Maatschappijleer – Hoofdstuk 1 Wat is maatschappijleer?
§1.1 Maatschappelijke vraagstukken
1.1.1 Samenleven en afspraken maken
Belang van individu = Belangrijk voor één persoon
Belang van het collectief = Belangrijk voor de hele groep
Medebewoners hebben niet altijd dezelfde wensen en belangen Ontstaan situaties
waarin visies en belangen van groepen mensen botsen en daarom vragen om
gemeenschappelijke oplossing
Maatschappelijke vraagstukken = Deze situaties en de zoektocht naar oplossingen voor de
problemen die in zo’n situatie ontstaan
Om botsingen te voorkomen of te beperken, maken mensen afspraken Regels en wetten
In Nederland worden de belangrijkste regels democratisch bepaald Hoewel mensen
het vaak niet met elkaar eens zijn over regels en afspraken die gemaakt worden, wordt er in
regelgevingproces gezocht naar een compromis = Overeenkomst waarbij alle partijen iets
toegeven
Waarden en normen
Standpunten en ideeën worden bepaald door waarden Waarden = Uitgangspunten of
principes die mensen belangrijk vinden in hun leven en die ze daarom willen nastreven (bv.
eerlijkheid, eergevoel, doorzettingsvermogen, geloof) Welke waarden je belangrijk vindt,
heeft onder andere te maken met je:
Opvoeding
Omgeving
Karakter
Levenservaring
Uit die waarden kunnen idealen ontstaan Idealen = Zaken die je graag zou willen bereiken
in je leven (bv. werken als hulpverlener in ontwikkelingsland)
Waarden leiden bijna altijd tot normen Normen = Opvattingen over hoe je je op grond
van een bepaalde waarde behoort te gedragen (bv. eerlijkheid niet stelen, je verwacht
dat ook anderen niet stelen, geloof naar de kerk gaan, bidden) Norm kun je ook zien als
sociale verplichting die in bepaalde situaties wordt opgelegd door je omgeving of jezelf
Wat is een maatschappelijk vraagstuk?
Maatschappelijk vraagstuk = Maatschappelijk probleem = Belangrijkste vragen en problemen
van huidige samenleving Kan ontstaan als waarden en normen van verschillende groepen
in de samenleving botsen Maatschappijleer gaat over manier waarop we in samenleving
omgaan met elkaar en de maatschappelijke vraagstukken die we tegenkomen
, Kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk of probleem: (Corona als voorbeeld)
1. Heeft gevolgen voor grote groepen in de samenleving (Als 1 iemand studie niet
afmaakt, is dat persoonlijk probleem. Maar als veel jongeren studie niet afronden
(bv. hoge studiekosten) wordt het onderdeel van maatschappelijk vraagstuk)
( Corona heeft invloed op iedereen)
2. Belangentegenstellingen (= Tegengestelde belangen) spelen mee Ontstaan door
verschil in: (Corona als voorbeeld)
Politieke visies
( Verschillende politici denken anders over de aanpak van Corona)
Geloofs- of levensovertuigingen
( Strenggelovigen kunnen bv. tegen Coronavaccinaties zijn)
Sociaaleconomische posities = Maatschappelijke posities (bv. werkgever /
werknemer)
( Directeuren willen minder Coronamaatregelen nemen (moeten personeel
doorbetalen), personeel wil sneller thuisblijven (wordt doorbetaald))
( Niet iedereen is het met de coronamaatregelen eens Demonstraties)
3. Er is een gemeenschappelijke oplossing nodig Ligt in Nederland in handen van
politici, zij stellen nieuwe regels en wetten vast
( Overheid moet coronamaatregelen opstellen)
4. Veel aandacht in de media
( Corona is veel in het nieuws en op sociale media)
Maatschappelijke vraagstukken gaan over problemen op macroniveau = Grootschalige
vraagstukken De gevolgen zijn op microniveau merkbaar Microniveau = Individueel
niveau
Belang = Voor- of nadeel dat iemand ergens bij heeft
Dilemma = Lastige keuze uit twee of meer alternatieven die allemaal duidelijke nadelen
hebben Vaak dilemma tussen individueel en collectief belang (bv. je ergert je aan files,
maar bent tegen aanleg van meer autowegen, omdat je natuur wilt behouden)
Dynamische samenleving
Dynamiek van de samenleving = Het constant veranderen van normen, waarden en
belangen Maatschappelijke vraagstukken worden opgelost volgens de normen, waarden
en belangen van het moment waarop ze tot uiting komen Sommige ontwikkelingen
hebben onvoorziene gevolgen (bv. fileprobleem door toegenomen welvaart, vergrijzing door
medische vooruitgang)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SmitJoël. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.47. You're not tied to anything after your purchase.