Summary
Samenvatting Wetgeving 2 - OLF 3 - Woordenlijst-vorm
- Course
- Institution
Samenvatting Wetgeving 2 - OLF 3 - Woordenlijst-vorm
[Show more]
Seller
Follow
justinemoerman
Reviews received
Content preview
DEEL I. Capita Selecta mbt wils- en/of handelingsonbekwamezorgontvangers
3 verschillende 1. Feitelijke bekwaamheid (“kunnen”)
bekwaamheids- = het feitelijk in staat zijn (over de capaciteit beschikken), er zijn 2 specifieke
begrippen vormen:
1) Toerekeningsvatbaarheid
- De feitelijke bekwaamheid om schuld te hebben aan een bepaald gedrag
- Verstandig genoeg om de gevolgen van zijn daad in te zien en zijn wil
voldoende onder controle heeft
2) Wilsbekwaamheid
- De feitelijke bekwaamheid om vrij en weldoordacht zijn wil te vormen (=
beslissingen te kunnen nemen) en te uiten
Informatie begrijpen die relevant is voor beslissingen + die informatie
kunnen toepassen op eigen concrete situatie
De voor- en nadelen kunnen afwegen van beslissingen
Uiteindelijke wil kunnen communiceren (verbaal of non-verbaal)
- Toestand die in concreto beoordeeld moet worden = beslissing per
beslissing (beslissing wordt genomen door arts
- Voorbeelden: comateuze pt, dementerenden, zeer jonge minderjarigen,
ernstige psychiatrische problematieken
2. Rechtsbekwaamheid (“mogen”)
= over de mogelijkheid beschikken om rechten en plichten te hebben
- Voorbeelden:
Vreemdelingen en minderjarigen niet rechtsbekwaam om te stemmen
De onbekwaamheid om te huwen met naaste bloedverwanten
De onbekwaamheid voor artsen om bv bij testament te erven van een
persoon die zij hebben bijgestaan bij laatste ziekte
3. Handelingsbekwaamheid (“zelf en zelfstandig mogen”)
= over de mogelijkheid beschikken om de rechten en plichten die men heeft, zelf en
zelfstandig uit te oefenen
- Het is een handelingsbekwame persoon toegestaan om zelf en zelfstandig
rechtshandelingen te stellen (= menselijke handelingen met beoogde
juridische gevolgen: testament opstellen, contract tekenen, erkennen kind,
…)
- In principe is iedere persoon handelingsbekwaam
- Uitzonderingen (minderjarigen of wanneer een rechter dit bepaald en hen
onder zogenaamd privaatrechtelijk beschermingsinstituut plaatst)
- Volledige VS. beperkte handelingsonbekwaamheid
Volledig: wanneer iemand bepaalde rechten niet zelf mag uitoefenen
persoon moet vertegenwoordigd worden door vertegenwoordiger
Beperkt: wanneer betrokkene bepaalde rechten wel zelf, maar niet
zelfstandig mag uitoefenen geen sprake van vertegenwoordiger, wel:
Bijstand: bijgestaan door een andere persoon die met hem handelt
Toestemming: voorafgaandelijk toestemming bekomen van een
andere persoon (vb. minderjarigen bij huwelijk)
Verzet: andere personen hebben mogelijkheid om achteraf verzet te
tekenen tegen een gestelde rechtshandeling
