Vetoplosbare Naam + vormen Absorptie Opslag Functies Deficiënties Toxiciteit Bronnen
Vitaminen
Vitamine A = Retinol: Caroteen: bij grotere = In de lever 1.Bouwsteen 1. Oogafwijkingen: Caroteen: bij hogere Vit. A: enkel in
voorgevormd vit. A inname, afname van (meer dan van pigment in nachtblindheid en inname daling absorptie en dierlijk voedsel!
dat uitsluitend van absorptie. 80%), anders het oog. xeroftalmie conversie naar retinol. Wél Vb.: vlees, vis, volle
dierlijke afkomst is. Biologische transport naar 2. Rol in 2. keratinisatie van hypercarrotenemie = melkproducten,
> Vorm: provitamine beschikbaarheid: andere normale epitheelweefsel verlies geelbruine verkleuring eierdooier, smeer-
A <5% tot 50% weefsels: ontwikkeling en van primaire huid. en bereidingsvetten.
= Kan in het lichaam Retinol: vit. E nieren, behoud van afweerfuncties. Vit. A: acute intoxicatie = Caroteen:
w omgezet tot vit. A, bevordert absorptie longen, epitheelweefsel 3. Aantasting bot en na 1 dosis van 300mg of plantaardig voedsel.
is aanwezig in retinol, deze is tot vetweefsel, s. tanden + risico secundaire meer. Teratogene Vb.: donkergroene
planten en zorgt 90%! Kleine beenmerg, 3. Rol in stoornissen (doofheid, effecten: bij te grote en geelrode
voor kleur. hoeveelheid vetten ogen, ... reproductie, blindheid) hoeveelheden tijdens groenten en fruit, w
Belangrijkste: β- aanwezig. embryogenese 4. Daling immuniteit: zwangerschap miskraam als kleurstof gebruikt
caroteen. en groei. verhoogde mortaliteit en en congenitale afwijking en toegevoegd aan
4. Bescherming morbiditeit * margarines.
tegen infecties 5. Nutritionele anemie: vit.
5. A deficiëntie verlaging
Antioxiderende lage ijzerstatus
eigenschappen:
carotenoïden.
Vitamine D Vit. D3: = Via de huid: Via de huid 1.Rol in Komt vaak voor! einde > Hypervitaminose D zorgt Natuurlijke
cholecalciferol = w in 1.huidcellen duurt het mineraalmetabo winter en begin lente. voor te hoge bronnen: levertraan,
diepe huidlagen bevatten 7- omzettingspro lisme en bot ** = Problemen met bot calciumspiegel in het bloed vette vissoorten,
aangemaakt o.i.v. dehydrocholesterol ces 1 tot 2. Functie in ↳ Kinderen: rachitis misselijkheid, braken, paddenstoelen,
UV-licht, natuurlijke 2. inwerking van de meerdere elementaire ↳ Volwassenen: buikpijn, ... eierdooier, boter en
vit. Van dier en zon: omzetting naar dagen. Zowel celprocessen: osteomalacie > Langdurige vit. D- kaas.
mens. previtamine D3. via de huid als rol in vergiftiging: nierstenen, Niet-natuurlijke
Vit. D2: 3. spontane via de voeding celproliferatie Risicogroepen: vooral beschadiging hart en bronnen: minarines
ergocalciferol = w in omvorming naar is de vit. D nog en – kinderen en ouderen! nieren. en margarines, melk
lagere previtamine D3 niet differentiatie In zuigelingenperiode: bij > Zeer hoge dosissen: en kaas. (aan
plantensoorten 4. transport via fysiologisch van hersenen, tekort risico op vertraging toxisch en dodelijk toegevoegd)
aangemaakt en is vit. bloed naar lever actief! nieren, lever, groei en skeletafwijkingen.
, Van schimmels en = Via de voeding: huid, darmen, Bij ouderen: groter risico
gisten (champignon) 1.absorptie in dunne longen, ... op heupfracturen
darm
2. gemiddelde
opname is 80%
3. transport via
bloed naar lever
Vitamine E = Tocoferol: Absorptie varieert In lever: = Antioxidant, Komt zelden voor! Zeer zeldzaam! Dierlijk: lever, boter
belangrijkste & van 20 tot 80%, bij beperkte vooral in de Oorzaken: onmogelijkheid Vitamine E zou zich gaan en spek.
tocotriënolen: grote inname is de reserve, wel celmembranen: tot absorberen lipiden, gedragen als een pro- Plantaardig: volle
ondergeschikt procentuele gemakkelijk beschermt gastric bypass, genetische oxidant. granen, noten en
belang. Meest absorptie lager. beschikbaar. bloedcellen en afwijking in zaden (rijk aan POV),
actieve = α-tocoferol Het is een In vetweefsel: weefsels tegen transporteiwit, ... oliën en margarines,
vetoplosbaar vit. Dus vit. E bevindt afbraak. Gevolgen: hemolytische fruit en groenten
nood aan galzouten, zich in grote anemie, neurologische (bladgroenten en
lipasen en een intact vetdruppels en stoornissen bij oudere broccoli)
darmepitheel. is moeilijk kinderen en volwassenen.
beschikbaar
Vitamine K K1: fyllochinon = van Fyllochinon: tot 80% = In de lever 1.Bloedstolling: Zeldzaam in Komt niet voor! Fyllochinon: groene
plantaardige geabsorbeerd, in geïncorpereer activering geïndustrialiseerde landen! Combinatie vitamine K en bladgroenten,
oorsprong en jejenum. d in VLDL en bloedstollingsfa >Verstoring van anticoagulantia plantaardige oliën,
belangrijkste Menachinon: in LDL ctoren in de bloedstolling (spontane melkproducten, vis,
voedingsbron. terminaal ileum. transport naar lever. bloedingen) vlees en eieren.
K2: menachinon = vetoplosbaar vit. weefsels. 2. > hemorragische ziekte Menachinon:
van bacteriële Dus nood aan: Secretie: 3/4de botmetabolisme Risicogroepen: pasgeboren bacteriële synthese
oorsprong. galzouten en via de gal, baby’s, baby’s die in de darmen,
K3: menadion = pancreasenzymen. 1/4de langs de borstvoeding krijgen, gefermenteerde
synthetisch product, Kleine hoeveelheid nieren. mensen die langdurig kazen en yoghurt.
voedingssupplement vetten aanwezig antibiotica gebruiken of
voor dieren. parentale voeding krijgen.
*Bij vitamine A zorgt daling van immuniteit voor verhoogde mortaliteit en morbiditeit
= Jonge kinderen hebben meer respiratoire en gastro-intestinale infecties met meer kans op dodelijke afloop van virusinfecties.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller faravanbelle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.