Samenvatting WC
Deel 1 = kennis en inzicht in de context waarin welzijnsgerichte
interventies worden ingezet
Armoede is één van de belangrijkste welzijnsproblemen
Verzorgingsstaat
Maatschappijvorm die gekenmerkt wordt door een op democratische leest
geschroeid systeem van overheidszorg. Bij handhaving van het kapitalistisch
productiesysteem, garant stelt voor het collectieve sociale welzijn van haar
onderdanen.
- Overheid niet enkel beschermer van burgerlijke en politieke rechten, maar
ook actief vormgever van maatschappelijk leven
- Correctie van de verdeling van maatschappelijke goederen via sociaal
beleid, steunt op het solidariteitsbeginsel
Verschillende types van de verzorgingsstaat:
- Sociaal democratische verzorgingsstaat:
o Wettelijk verankerde voorzieningen, die individuele burgers
beschermen en gebaseerd zijn op de aanname van de menselijke
waardigheid
- Institutionele verzorgingsstaat:
o Sociale rechten zijn aanwezig
- Residuele verzorgingsstaat:
o Individuele verantwoordelijkheid staat centraal, beperkt tot
solidariteit in een paar gevallen, geen instituties voor het
verzekeren van de solidariteit
- Rudimentaire verzorgingsstaat:
o Familiale solidariteit staat centraal, sociale rechten slechts zeer
beperkt aanwezig (bv. private verzekering)
Er zijn maar vage grenzen tussen verschillende types
Bijvoorbeeld in België zijn er sociale grondrechten, maar in sommige
landen is er enkel individuele verantwoordelijkheid
,In de middeleeuwen en oudheid was er al sprake van solidariteit zogenaamde
verticale zorgarrangementen:
- Feodale periode (patroon-cliënt relatie)
- Caritas (kerkelijke liefdadigheid)
Nu praten we meer over horizontale zorg, onder de hoede van de overheid:
- Zorgarrangementen voor brede lagen van de bevolking
- Nu zelfs sociale zekerheid via solidariteit voor hele bevolking (belastingen
betalen)
De Belgische verzorgingsstaat
De verzorgingsstaat staat onder druk:
- Mensen maken zich zorgen dat het betaalbaar gaat blijven, door de
vergrijzing
- Ook het Mattheus-effect speelt een rol wie rijk is wordt nog rijker en wie
arm is wordt nog armer
- De mensen worden door de industrialisering en de kapitalistische structuur
minder solidair met elkaar (primitieve solidariteit)
De welzijnsoverheden in België:
Het welzijn van alle burgers van de maatschappij verzekeren
3 overheden met verschillende bevoegdheden:
1. Federale overheid:
o Minimale bescherming tegen de belangrijkste sociale risico’s, zoals
armoedebestrijding en wegwerken van de sociale ongelijkheid door
de sociale zekerheid en de sociale bijstand
Sociale zekerheid vervangingsinkomen wanneer je dit nodig hebt (inkomen
gebonden) & inkomesnaanvullende uitkeringen, tegemoetkoming geneeskundige
zorg
Sociale bijstand voorloper en sluitstuk van de sociale zekerheid:
- Voorloper: afgeleide uit publieke armenzorg
- Sluitstuk: bijstand voor wie geen werkprestaties levert
Bijvoorbeeld: leefloon, OCMW’s die zorgen voor maatschappelijke integratie
, - Willen zo naar een actieve welvaartstaat: tewerkstelling, integratie & een
minimumuitkering
2. Vlaamse overheid:
o Sociale dienstverlening, zoals onderwijs, huisvesting, kinderwelzijn
enz.
Sociale voorzieningen: onderwijs, sport, enz.
- Universeel
- Selectief (voor bepaalde groepen die de juiste kenmerken hebben)
Sinds staatshervorming van 1980 bijstand aan personen & na de 6 de
staatshervorming (2014) krijgt de Vlaamse overheid extra bevoegdheden
3. Lokale overheid:
o Grote diversiteit qua sociaal beleid (in elke stad of gemeente zijn er
ander problemen) wordt steeds belangrijker omdat ze ook dichter
bij de mensen staan
Deze overheid krijgt geld van de federale overheid voor het garanderen van
welzijn in hun gemeenten, ze mogen die aan drie dingen uitgeven:
- Wettelijk verplichte taken
- Wettelijk geregelde taken
- Optionele taken
Welzijnszorg
Omschrijving= biedt een antwoord op de noodsituatie van een individu
- Noodsituatie = een breuk tussen iemands noden en zijn
capaciteiten/vermogen
- Omgeving: gein en familie, lokale netwerk, private voorzieningen of
overheid
- Breuk: variabel doorheen de tijd (hangt van veel dingen af), sociale klasse,
cultuur, m.a.w. er bestaan meerdere en veranderlijke definities van
‘noden’ en ‘welzijn’
Deze welzijnszorg is doorheen de tijd geëvolueerd van een gunst die mensen
konden verlenen aan iemand in nood naar een recht voor elke inwoner van een
verzorgingsstaat
Er zijn ook veel uitdagingen voor het welzijnszorg:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jesimons. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.55. You're not tied to anything after your purchase.