- Rechtshandelingen waarvoor personen handelingsonbekwaam kunnen zijn
of worden
Handelingsbekwaamheid wordt in abstracto ( in concreto) beoordeeld
(= meteen voor alle rechtshandelingen of voor een grote groep
rechtshandelingen)
Soms enkel rechtshandelingen die hun vermogen betreffen: kopen,
verkopen, huren…
Soms voor rechtshandelingen die meer met hun persoon te maken
, hebben: huwen, pt-rechten uitoefenen, kind erkennen…
Privaatrechtelij Wanneer iemand uit de omgeving naar de rechter stapt en verzoekt om hen onder een
k beschermings- zogenaamd privaatrechtelijk beschermingsstatuut te plaatsen, dat hun
statuut handelingsbekwaamheid ingeperkt of volledig opgeheven kan worden
Vroegere 1. Voorlopig bewind
soorten - Voor personen die niet in staat zijn hun goederen te beheren wegens
beschermings- gezondheidstoestand (fysiek of psychisch)
statuten - Voorlopig bewindvoerder aangesteld die goederen beheerd en betrokkene
vertegenwoordigd (= volledig handelingsonbekwaam), maar enkel bij
rechtshandelingen mbt zijn vermogen
- 10.000 gevallen / jaar
2. Verlengde minderjarigheid
- Vooral toepasbaar bij mentaal gehandicapte personen het vereist een
geestelijke achterstand aangeboren of van vroege kinderjaren
- Betrokkene blijft onder ouderlijk of voogdijgezag
- Gelijkgesteld aan minderjarige van 15j:
Rechtsonbekwaam om te huwen
In principe volledig handelingsonbekwaam voor alle rechtshandelingen
(zowel mbt het vermogen als mbt de persoon)
- 500 gevallen / jaar
3. Gerechtelijk onbekwaamverklaring (6 gevallen / jaar)
4. Toevoeging van een gerechtelijk raadsman (3 gevallen / jaar)
Kritiek op de Sommige statuten waren zeer ingewikkeld en bijgevolg onbruik geraakt (laatste 2 op
statuten het lijstje)
hierboven Kritiek op bevoegdheidsversnippering:
vermeld - Voor verlengde minderjarigheid = rechtbank
- Voor voorlopig bewind = vrederechter
Gevoelige verschillen in gevolgen van elk statuut
- Onder voorlopig bewind: enkel beschermd in zijn materiële belangen
- Verlengde minderjarigheid: handelingsonbekwaam ten aanzien van
persoonlijke belangen en rechtsonbekwaam om te huwen
Hierbij kunnen er situaties zijn waarbij iemand onder voorlopig bewind ook
beter beschermd zou moeten worden wat zijn persoonlijke belangen betreft
Nieuw systeem 1. Alleen de vrederechter heeft hier bevoegdheid rond
sinds 2014 : één 2. Opgelegd aan personen die omwille van hun gezondheidstoestand niet in staat zijn
globaal hun belangen zelf te beheren
beschermings- - Wel: comateuze toestand, dementie,…
statuut voor - Niet: hoge leeftijd, fysieke beperking, middelengebruik,…
volwassen 3. Kan worden aangevraagd door te beschermen persoon zelf, zijn familie of een
personen andere belanghebbende (buur, verzorger, maatschappelijk werker,…) of door de
