Summary
Uitgebreide samenvatting tentamenstof Arbeidsrecht Verdiept
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van alle hoor- en werkcolleges van het mastervak Arbeidsrecht Verdiept. Hierin staan ook de arresten en literatuur verwerkt.
[Show more]
1 review
By: dalgagne • 2 year ago
Seller
Follow
esmee-franssen
Reviews received
Content preview
Samenvatting tentamenstof ArbeidsrechtVerdiept
Inhoudsopgave
Samenvatting tentamenstof Arbeidsrecht Verdiept........................................................................................ 1
Hoorcollege 1 – duiding van de arbeidsverhouding......................................................................................... 5
Totstandkoming en geldigheid van de overeenkomst.........................................................................................5
Elementen arbeidsovereenkomst.........................................................................................................................5
Arbeid...............................................................................................................................................................5
Loon.................................................................................................................................................................6
In dienst (gezagsverhouding)...........................................................................................................................7
De afbakening met de overeenkomst van opdracht.......................................................................................8
De beantwoording van de kwalificatievraag...................................................................................................8
De kwalificatievraag in EU-rechtelijk perspectief..........................................................................................10
Actualiteit: het debat random de kwalificatievraag......................................................................................11
Rechtsvermoeden...............................................................................................................................................12
Bepaalde of onbepaalde tijd..............................................................................................................................12
Aanneming van werk.........................................................................................................................................12
Opdracht............................................................................................................................................................12
Werkgroep 1 – De duurzame arbeidsrelatie.................................................................................................. 14
Beperking van de contractsvrijheid....................................................................................................................14
Gebondenheid aan cao......................................................................................................................................14
Vorm van arbeidsovereenkomst........................................................................................................................14
Wijziging arbeidsovereenkomst.........................................................................................................................14
Wet flexibel werken.......................................................................................................................................17
Handelen als goed werkgever en goed werknemer...........................................................................................18
Verplichting tot verschaffing werk................................................................................................................19
Verandering van taak, functie en voorwaarden............................................................................................19
Werkgroep 2 – Loon en ziekte...................................................................................................................... 20
Loon indien niet wordt gewerkt.........................................................................................................................20
De bereidheid de overeengekomen arbeid te verrichten...................................................................................20
Verschuldigdheid van loon na vernietiging van opzegging...............................................................................21
Matigingsbevoegdheid van de rechter..............................................................................................................22
Oproeparbeid.....................................................................................................................................................22
Loon bij ziekte.....................................................................................................................................................23
Geen recht op loon........................................................................................................................................24
Opschorting van loon (controlevoorschriften)..............................................................................................25
Duur loondoorbetalingsplicht........................................................................................................................25
Hoogte van het door te betalen loon............................................................................................................27
Re-integratieverplichtingen...........................................................................................................................27
Vordering in rechte: loondoorbetaling..........................................................................................................28
1
,Hoorcollege 2 – Systeem van het ontslagrecht.............................................................................................. 30
Het voorheen geldende ontslagrecht.................................................................................................................30
Het systeem van het geldende ontslagrecht......................................................................................................30
Wederzijds goedvinden......................................................................................................................................31
Opzegging met instemming werknemer............................................................................................................31
Opzegging met onmiddellijke ingang (proeftijd en oosv)..................................................................................32
Opzegging: redelijke grond................................................................................................................................32
Insolventieprocedures (faillissement)...........................................................................................................35
Transitievergoeding...........................................................................................................................................35
Rechtsmiddel ongeldige opzegging...................................................................................................................35
Rechtsmiddel na ontbinding kantonrechter.......................................................................................................36
Werkgroep 3 – Opzegging............................................................................................................................ 38
De bijzondere opzegverboden............................................................................................................................38
Arbeidsongeschiktheid wegens ziekte..........................................................................................................38
Zwangerschap en een bepaalde periode daarna..........................................................................................39
Overgang van de onderneming.....................................................................................................................39
Weigering in te stemmen met zondagsarbeid..............................................................................................39
Uitzonderingen en afwijkingen......................................................................................................................39
Opzegging met toestemming UWV...................................................................................................................40
Bedrijfseconomisch ontslag...............................................................................................................................40
Selectie: afspiegeling.....................................................................................................................................41
Wederindienstnemingsvoorwaarde..............................................................................................................42
Ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid..........................................................................................43
Beroep op de rechter bij ontslag door UWV......................................................................................................43
Beëindiging om een dringende reden................................................................................................................45
1. Onverwijld gegeven of genomen ontslag..................................................................................................45
2. Mededeling van de reden..........................................................................................................................46
3. Onverwijlde mededeling............................................................................................................................46
Stelplicht en bewijslast..................................................................................................................................46
Gevolgen van de opzegging om een dringende reden.......................................................................................46
De dringende reden............................................................................................................................................48
Dringende reden voor de werkgever.............................................................................................................48
