Groepsdynamica
Professionele bachelor in de orthopedagogiek
Merel Vanhove
,groepsdynamica 1
,INHOUDSOPGAVE
groepen en teams ............................................................................................................................................ 6
groepen en teams ......................................................................................................................................... 6
wat is een groep? ...................................................................................................................................... 6
wat is een team? ....................................................................................................................................... 7
losse individuen/ verzameling ................................................................................................................... 8
de ontwikkelingsfases van Tuckman .............................................................................................................. 9
bespreking van het model ......................................................................................................................... 9
inzichten en inspiratie voor de groeps- en teambegeleider ...................................................................... 11
even inzoomen op het werken met een groep cliënten ........................................................................ 11
als begeleider het groepsproces begeleiden......................................................................................... 11
schema: groepen en teams ......................................................................................................................... 13
focus op het werken in en met een team ....................................................................................................... 14
samenwerken in een team .......................................................................................................................... 14
de zelfdeterminatietheorie ...................................................................................................................... 14
bouwstenen van samenwerking .............................................................................................................. 14
misverstanden over samenwerken in teamverband ................................................................................. 15
nadelen en valkuilen van een samenwerkingsverband ............................................................................. 16
teameffectiviteit ..................................................................................................................................... 18
wat is teameffectiviteit ........................................................................................................................ 18
vergroot de teameffectiviteit ............................................................................................................... 19
het team en de teamrollen.......................................................................................................................... 20
wat is een teamcultuur? .......................................................................................................................... 20
het UI-model van Sanders en neuijen ...................................................................................................... 20
het model............................................................................................................................................ 20
bespreking verschillende lagen ............................................................................................................ 21
de teamrollen volgens Belbin .................................................................................................................. 22
beschrijving van het model .................................................................................................................. 22
De verschillende teamrollen ................................................................................................................ 23
Schema examen .................................................................................................................................. 25
interpersoonlijk gedrag: de roos van Leary .............................................................................................. 26
het model............................................................................................................................................ 26
kwaliteiten en valkuilen van interpersoonlijk gedrag ............................................................................ 27
symmetrische en complementaire reacties .......................................................................................... 29
omgekeerd interveniëren .................................................................................................................... 29
communicatie ............................................................................................................................................. 30
groepsdynamica 2
, algemene factoren die de communicatie in een team beïnvloeden .......................................................... 30
teamgrootte ........................................................................................................................................ 30
individuele verschillen ......................................................................................................................... 30
status en invloed ................................................................................................................................. 30
de bezigheden en de taak van het team ............................................................................................... 31
omstandigheden ................................................................................................................................. 31
klimaat in een team ............................................................................................................................. 31
sympathie en antipathie in teams ........................................................................................................ 32
groepsnormen in het team .................................................................................................................. 32
roddelen ................................................................................................................................................. 32
definitie............................................................................................................................................... 32
aanvulling............................................................................................................................................ 33
oorzaken van roddel ............................................................................................................................ 33
roddel voorkomen en aanpakken ........................................................................................................ 34
feedback in een team .............................................................................................................................. 34
inleiding .............................................................................................................................................. 34
feedabck is geen kritiek ....................................................................................................................... 34
voordeel van feedback ........................................................................................................................ 35
3 stappen bij feedback......................................................................................................................... 36
feedback werkt niet altijd .................................................................................................................... 36
omgaan met feedback ......................................................................................................................... 37
voordelen en nadelen van feedback .................................................................................................... 37
van feedback naar feedforward ........................................................................................................... 38
