Summary
Samenvatting #sociaal werk deel 1
- Course
- Institution
Samenvatting #sociaal werk deel 1
[Show more]
Seller
Follow
fleurboonen
Content preview
Sociaal werk1. Wat is sociaal werk?
1.1. Wat DOET een sociaal werker precies?
Sociale problemen als vertrekpunt.
1.2. Wat zijn sociale problemen?
= Problemen die door een bepaalde groep/groepen als ‘onwenselijk’ gezien worden: vergelijking
tussen maatschappelijke realiteit en de gewenste situatie.
Gepercipieerd probleem. Wijken af van ‘de norm’.
Norm wordt bepaald door dominante groepen en doorgegeven door socialisatie – geconstrueerd
door de samenleving = sociaal construct -> resultaat van een wisselwerking. Reactie van de
samenleving op gedrag van mens/groep is essentieel!
Norm wordt vaak geformaliseerd in wetgeving.
Voorwerp van maatschappelijk debat en beleid: strijd tussen dominante groepen en minderheden.
Evolueert doorheen de tijd vb. 100 jaar geleden werkten vrouwen niet <-> vandaag moeten vrouwen
ook werken -> in historisch perspectief plaatsen!
Cultureel bepaald vb. ‘morality police’ in Iran -> hoofddoek verplicht <-> Westen:
hoofddoekenverbod op bepaalde plaatsen/in bepaalde functies.
Sociale problemen
bv. Gebrekkig Nederlands kunnen voor werk, uitbreiden van netwerk
bv. Hoofddoeken dragen aan een balie
Socialisatie: overnemen van wat je omgeving doet.
bv. Ouders geven handen bij de dokter, ik doe dat ook.
Problemen van sociale problemen:
- Problemen bij de definiëring:
- dominante groepen beslissen waar de norm ligt. Daardoor voelen mensen zich gevangen
(bv. homo’s: minderheidsgroepen)
- normatief: niet objectief, er zijn standpunten, niet neutraal
- wie bepaalt de norm? Zijn zij die afwijken altijd problematisch? Kunnen wij iets van hen
leren?
Gevolgen sociaal probleem:
Labelling (plakken van een etiket), marginalisering, uitsluiting, ontwikkeling van nieuwe problemen
Perspectieven op een sociaal probleem:
1) Psychologie
- Focus op het individu
-Afwijken van het ‘normale’ -> pathologie, stoornis, afwijking
-Optelsom van symptomen kan leiden tot diagnose (DSM als leidraad)
, 2) Sociologie
- Focus op de samenleving, haar structuren en relaties tussen mensen
- Reactie en effect van samenleving op individueel gedrag vb. stigmatisering, labelling,
deviantie
3) Economie
- Focus op welvaart en groei
- Indicatoren: productie, consumptie, werkloosheid, investeringen, export
- Problematisch zijn alle obstakels die de groei verhinderen: vergrijzing, lage
werkgelegenheidsgraad, laag consumentenvertrouwen, hoge staatsschuld,...
4) Recht
- Focus op wat volgens de wet bestraft (en dus afgekeurd) wordt
- Wordt gevormd door beleidsmakers die op een bepaald moment, al dan niet onder druk
van de samenleving, (vb. drukkingsgroepen, lobbyisten) vinden dat bepaald gedrag bestraft
moet worden.
1.1. Hoe kijkt een sociaal werken naar sociale problemen?
Multiperspectief
Bv. Sociaal probleem = hoge werkloosheid bij nieuwkomers
- Psychologisch perspectief: trauma, heimwee, depressie, aanpassingsmoeilijkheden,...
- Sociologisch perspectief: stigma (vreemde familienaam, taal niet machtig, andere kleur) ->
uitsluitingsmechanismen: moeilijke toegang tot huisvesting, onderwijs, arbeid.
- Economisch perspectief: kenniseconomie -> kennis en taal = sleutel tot succes.
- Rechtenperspectief: werkbereidheid bewijzen, anders sanctie (geen uitkering).
Sociaal werker combineert deze perspectieven.
Sociaal werk is een eclectische professie.