Regelmatige en onregelmatige opzegging........................................................................................................49
Termijn van opzegging...................................................................................................................................50
Berekening duur............................................................................................................................................50
de vergoeding bij onregelmatige opzegging.................................................................................................51
Werkgroep 4 – Ontbinding en vergoeding.................................................................................................... 52
Beëindiging met wederzijds goedvinden/instemming met opzegging..............................................................52
Ontbinding door de rechter................................................................................................................................53
Ontslaggrond a en b: vervallen arbeidsplaatsen en langdurige arbeidsongeschiktheid..............................54
Ontslaggrond d: disfunctioneren...................................................................................................................55
Ontslaggrond g: verstoorde arbeidsverhouding...........................................................................................55
Ontslaggrond i: cumulatiegrond....................................................................................................................55
Vergoedingen bij ontslag...................................................................................................................................55
2
, Het recht op transitievergoeding.......................................................................................................................56
Gedeeltelijke transitievergoeding.................................................................................................................57
Uitsluitingen transitievergoeding..................................................................................................................58
Slapende dienstverbanden en de compensatieregeling...............................................................................59
Vernietiging van de opzegging en herstel arbeidsovereenkomst.................................................................60
De hoogte van de transitievergoeding..........................................................................................................60
De cumulatievergoeding....................................................................................................................................61
De billijke vergoeding.........................................................................................................................................61
De hoogte van de billijke vergoeding............................................................................................................62
Werkgroep 5 – Flexibele arbeidsrelaties....................................................................................................... 64
Flexibele arbeidsrelaties.....................................................................................................................................64
Oproepkrachten.............................................................................................................................................64
Uitzendarbeid................................................................................................................................................64
Payrolling.......................................................................................................................................................65
Contracting....................................................................................................................................................65
Platformarbeid...............................................................................................................................................65
Hoorcollege 3 – Arbeidsprocesrecht............................................................................................................. 66
Verzoekschrift (zie art. 278 Rv)...........................................................................................................................66
Procesreglement (verzoekschriftprocedures handels- en insolventiezaken gerechtshoven)......................66
(Verval)termijnen – art. 7:686a lid 4 BW.......................................................................................................66
Bijzondere regels in hoger beroep......................................................................................................................68
Appeltermijn..................................................................................................................................................68
Grievenstelsel................................................................................................................................................69
Tweeconclusieregel (art. 347 Rv)..................................................................................................................69
Reconventionele vordering in hoger beroep.................................................................................................70
Verbod van reformatio in peius.....................................................................................................................70
Art. 7:683 BW.....................................................................................................................................................71
Bewijsrecht bij ontbindingsprocedures..............................................................................................................72
Bewijslevering................................................................................................................................................75
Tegenbewijs...................................................................................................................................................77
Hoorcollege 4 - Collectief arbeidsrecht......................................................................................................... 80
Voordelen cao................................................................................................................................................80
Belangrijke vakbonden..................................................................................................................................80
Lidmaatschap.................................................................................................................................................81
Collectieve arbeidsvoorwaardenvorming op verschillende niveau’s.................................................................81
Nationaal niveau............................................................................................................................................81
Sectoraal niveau............................................................................................................................................82
Ondernemingsniveau....................................................................................................................................82
Gebondenheid aan cao..................................................................................................................................83
Beantwoording stelling:.................................................................................................................................85
Stakingsrecht......................................................................................................................................................86
Beperkingen via art. G ESH:...........................................................................................................................88
Gevolgen van staking.....................................................................................................................................89
Werkgroep 6 – CAO-recht............................................................................................................................ 90
Werkcollege 7 – Grondrechten..................................................................................................................... 95
Hoorcollege 5 – Nederlands arbeidsrecht in EU-rechterlijke context.............................................................99
3
, Toepassing EU-recht op het arbeidsrecht..........................................................................................................99
Uitzendarbeid...................................................................................................................................................100
Regulering uitzendarbeid op EU-niveau uitzendrichtlijn ............................................................................100
Uitzendarbeid in het Nederlandse arbeidsrecht.........................................................................................100
Uitzendrichtlijn vs. Nederlands arbeidsrecht ten aanzien van misbruik.....................................................100
Misbruik en driehoeksverhoudingen...........................................................................................................102
Uitzendrichtlijn vs. Nederlands arbeidsrecht ten aanzien van reikwijdte..................................................102
Arbeidstijdenrichtlijn........................................................................................................................................103
Arbeidstijdenrichtlijn v.s. Arbeidstijden in het Nederlandse arbeidsrecht.................................................103
Beoordeling of er sprake is van arbeidstijd.................................................................................................104
Platformarbeid.................................................................................................................................................106
Actief Platformwerk (Sociale Pijler).............................................................................................................106
Werkcollege 8 – Driehoeksrelaties.............................................................................................................. 108
4
,Hoorcollege 1 – duiding van de arbeidsverhouding
Totstandkoming en geldigheid van de overeenkomst
De arbeidsovereenkomst is als bijzondere overeenkomst geregeld in titel 7.10 BW.