waarom vinden we het lastig om feedback te geven in samenwerkingsverband (Quant) ...................... 38
deep democracy...................................................................................................................................... 39
besluitvorming in een teamwerking ..................................................................................................... 39
ontstaan van deep democracy ............................................................................................................. 39
zebra-model van Fanny Matheusen ..................................................................................................... 40
verschillende tools............................................................................................................................... 41
conflicten.................................................................................................................................................... 42
kenmerken van een conflict..................................................................................................................... 42
aanvulling............................................................................................................................................ 42
positieve effecten (indien niet geëscaleerd) ......................................................................................... 42
stijlen van conflicthantering .................................................................................................................... 43
doordrukken ....................................................................................................................................... 44
toegeven ............................................................................................................................................. 44
vermijden ............................................................................................................................................ 44
groepsdynamica 3
, samenwerken...................................................................................................................................... 44
een compromis sluiten ........................................................................................................................ 44
besluit ................................................................................................................................................. 45
teambuilding............................................................................................................................................... 46
wat is teambuilding? ............................................................................................................................... 46
bouwen aan een team, meer dan een eendaags project .......................................................................... 46
voorwaarden voor een teambuilding ....................................................................................................... 46
te speelse teambuildingsactiviteiten ........................................................................................................ 47
aanvulling ............................................................................................................................................... 47
tips voor geslaagde teambuildingsdag ..................................................................................................... 47
besluit ..................................................................................................................................................... 47
schema: focus op het werken in een team................................................................................................... 48
focus op het werken met groepen.................................................................................................................. 50
omgaan met pestgedrag in een groep ......................................................................................................... 50
wat is pesten? ......................................................................................................................................... 50
pesten is niet plagen ............................................................................................................................... 51
pesten in een groep................................................................................................................................. 51
misverstanden pesten ............................................................................................................................. 51
5 misverstanden over pesten op school ............................................................................................... 52
hoe gebeurt pesten ................................................................................................................................. 52
aanvullingen............................................................................................................................................ 53
concreet uitgewerkt plan......................................................................................................................... 53
aanpak pestkop ................................................................................................................................... 53
aanpak gepeste ................................................................................................................................... 54
aanpak groep: groepsgesprekken ........................................................................................................ 54
het gepeste kind of de jongere- slachtoffer.............................................................................................. 55
de middengroep – de meelopers ............................................................................................................. 55
de pestkop .............................................................................................................................................. 56
stellingen ............................................................................................................................................ 56
groepsdynamica 4
,groepsdynamica 5
, GROEPEN EN TEAMS
GROEPEN EN TEAMS
WAT IS EEN GROEP?
Iedereen behoort op elk moment in leven tot verschillende groepen
Gedurende leven veranderen groepen waartoe je behoort
Kenmerken van een groep
- Een doel
- Een onderlinge afhankelijkheid
- Interactie
- Een sociale eenheid
- Wederzijdse beïnvloeding
- Normen en rollen
➔ Aan elk van deze criteria moet voldaan zijn om te kunnen spreken van een groep
Een doel - Verzameling mensen die gezamenlijk bepaald doel willen bereiken
- Lid worden omdat je beseft dat je met groep meer kans hebt om doel te bereiken
dan als individu (geheel is meer dan som van de individuen)
Een onderlinge - Bepaalde gebeurtenis beïnvloedt niet alleen individu maar gehele groep
afhankelijkheid
Interactie - Verzameling individuen die directe contacten met elkaar onderhouden
- Interactie moet aanwezig zijn tussen groepsleden
Een sociale - Sociale eenheid die uit 2 of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een
eenheid groep beschouwen
- Pas spreken van groep als individuen zichzelf zien als lid van de groep
Wederzijdse - Zonder wederzijdse beïnvloeding geen groep
beïnvloeding
Normen en - Verzameling individuen van wie de interacties door een aantal normen of rollen
rollen gestuurd worden
- Normen en rollen kunnen schriftelijk of mondeling vastgelegd zijn
- Geeft aan welk gedrag goed of fout is, gewenst of ongewenst is → gedrag dat
normaal/ abnormaal gevonden wordt
- Groepsnormen: gedragsregels die voor ieder individu in groep gelden
- Remmerswaal: normen vergemakkelijken het samenwerken en de omgang met
elkaar in de groep omdat iedereen weet wat me verwacht van andere
groepsleden en wat er van zichzelf wordt verwacht
- Actieve druk uitoefenen op leden om zich te conformeren aan de ontwikkelde
groepsnormen → belangrijke reden voor conformiteit en uniformiteit in groepen
o Conformiteit: mate waarin groepsleden zich aanpassen aan de geldende
groepsnormen
o Uniformiteit: het met elkaar in overeenstemming zijn, de eenheid of
samenhang
groepsdynamica 6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merelvanhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.57. You're not tied to anything after your purchase.