORDEN
TUSSEN HAAKJES.
Bij betrekkelijke bijzinnen, complementszinnen en beknopte bijzinnen zet je nog geen streep.
4. DUID DE ROMPZINNEN (RZ) EN BIJZINNEN (BZ) AAN.
Kijk of het onderwerp en de persoonsvorm samen staan of niet.
5. BENOEM DE BIJZINNEN
De bijzinnen die een zinsdeel zijn, benoem je volgens hun functie in de hoofdzin.
De bijzinnen die een zinsdeelstuk zijn, benoem je nog niet.
STAPPENPLAN – IN ZINSDELEN ONTLEDEN + BENOEMEN
1. HOUD REKENING MET DE VERSCHILLENDE NIVEAUS.
o Niveau 0 = rompzinnen
o Niveau 1 = bijzinnen
2. GEBRUIK VERSCHILLENDE KLEUREN.
3. ONDERSTREEP BIJZINNEN VOLLEDIG.
4. BIJZINNEN DIE ZINSDEELSTUKKEN ZIJN, ONDERSTREEP JE MET EEN STIPPELLIJN.
5. BEKNOPTE BIJZINNEN ONTLEED JE NIET.
-4-
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Febedw. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now