Summary
Samenvatting Embryologie
- Course
- Institution
Samenvatting van de volledige cursus en slides
[Show more]
Seller
Follow
dedeny
Reviews received
Content preview
1Samenvatting: Embryologie:
Ontwikkeling van de mens:
• Begint zoals elke geslachtelijke voortplanting
o Versmelting van mannelijke en vrouwelijke gameet
▪ Tot een bevruchte eicel of zygote
Gameten:
• Cellen gespecialiseerd om vaderlijke en moederlijke chromosomen aan de volgende
generatie door te geven
• Rijpe gameten:
o Haploïd (ze bevatten n chromosomen (23))
• Gameten ontstaan door reductiedeling of meiose
Meiose:
• Komt enkel voor bij geslachtscellen
o Omvat eigenlijk 2 delingen
▪ Eerste deling; aantal chromosomen worden gehalveerd
▪ Tweede deling; chromatiden verdeeld over de twee dochtercellen
• Uit één 2n cel ontstaan er in principe vier n rijpe gameten
• Door versmelting van de haploïde gameten zal zygote ontstaan
o Deze zal verder delen via mitose
• Constant houden van het aantal
chromosomen
o Genetische diversiteit garanderen
Gametogenese:
• Volledige proces van rijping van de gameten
o Afkomstig uit spermatogonium of
oögonium
• Proces houdt veranderingen in zowel niveau
van kern als cytoplasma
o Kern; halvering van aantal
chromosomen
o Cytoplasma; zie verder
Gametogenese simpel:
• Vrouwelijk:
o Van oergonocyt naar oögonium naar rijpe eicel
• Mannelijk:
o Van primordial germ cells naar spermatogonium naar spermatozoïde
• Primordial germ cells zullen zich tijdelijk in de wand bevinden van de dooierzak
Embryologie
, 2
Non-disjunctie:
• Tijdens de 1ste of 2de rijpingsdeling wijkt een chromosomenpaar niet uiteen
o De rijpe gameet zal n+1 of n-1 chromosomen hebben
• Algemeen:
o Monosomie van een autosoom is niet levensvatbaar
• Syndromen:
o Down (trisomie van 21)
o Klinefelter (47, XXY)
o Turner (45, X)
Gametogenese bij het meisje:
• Bij de geboorte:
o Definitief aangelegde voorraad primaire oöcyten in het ovarium
o Stamcellen (oögeniën) delen zich enkel tijdens de foetale periode
▪ Tot aan de zevende maand
o Oöcyten beginnen gaan de gezamenlijk in de profase van de eerste rijpingsdeling
▪ Blijven in deze toestand tot aan de ovulatie (primaire oöcyten)
Primaire oöcyten:
• Omgeven door een laag afgeplatte follikelcellen
o Geheel is een primordiale follikel
• In periode van puberteit tot menopauze
o Maandelijks zullen zich enkele primordiale follikels verder ontwikkelen
▪ Kunnen dus enkele jaren in een ruststadium blijven
Verdere ontwikkeling van primaire follikel:
• Afhankelijk van follikel stimulerend hormoon en luteïniserend hormoon
o Beide door hypofyse geproduceerd
• Deze stimulatie zorgt er voor dat primaire oöcyten de eerste rijpingsdeling afwerken
o Follikelcellen worden eerst kubisch en dan meerlagig
▪ Worden nu granulosacellen genoemd
• Hierin ontstaan holten
• Holtes versmelten geleidelijk en vormen een grote centrale holte (antrum)
o Hierin ligt de oöcyt omgeven door een krans van granulosacellen (corona radiata)
• Geheel is de cumulus oophorus
o Puilt uit in het antrum van de follikel
o Wordt een rijpe follikel (follikel van de Graaf)
▪ Diameter van ongeveer 2 cm
Tijdens ontwikkeling van rijpe follikel:
• Granulosacellen leggen een mantel van glycoproteinen rond de oocyt
o Zona pellucidda
• Aan de periferie heeft zich de theca folliculi ontwikkeld uit de stromacellen
van het ovarium
o Bindweefselachtige cellen (theca-cellen)
Embryologie
, 3
Theca-cellen:
• Liggen in een binnenste en buitenste laag rond de granulosa
o Theca-interna en theca-externa
• Theca-interna cellen:
o Secreteren steroidhormonen
o Worden gebruikt door de granulosacellen als precursor voor productie van
oestrogenen
• Theca-externa cellen:
o Blijven bindweefselaspect behouden
Bij ovulatie:
• Rijpe follikel barst open aan het oppervlak van het ovarium open
o Secundaire oöcyte wordt vrijgesteld
• Vervolgens wordt het opgevangen in het infundibulum
o Verbrede distaal uiteinde van de tuba uterina
o Op rand van infundibulum staan tentakelachtige uitlopers (liggen tegen ovarium)
▪ Zorgen er voor dat de ovulerende oöcyt in de eileider terechtkomt
Na ovulatie:
• In ovarium blijft er een grote massa granulosacellen en theca-cellen achter
o Het corpus luteum, belangrijk endocrien orgaan
• Secundaire oocyt moet binnen de 12 uur bevrucht worden
o Anders sterft ze af
Corpus luteum:
• Het gele lichaam
• Secreteert oestrogenen en progesteron
o Zullen endometrium van de uterus voorbereiden op implantatie van de bevruchte
eicel
• Geen zwangerschap:
o Corpus zal degenereren naar corpus albicans
▪ Wordt gefagocyteerd door macrofagen
Oocyt en poollichaampjes:
• Uit 1 primaire oocyt zal slechts 1 secundaire oocyt ontstaan
o De andere dochtercellen, die ontstaan tijdens meiose, zijn de poollichaampjes
• Poollichaampjes:
o Bevatten nauwelijks cytoplasma en zullen nooit functioneel zijn
o Sterven snel af
o Vaak sterft het eerste al af
▪ Zo zal er nooit een derde of vierde dochtercel ontstaan
Embryologie
, 4
Voorraad van oocyten:
• Totale voorraad wordt geschat op ongeveer 500-duizend tot 2 miljoen primaire oocyten
o Slechts 450-tal zullen zich ontwikkelen tot rijpe follikels
• Per cyclus:
o Telkens ongeveer 5-15 follikels geactiveerd
▪ Slechts 1 wordt een rijpe follikel, de rest sterft af
Tijdens de rustperiode:
• Rustperiode kan meer als 40 jaar duren
o In deze tijd kunnen er wijzigingen optreden in het genoom
o Daardoor vanaf bepaalde leeftijd (35 jaar) statistisch meer kans op genetisch defect
• Gestegen kans op niet-dysjunctie van paar homologe chromosomen tijdens de meiose:
o Overschot of tekort van een chromosoom
▪ Respectievelijk trisomie (47) of monosomie (45)
▪ Bijvoorbeeld trisomie 21
Kleine samenvatting:
Embryologie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dedeny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now