Arbeidsovereenkomst = privaatrechtelijke overeenkomst.
o In beginsel is er contractsvrijheid in het privaatrecht. Maar bij
arbeidsovereenkomst zien we ongelijkheidscompensatie = bescherming van
de werknemer als zwakkere contractspartij.
De economische afhankelijkheid de afhankelijkheid als werknemer
van de werkgever om inkomsten te genereren en zijn gezin te
onderhouden is groot.
Verhoudingen qua onderhandelingen zijn verstoord werkgever kan
zeggen voor jou 10 anderen.
Juridische ondergeschiktheid je moet je als werknemer houden aan
de instructies van de werkgever.
Organisatorische ondergeschiktheid werknemer is ondergeschikt
aan het instituut van de werkgever.
o Bescherming heeft keerzijde voor werkgever:
Loondoorbetaling/premies werknemersverzekeringen
Loondoorbetaling bij ziekte/re-integratie
Ontslagbescherming
In beginsel ook wettelijke bepalingen omtrent rechtshandelingen (boek 3 BW) en
omtrent verbintenissen en overeenkomsten (boek 6 BW) van toepassing.
De arbeidsovereenkomst komt tot stand door wilsovereenstemming aanbod en
aanvaarding (art. 6:217 BW).
Een arbeidsovereenkomst komt tot stand op het moment dat partijen
wilsovereenstemming hebben bereikt over alle elementen van die overeenkomst die
door heb als essentieel worden beschouwd.
Een arbeidsovereenkomst = nietig wegens strijd met de wet, openbare orde of de
goede zeden (art. 3:40 BW).
Een arbeidsovereenkomst kan vernietigd worden wegens bedreiging, bedrog of
misbruik van omstandigheden (art. 3:44 BW) en wegens dwaling (art. 6:228 BW).
Elementen arbeidsovereenkomst
Definitie arbeidsovereenkomst = art. 7:610 BW. De bijbehorende elementen:
1. werknemer verbindt zich arbeid te verrichten;
2. werkgever verbindt zich loon te betalen;
3. werknemer verricht arbeid in dienst van de werkgever.
In wetsartikel staat ook ‘gedurende zekere tijd’ er bestaat geen minimumduur om van
een arbeidsovereenkomst te spreken.
Arbeid
Het begrip ‘arbeid’ ex art. 7:610 BW dient ruim opgevat te worden het moet gaan om
(productieve) arbeid. De werkgever moet er voordeel van hebben.
5
, Het hoeft niet actief te zijn, slaapdiensten kunnen ook voordeel geven.
Wanneer is er geen sprake van enig nut voor de werkgever: de stageovereenkomst.
Het is puur gericht op het uitbreiden van kennis en ervaring voor de student, niet
voor het verrichten van arbeid.
Persoonlijk de werknemer moet gehouden zijn zelf arbeid te verrichten, tenzij
toestemming van de werkgever ex art. 7:659 BW (dus niet bv. broer zonder
toestemming).
o De verplichting arbeid persoonlijk te verrichten impliceert dat slechts
natuurlijke personen werknemer in de zin van de wet kunnen zijn een
managementovereenkomst waarbij een management-bv zich verbindt arbeid
te verrichten, is dus geen arbeidsovereenkomst.
Sluit niet uit dat de bestuurder van management-bv zich persoonlijk
jegens de opdrachtgever kan verbinden arbeid te verrichten is de
overeenkomst slechts een papieren constructie, dan zal toch tot het
bestaan van een arbeidsovereenkomst kunnen worden geconcludeerd
(HR PGGM/Thuiszorg Rotterdam).