procureur des Konings + verzoek moet vergezeld zijn van een omstandig
geneeskundig verslag
4. Nieuwe statuut bouwt verder op het vroegere statuut van voorlopig bewind.
Bewindvoerder kan familielid zijn of een advocaat. Personen die niet kunnen
optreden als bewindvoerder zijn bv. bestuurs- of personeelsleden van instelling waar
de beschermde persoon verblijft
- Bewindvoerder moet jaarlijks verslag uitbrengen aan de vrederechter
- Vrederechter kan beslissen dat bewindvoerder een vergoeding krijgt voor
zijn inspanningen (max 3% van de inkomsten van de beschermde persoon)
Verschilpunten Principe van subsidiariteit:
met vroegere - Buitengerechtelijke bescherming heeft voorrang op de gerechtelijke
statuut van bescherming (=bewindvoerder)
voorlopig - Buitengerechtelijke bescherming: betrokkene stelt zorgvolmacht op
bewind wanneer die nog wilsbekwaam is (= overeenkomst waarbij iemand anders er
zich toe verbindt om voor de betrokkene één of meerdere
rechtshandelingen te stellen wanneer die wilsonbekwaam wordt)
, - Er zal een bewindvoerder aangesteld worden wanneer er geen of
onvoldoende buitengerechtelijke bescherming is voorzien
De beschermingsmaatregel die de vrederechter oplegt mag niet verder gaan dan
wat nodig is, en moet dus worden afgemeten aan de concrete
beschermingsbehoefte van de betrokkene = proportionaliteit
- Geval per geval een “op maat gesneden” beschermingsmaatregel
- Oplijsting voor welke specifieke handelingen de betrokkene
handelingsonbekwaam wordt beschouwd
Niet alleen rechtshandelingen die goederen betreffen, maar ook handelingen die de
persoon raken (vb. het uitoefenen van pt-rechten, …)
- Bescherming voorzien voor handelingen mbt de persoon mogelijk dat die
handelingen door een andere bewindvoerder worden uitgeoefend
Vrederechter kan geval per geval oordelen of er sprake is van beperkte of volledige
handelingsonbekwaamheid (bijstandpersoon vertegenwoordiger) per situatie
Opsomming enkele rechtshandelingen die NOOIT tot bevoegdheid van
bewindvoerder behoren:
- Geven van toestemming om te huwen
- Indienen verzoek echtscheiding
- Erkenning van een kind
- Maken van een testament
- Rechtshandelingen in de medische sfeer: verlenen toestemming tot
sterilisatie, verzoek tot uitvoering zwangerschapsafbreking, indienen
verzoek euthanasie
Opsomming enkele rechtshandelingen waarbij de bewindvoerder voorafgaande
machtiging nodig heeft van de vrederechter:
- Wijziging verblijfplaats beschermde persoon
- Vertegenwoordiging als eiser bij juridische procedures
- Aangaan van leningen
- Aankopen van onroerende goederen
Uitoefenen van patiënten-rechten van onbekwame meerderjarigen
Door wie? 1. Uitoefening van pt-rechten van handelingsonbekwame pt’en
- In 2014 is een artikel toegevoegd: eenieder die wilsbekwaam is, kan zijn pt-
rechten zelf en zelfstandig uitoefenen
- Niet de handelingsbekwaamheid maar de wilsbekwaamheid is beslissend
voor de vraag of een pt zijn pt-rechten kan uitoefenen
- In theorie mogen handelingsonbekwame meerderjarigen dus zelf pt-rechten
uitoefenen voor zover zij door een arts beschouwd worden als wilsbekwaam
Dit is meestal niet het geval
2. Handelingsonbekwame pt die ook wilsbekwaam worden bevonden door hun arts
kunnen dus niet zelf en zelfstandig hun pt-rechten uitoefenen:
- Heeft de pt toen hij nog wilsbekwaam was, zelf een vertegenwoordiger
aangeduid (via lastgeving of zorgvolmacht), dan zal die door de pt zelf
aangeduide vertegenwoordiger de pt-rechten uitoefenen
- Pt heeft nooit zelf vertegenwoordiger aangeduid, dan zal hij worden
vertegenwoordigd:
Door bewindvoerder over de persoon vd pt
Door de informeel vertegenwoordiger uit de cascaderegeling
(partner – meerderjarig kind – ouder – meerderjarige broer/zus –
betrokken beroepsbeoefenaar)
Indien: rechter bewindvoerder heeft aangesteld, maar het gaat om
voorlopig bewind volgens het oude systeem
Indien: de rechter een bewindvoerder heeft aangesteld volgens het
nieuwe systeem, maar de pt niet uitdrukkelijk
handelingsonbekwaam heeft verklaard
3. Uitoefening van pt-rechten van handelingsbekwame maar wilsonbekwame pt’en
- Door de vertegenwoordiger die de pt zelf heeft aangeduid toen hij nog
wilsbekwaam was
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinemoerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.76. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77858 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now