Eclectisch= vanuit verschillende stromingen, benaderingen werken. Zich niet beperken tot één
zienswijze.
,“Sociaal werkers gebruiken inzichten uit verschillende menswetenschappelijke disciplines en zien
ook de verbanden tussen deze wetenschappen en samenleving/beleid. Hun kritische blik maakt dat
ze goed kunnen afwegen welke verklaringen en oplossingen mogelijk zijn binnen een bepaalde
situatie. Een goed opgeleide sociaal werker kan razendsnel tussen de verschillende ‘brillen’ switchen
en combineren om een goede analyse van een sociaal probleem te maken.”
1.1. Sociaal werkboom
Introductiecasus:
Ter verduidelijking: Alex (14 jaar)
Stelt problemen op school (spijbelgedrag, ‘moeilijk’ in de klas);
Krijgt problemen thuis (ouders reageren zeer bestraffend, waardoor A. zich nog meer afzet);
Begint probleemgedrag te vertonen in de wijk (druggebruik, vechtpartijen, diefstal, …)
SW zou op verschillende niveaus kunnen tussenkomen:
Eén op één gesprekken met Alex;
Thuisbegeleiding in het gezin;
Groepswerk met Alex en andere jongeren uit de wijk rond bv. drugsproblematiek;
Aan de slag binnen de schoolcontext;
Opbouwwerk in de wijk (niet gericht op A. maar op algemene problematiek van bv.
jongerencriminaliteit of overlast);
SW binnen jeugdrecht of Bijzondere Jeugdzorg;
Een combinatie van verschillende niveaus.
De gemeenschappelijk stam: sociaal
werk;
De gemeenschappelijk wortels:
historiek;
De verschillende takken: de
‘specialismen’ binnen het sociaal
werk
, 1. Sociaal werk definiëren in historisch perspectief
Definitie van sociaal werk is voortdurend in evolutie, dit komt door de actuele maatschappelijke
uitdagingen.
bv. Vandaag heel actief in strijd tegen racisme – 100 jaar geleden in de arbeiderskwestie. Omdat er
toen weinig mensen met een migratieachtergrond waren in België, was het ook geen kwestie.
bv. Feminisme
“SW staat sterk in verbinding met de samenleving. De sociale problemen die zich daar ontwikkelen,
vormen de kernopdracht van sociaal werkers.”
(International Federation of Social Work (www.ifsw.org))
(International Association of Schools of Social Work (https://www.iassw-aiets.org/)
Payne: SW als sociaal construct = een activiteit die het product is van hoe we in een bepaalde tijd in
onze samenleving kijken naar sociale problemen en hoe ze aan te pakken.
TOCH formuleert de IFSW een internationale, universele definitie van sociaal werk:
- Eerste definitie in 1957: accent op ondersteunen van mensen (individueel) om zich te
kunnen aanpassen aan de samenleving (9 Europese landen).
- Definitie van 1982: nadruk op maatschappelijke verandering.
- Definitie van 2000: vertegenwoordigers uit Afrika, Azië en Stille Oceaan, Europa, Zuid-
Amerika en Noord-Amerika. Ook aangenomen door de IASSW.
Definitie van 2000: vertegenwoordigers uit Amerika, Azië en Stille Oceaan, Europa, Zuid-Amerika en
Noord-Amerika. Ook aangenomen door de IASSW:
“The social work profession promotes social change, problem-solving in human relationships, and
the empowerment and liberation of people to enhance well-being. Utilizing theories of human
behavior and social systems, social work intervenes at the point where people interact with their
environments. Principles of human rights and social justice are fundamental to social work.” (IFSW,
2000)
- Ondertussen nieuwe maatschappelijke uitdagingen: wereldwijde economische problemen,
stijgende ongelijkheid, migratiestromen, pandemieën, natuurrampen, geopolitieke
conflicten.
Kritiek: te veel op het Westen gericht (individuele rechten), te weinig erkenning voor
collectieve rechten, onvoldoende theoretische onderbouw en te weinig aandacht voor lokale
kennis.
1. De huidige globale definitie uitgelicht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurboonen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60924 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now