Situatie 2: kan de dga werknemer zijn bij een derde?
Voorbeeld: het management-BV heeft een opdracht van een derde aanvaardt en de dga
gaat feitelijk die werkzaamheden uitvoeren bij die derde. Is de dga dan werknemer?
Let op! In dit voorbeeld wordt er een contract gesloten tussen de management-BV en de
opdrachtgever (dus 2 rechtspersonen). De dga wordt vervolgens via het management-BV
feitelijk te werk gesteld.
Om na te gaan of de dga werknemer is bij de derde, dient gekeken te worden naar het volgende
(problemen):
1. Is er sprake van een privaatrechtelijke verhouding? loop de vereisten na, natuurlijk
persoon etc.
- Er is in principe geen contract met een natuurlijk persoon, maar tussen 2
vennootschappen. Formeel is er dus geen arbeidsovereenkomst. Maar de CRvB
kijkt bij de volgende constructie erdoorheen: in een constructie waar de dga de
enige is en daar feitelijk tewerk wordt gesteld. Er dient gekeken te worden
naar de feitelijke situatie. Formeel is er een contract tussen 2 rechtspersonen,
maar feitelijk doet A het werk. Het enkel er tussen schuiven van 2 BV’s maakt
dus niet dat je voorkomt dat je werknemer bent in de zin van de
werknemersverzekeringen.
2. De loondoorbetaling? de dga krijgt geen loon, de vennootschap betaalt aan de andere
vennootschap.
- Ook hier geldt dat naar de feitelijke situatie gekeken dient te worden. A’s
prestaties van arbeid mogen aan iemand anders worden betaald.
3. Is er sprake van een gezagsverhouding? of er een gezagsverhouding bestaat tussen de
opdrachtgever en de dga, dient beoordeeld te worden aan de hand van de criteria van
vermoedens van een gezagsverhouding (deze staan uitgewerkt bij stap 1).
Loon
Er dient loon verschuldigd te zijn onder loon i.d.z.v. art. 7:610 BW wordt verstaan: de
door de werkgever verschuldigde contraprestatie voor arbeid, die in iets anders dan in
pensioen bestaat.
Veelal wordt loon in geld vastgesteld.
6
, Kost en inwoning, vrije woning, onderricht en andere verstrekkingen in natura zijn
ook als loon te beschouwen, indien het verschaffen daarvan rechtstreeks uit de
arbeidsovereenkomst voortvloeit en tegenprestatie voor arbeid vormt.
Zie art. 7:616 e.v. BW
Fooien zijn geen loon i.d.z.v. het BW.
In dienst (gezagsverhouding)
Dienstverrichter is aan een zeker gezag van de wederpartij onderworpen.
De bevoegdheid van de werkgever om aanwijzingen te geven hoeft niet betrekking te
hebben op de inhoud van de bedongen arbeid aard van werkzaamheden kan
meebrengen dat diegene die arbeid verricht, bij de uitvoering van zijn taken een
grote mate van vrijheid en zelfstandigheid geniet (bijv. medici, juristen, accountants).
o Aan het gezagselement zal zijn voldaan als de werkgever bevoegd is
aanwijzingen te geven ter bevordering van de goede orde binnen de
onderneming of het werkverband.
Gezag (‘in dienst van’) kan in verschillende vormen tot uitdrukking komen:
Materieel gezag = inhoudelijke werkinstructies
Formeel gezag = organisatorische instructies
o Bv: tussen 9 en 5, of je moet het logo dragen.
Let op! Werkgever moet bevoegdheid hebben om bindende instructies te geven: niet vereist
dat dit ook daadwerkelijk gebeurt!
Gezagsverhouding de werkgever kan instructies geven en de werknemer moet die opvolgen. De werkgever
heeft gezag.
Het onderscheid tussen gezagsverhouding van een arbeidsovereenkomst en overeenkomst van opdracht is
flinterdun. Als opdrachtgever heb je ook in bepaalde mate de bevoegdheid om instructies te geven. Enkele
handvaten:
Vermoedens voor een gezagsverhouding :
1. Wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering van werkgever
o Als iemand bij een advocatenkantoor komt werken als juridisch medewerker, dan is dat
vergelijkbaar met het personeel wat er werkt = een aanwijzing; eerder sprake van
gezagsverhouding.
o Een schilder die naar het advocatenkantoor komt is anders.
