In dit document vind je een samenvatting van alle te kennen leerstof van het vak Orthopedagogische methoden & interventies in het tweede jaar richting orthopedagogie aan HoGent. In deze samenvatting vind je alle te kennen leerstof adhv de syllabus, PPT - slides, PPT - notities, en informatie uit de...
Orthopedagogische methoden en interventies
Speelse methodieken
Inleiding
1. Nut van het werken met speelse methodieken
2. Voorwaarden bij het werken met speelse methodieken over moeilijke
onderwerpen
3. Werken met metaforen
4. Tekeningen
4.1Vrij tekenen
4.2Tekenen als opdracht
5. Werken met poppen
5.1Poppenhuis
5.2Duplopoppen
5.3Werken met handpoppen
6. Werken met prentenboeken
6.1Meerwaarde van het prentenboek als methodiek
6.2Aan de slag met het prentenboek
,Speelse methodieken
Inleiding
1. Nut van het werken met speelse methodieken
- Faciliteert het spreken, zeker rond ‘moeilijke thema’s’
Loyaliteit met ouders/context vaak een obstakel
Zeker bij kinderen en jongeren die zware emotionele bagage met zich meedragen
- Motiveert het kind om in gesprek te gaan
Moeilijk om gedachten en gevoelens verbaal te brengen
Niet steeds zin in een gesprek
- Minder bedreigend dan face to face gesprek
- Helpend om dichter te komen bij wat in hen omgaat
- Wnr je als begeleider moeilijke thema’s wil aankaarten, zal je aanvullend of ipv gesprek speelse en soms
minder verbale methodieken moeten gebruiken
2. Voorwaarden bij het werken met speelse methodieken over moeilijke
onderwerpen
- Benadrukken: vooraleer we specifiek thema inzetten in de begeleiding van kind/ jongeren -> eerst
toestemming aan ouders/ context vragen om dit thema met hun kind te behandelen
- Belangrijk dat kind/jongere aanvoelt dat dit kan voor zijn omgeving
o Indien niet: loyaliteitsproblemen
- Zinvoller dat de bespreking kan teruggekoppeld worden naar ouders
o Nodig voor: oplossingsgericht werken
- Ouders moeten er ook klaar voor zijn
- We bespreken met ouders het hoe, wat en waarom van deze methodiek & laten ze ook zien
o Door samen vooraf door te nemen -> bespreek je ook met ouders over moeilijke onderwerpen
- Ook later bij terugkoppelen verloopt dit ook vlotter met ouders als ze al in aanraking gekomen zijn met
methodiek
- Valkuilen!!!
o Vaak projectief materiaal
o Observaties,interpretaties en hypotheses van de begeleider zijn vaak subjectieve informatie
- Voorwaarden
o Methodiek goed kennen => vorming noodzakelijk
o Methodiek met aansluiting vinden bij kind en begeleider
o Mandaat van de ouders/context bij delicate thema’s
Respect
Oplossinggericht
Veilig voelen om te spreken => loyaliteit bewaken
Tevens ingang om met ouders over moeilijk thema te praten
Kies een methodiek waar jezelf als begeleider in gelooft -> dan straal je dit uit en geloof je erin
3. Werken met metaforen
- Een taal erbij -> figuurlijk taalgebruik centraal
- bepaald beeld geschapen -> dat beeld heeft overeenkomst met wat er werkelijk bedoeld wordt
o bij metafoor altijd een vergelijking getrokken
- Minder bedreigend
- (on)bewuste gedachten en structuren duidelijker
- Metafoor = beeld dat staat voor iets anders
- Voordeel: beeld zegt meer dan woorden (taal erbij)
, - laag drempelig (teken van angsten)
- Let op met interpretaties, conclusies
- Metaforen maken deel uit van elke cultuur -> mythen, sprookjes, fabels en sagen ook grapjes, cartoons,
visualisaties, spreekwoorden en gezegden behoren tot alledaagse metaforen
- Beeld zegt meer dan woorden
- We kunnen metaforen bewust inzetten in begeleiding
Vergelijken met dieren Jezelf een positie geven
- Het inzetten van metaforen in de begeleiding biedt de volgende voordelen:
1. Metaforen zijn minder bedreigend dan letterlijk weergeven
Bieden veilige manier om weer te geven waar iemand mee bezig is
Veel minder bedreigend omdat ze veel indirecter is dan digitale communicatie
Zowel kinderen jongeren en volwassenen voelen zich comfortabeler om iets uit te drukken via een
metafoor dan letterlijk aangeven wat ze bedoelen
2. Metaforen als “taal erbij”
Een gezin in beeld brengen via dieren + ook te positioneren van elkaar -> verhelderender zijn dan
gesprek over gezinsposities
Beelden veel duidelijker dan woorden
3. Metaforen maken de gedachten en structuren die je gedrag beïnvloeden soms duidelijk
Vaak onbewuste inhouden naar boven
Zegt iets over hoe we zaken beleven en ervaren
Bewuste/ onbewuste verlangens komen vaak naar voor in werken met metaforen
Tonen hoe we werkelijkheid ervaren en hoe dit bij iedereen anders kan zijn
4. Tekeningen
4.1Vrij tekenen
- Tekeningen kunnen iets zeggen waar kinderen mee bezig zijn
- Voor kinderen die moeilijk praten -> manier om weer te geven wat er in hen omgaat
- !!!! opletten met interpretaties -> geen overhaaste conclusies trekken. Interpretaties zijn subjectief
- Laat kind die graag tekent de tekeningen bijhouden
o dingen uit opmerken aan de hand van de kleur, patronen, rode lijnen die er inzitten
- Laagdrempelig
, - Gevoelige kinderen over zintuigen ook weergeven (geuren/ kleuren die ze tekenen)
4.2Tekenen als opdracht
- Als begeleider bewust de opdracht geven om zicht te krijgen op de denk – en leefwereld v/h kind
- Middel om te communiceren voor kind dat moeilijk heeft met praten
- Kan als aanvullend materiaal dienen om bepaalde hypotheses of analyse verder uit te klaren
- Niet enkel tekening op zich maar ook tijdens tekenen -> info
- Voorbeelden
o Zelfportret -> (pesten Adhv dikke lippen kan dat kind zichzelf weergeven)
o Familieleden laten tekenen
o Familieleden tekenen als dieren
5. Werken met poppen
- In vrij spel van kinderen zien we vaak hoe ze inhouden uit realiteit verwerken in omgaan met hun poppen
- Imitatie van opvoeders/ leerkrachten/ ouders
- In spontaan spel met poppen -> geven ze reflectie van hun denk – en leefwereld
- In dagelijks spel kunnen begeleiders materiaal halen dat helpen is om zicht te krijgen op kind
5.1Poppenhuis
- Observatie van poppenspel -> zeer interessant om zicht te krijgen op thuissituatie
o Vertelt soms iets over klimaat en verhouding op gezin
o ! opletten met interpretaties
- Dagelijks speelgoed voor veel kinderen
o Gewelddadige scene met poppen -> van thuis? Uit filmpje gezien?
- Veel aanbrengen zowel als kind als opvoeder
- Kind kan miss makkelijker praten tegen pop dan tegen begeleider die achter de pop staat
5.2Duplopoppen
- Niet alleen poppen maar ook materiaal zoals bv. De schat en de schade zijn metaforisch materiaal
- ‘een taal erbij’, een hulpmiddel om naast spreken de werkelijkheid v/d cliënt te visualiseren
- Duplomethodiek wordt vnl. gebruikt binnen geizns – of contextbegeleiding aangezien ze ook aanleunt bij
contextuele kader
o Heeft zich op posities, interacties, breuken, loyaliteit binnen een gezin
- Belangrijk dat je opleiding hebt van duplo methodiek
- Voorbeelden:
o Bij intakfase om meer zicht te krijgen op hoe kind de posities v/d verschillende gezinsleden ziet of
hoe hij graag zou hebben dat de posities zijn
o Gebruiken in kringgesprek als methodiek om sociogram op te stellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floortjeschelstraete. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.22. You're not tied to anything after your purchase.
