onderzoek bovenste gordel = complex! twee redenen
- spieren overbruggen halswervelzuil en bovenste gordel → op beide geledingen werking
- bovenste gordel bestaat uit twee beenderen: sleutelbeen (clavicula) + schouderblad (scapula)
beide beenderen komen in beweging bij gebruik van arm, gebruik van twee andere gewrichten
- scapula
- clavicula
→ palpabel door huid
lokaliseer ligging bij proefpersoon
- voorrand van schoudergordel (glooiend)
- achterzijde van schoudergordel: beenderige punten en randen
volgens welke klassieke assen kan het eindelijke schoudergewrich bewegen
- latero laterale as
- dorsoverntrale as
- langte as
hoe beweegt laterale zijde van sleutelbeen?
hoe beweegt onderste punt van scapula?
→ gewrichtsvlakken = slecht congruerend + bedekt met vezelkraakbeen
tussen clavicula:
extremitas sternalis (verbreding clavicula dat verbinding maakt met sternum) = verticaal vlak
en sternum:
incisurae clavicularis (twee schuine gewruchtskommetjes sternum) + kraakbeen dat doorloopt op eerste ribkraakbeen,
dus vergroot de pan
onderdelen:
+ discus articularis (kom = hol uiteinde van sternum, kop = extremitas sternalis van clavicula)
→ zorgt voor aanpassing (sluit rond kapsel aan)
→ verdeeld gewricht in twee holten met elks eigen synovia (= vloeistof over kraakbeen)
+ gewrichtskapsel: capsula articularis
→ wijd + stevig bevestigd door ligamenten
+ versterking: lig. sternoclavicularia anterius / posterius
→ anterius: vezels staan loodrecht op gewrichtskapsel
→ posterius: overeenkomstige ligging achter gewricht, maar veel sterker
+ verbinding beide clavicula: lig. interclaviculare
→ talrijke bundels, verbonden door talrijke boogvormige vezels + sterk ligament
+ drie bewegingsmogelijkheden (kogelgewricht)
+ verbinding eerste rib en clavicula: lig. costoclaviculare
werking: belet een daling van laterale clavicula met meer dan één centimeter (scheuring!!)
lig. costoclaviculare = continu (naast kapsel gespannen)
tussen eerste rib: grens kraakbeen - rib
en onderzijde extremitas sternalis (tuberositas costalis)
werking: kogelgewricht, drie bewegingsmogelijkheden
extremitas acromialis, clavicula → bewegingsmogelijkheden
- rotatie, om as van 20°
- cranio-caudale verplaatsingen (9 cm omhoog, 1 cm omlaag)
- dorsoventrale verplaatsing (6 cm naar voor en 6 cm naar achter)
bestaat uit twee delen:
- lateraal voorste deel: lig. trapezoideum
- vierhoekig + parasagittaal gericht
- van bovenste mediale rand van processus coracoideus
- naar linea trapezoidea van tuberositas coracoclavicularis
- mediaal achterste deel: lig. conoideum
- driehoekig + frontaal gericht
- van basis van processus coracoideus
- naar tuberculum conoideum (waaiervormig)
werking: beperken verplaatsing van scapula tov clavicula (kogelgewricht)
- scapula: stevig tegen borstkas gedrukt door luchtdruk en spieren
- clavicula: beperkt in beweeglijkheid door sternoclaviculair gewricht
werking totale gordel: art. sternoclavicularis
→ verschillende standen van pas schoudergewricht
→ glijbeweging van schouderblad tow thoraxwand (hoek scapula en clavicula variëert)
banden aan schouderblad:
- lig. coraco-arcomiale
- overbrugd schoudergewricht
- van processus coracoideus
- naar schoudertop
- lig. transversum scapulae superius
- overbrugd incisura scapulae
derde element: spieren
→ omwille van insertie en oorsprong: drie spiergroepen beschrijven
samenvatting: p90-102
Mm. thoracales dorsales (verbinden schouder met romp)
● Mm. rhomboidei minor en major (N dorsalis scapulae, C5)
○ vormt spierketen M. serratus anterior
● M. levator scapulae (N. dorsalis scapulae, C5)
● M. serratus anterior (N. thoracicus longus, C5-C7)
● (M. pectoralis minor en major)
Mm. thoracales ventrales (verbinden scapula met wervels)
● (M. omohyoideus)
● (M. sternohyoideus)
, ● M. subclavius (N. subclavius, C5-C6)
Mm. craniothoracales (verbinden schedel met sternum, clavicula, scapula)
→ belangrijke taak bij rotatie en retroflexie van halswervelzuil
● M. trapezius (N. accessorius over M. levator scapulae of N. XI C2-C4)
○ meest oppervlakkig rugspier
● M. sternocleidomastoideus (N. accessorius of N. XI)
○ overdekt alle halsspieren
extra: trapezius:
langs diepe zijde, in betrekking met (van craniaal naar caudaal)
- Mm. splenius capitis en cervicis
- M. semispinalis capitis
- M. levator scapulae
- Mm. rhomboidei
- Mm. supra- en infraspinatus
- M. deltoideus
- M/ latissimus dorsi
voorrand van pars descendens (laterale ⅓ van achterbovenrand van clavicula): boven naar onder:
- M. splenius cervicis
- M. levator scapulae
- M. scalenus posterior
- M. omohyoideus
laterale van pars ascendens (onderrand van mediale ⅓ van spina scapulae): boven naar onder:
- M. deltoideus
- M. infraspinatus
- M. rhomboideus maior
- M. latissimus dorsi
werking:
- 1 op schoudercomplex: partiële contractie:
- pars transversa: trekt scapula naar mediaal
- pars descendens: trekt scapula naar mediaal en craniaal: ondersteund de werking
van M. serratus anterior door de pan van scapula naar boven te roteren
- pars ascendens: trekt de scapula naar mediaal en caudaal
- globale contractie: bijeen brengen en heffen van schouders
- 2 op hoofd: bij een gefixeerde scapula:
- unilateraal: lateroflexie + contralaterale rotatie + retroversie
- bilateraal: retroversie (naar boven kijken)
extra sternocleidomastoideus
haar achterrand: van craniaal naar caudaal:
- M. splenius capitis
- M. levator scapulae
- M. scalenus posterior en medius
- M. omohyoideus
haar voorrand: van craniaal naar caudaal:
- M. digastricus, venter posterior
- M. omohyoideus, venter superior
- M. sternohyoideus
- M. sternothyroideus (lager)
- grote bloedvaten in hals
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vanosselaersofie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.