2. Werkzaamheden zijn organisatorisch ingepast in het bedrijf van werkgever (werktijden/vakantie
e.d.)
o Moet iemand zich aanpassen aan de werktijden binnen het bedrijf, zich aan bepaalde
werkdagen houden, aanwezig zijn bij de vergaderingen etc.
3. In hoeverre is de persoon in de organisatie ingebed (werkplek, kleding, etc.)
o Zelfde kleding, komt iemand op vrijdagmiddagborrel, kerstpakket, of echt vreemde vogel
voor de onderneming etc.
o Is er een verschil in rechtspositie met de ‘echte werknemers’.
4. Voor hoeveel opdrachtgevers wordt er gewerkt
o Als iemand veel opdrachtgevers heeft, is het een indicatie dat iemand zzp’er is (hoeft niet zo
te zijn, iemand kan meerdere werkgevers hebben).
Niet 1 element is doorslaggevend!
In de uitspraak Deliveroo II gaat het over de vraag of de bezorgers van Deliveroo werken op basis
van een arbeidsovereenkomst of niet.
o Deliveroo is een digitaal platform waarop restaurants aan klanten worden gekoppeld.
7
, o Van september 2015 tot 1 februari 2018 had Deliveroo werknemers in dienst op basis van
een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Sinds 1 februari 2018 alleen overeenkomsten
van opdracht. kenmerkend voor deze overeenkomsten waren:
1. Betaling op basis van facturen
2. Er wordt betaald per afgeleverde bezorging; de hoogte van het ‘loon’ wisselt.
o Het hof loopt alle elementen af (loon, arbeid, gezagsverhouding etc.) en oordeelt per
onderdeel of het meer neigt naar de aanwezigheid of afwezigheid van een
arbeidsovereenkomst. Het hof oordeelt uiteindelijk dat de overeenkomst die Deliveroo met
de bezorgers heeft gesloten gekwalificeerd dient te worden als een arbeidsovereenkomst
(de uitspraak van de kantonrechter wordt aldus bekrachtigd).
Let op! Centrale Raad voor Beroep toetst zelfstandig, maar Hoge Raad is sinds 2006 hoogste rechter (art.
129d lid 1 WW).
De afbakening met de overeenkomst van opdracht
De 3 elementen dienen aanwezig te zijn in een contractuele arbeidsverhouding, om te
kunnen spreken van een arbeidsovereenkomst.
Ontbreekt het loonelement of de aanwijzingsbevoegdheid dan is het een
overeenkomst van opdracht.
o Ook bij overeenkomst van opdracht kan de opdrachtnemer gehouden zijn
gevolg te geven aan zekere aanwijzingen omtrent de uitvoering (art. 7:402
BW).
Kan ook een overeenkomst van aanneming van werk zijn.
diegene die niet onder de arbeidsovereenkomst valt, mist de arbeidsrechtelijke
bescherming (o.a. ontslag), geen sociale zekerheid bij ziekte of werkloosheid.
Let op! Art. 7:610 BW is van dwingend recht (lid 2).
De beantwoording van de kwalificatievraag
Wat doet de rechter met art. 7:610 BW? twee belangrijke arresten die hierin een rol
spelen.
Eerst kwam HR Groen/Schoevers
Groen dreef als belastingadviseur een onderneming in de rechtsvorm van een
commanditaire vennootschap. Hij verrichte tevens als docent werkzaamheden voor
opleidingsinstituut Schoevers B.V. Toen het instituut de overeenkomst wilde
beëindigen, stelde Groen dat er sprake was van een arbeidsovereenkomst.
De rechtbank ging er niet in mee zij achtte van groot belang dat de betalingen ter
zake van de door Groen verrichte arbeid, plaatsvonden aan diens commanditaire
vennootschap op basis van door die vennootschap verzonden facturen, waarbij ook
btw in rekening werd gebracht. Dit was volgens de rechtbank zodanig afwijkend van
hetgeen met betrekking tot loon bij een arbeidsovereenkomst gebruikelijk is, dat
geen sprake was van loon. Dat Groen op vastgestelde tijden aanwezig moest zijn en
door Schoevers gegeven richtlijnen diende te respecteren, was in het licht van de
overige omstandigheden onvoldoende om een zodanige gezagsverhouding aanwezig
te achten, dat niettemin van een arbeidsovereenkomst moest worden gesproken. De
rechtbank had volgens HR geen blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting.
HR geeft belangrijke rechtsregel “dat wat tussen hen heeft te gelden wordt
bepaald door hetgeen hun bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond,
8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmee-franssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.16. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now