Deze samenvatting omvat de volgende hoofdstukken:
1) Gespreksvaardigheden
2) Motiveren tot gedragsverandering
3) Screening
4) Diëtistische anamnese
5) Voedingsanamnese
6) Voorlichtingsmateriaal
7) Consultaties bij kinderen en jongeren
SAMENVATTING COACHING EN CONSULTATIETECHNIEKEN 1
1: GESPREKSVAARDIGHEDEN
= Horen en begrijpen van de cliënt en de cliënt ruimte geven om zijn verhaal te vertellen en het
probleem rustig te verkennen.
Verschillende luistervaardigheden:
1. Aandachtgevend gedrag
= Stimuleren dat de cliënt vrijuit en rustig kan vertellen over zijn probleem.
Verbaal gedrag
= Extra vragen stellen, bevestigend antwoorden (hummen) en kleine verbalen
aanmoedigingen.
Non-verbaal gedrag
= knikken, een goede lichaamshouding, geïnteresseerde gezichtsuitdrukking, korte en
aandachtige stiltes en oogcontact maken. Speelt een belangrijke rol!
2. Vragen stellen
= Ze moeten duidelijk geformuleerd zijn en naar slechts 1 onderwerp tegelijk verwijzen.
Open vragen
= Doe je bij probleemexploratie. Ze geven de cliënt alle ruimte in zijn beantwoording.
Gesloten vragen
= Als je iets specifieks wilt weten, dit beperkt de cliënt in zijn antwoordmogelijkheden.
Ja/nee vragen
3. Doorvragen
= Nauwkeuriger en preciezer weten wat je cliënt bedoelt, helder worden van verschillen in
interpretaties en het verkrijgen van een meer gedifferentieerd inzicht in de problematiek van
de cliënt. Ze moeten aansluiten op wat de cliënt zojuist heeft gezegd en moeten gedoseerd
zijn. Hierbij stel je bij voorkeur open vragen die verder ingaan op een bepaald onderwerp,
vb.: de situatie, gevoelens, gedachten, gedrag, ...
4. Parafraseren
= Kort in eigen woorden de belangrijkste inhoudelijke informatie weergeven als herhaling. Je
geeft kort en duidelijk de essentie weer, er mogen geen veronderstellingen in doorklinken
dus je moet het met de juiste intonatie doen.
5. Reflecteren van het gevoel
= Kort in eigen woorden weergeven van de belangrijkste gevoelens die in de woorden van de
cliënt doorklinken en uit de houding naar voren komen. Dit heeft hetzelfde doel als
parafraseren, namelijk begrip tonen, nagaan of je de cliënt begrijpt en precies weergeven
wat de cliënt bedoelt. Je gaat hier reflecteren naar onderliggende gevoelens om de diepere
, betekenis van het probleem te achterhalen en dit te begrijpen vanuit de situatie van de
cliënt.
6. Concretiseren
= A.d.h.v. eerdergenoemde vaardigheden achterhalen van specifieke info zoals de situatie,
het gedrag, de gedachten en gevoelens van de cliënt, reacties van anderen in de situatie en
wat er vooraf en na de situatie gebeurde.
7. Samenvatten
= Weergave in eigen woorden van de belangrijke elementen van het verhaal van de cliënt.
Nagaan of alles goed begrepen werd, structuur aanbrengen in het gesprek en de cliënt
stimuleren om verder zaken te vertellen. Je doet dit kort en duidelijk in je eigen woorden en
enkel over de hoofdzaken.
Selectieve luistervaardigheden = meer aandacht besteden aan bepaalde aspecten van het verhaal.
Vb.: vragen stellen en reflecteren naar het gevoel.
Niet-selectieve luistervaardigheden = zoveel mogelijk ruimte en aandacht geven aan de cliënt,
zonder veel bijsturing. Vb.: aandachtgevend gedrag, verbaal volgen en gebruik maken van stiltes.
Luisteren in een hulpverleningsrelatie
= De cliënt waardeert het gevoel dat er echt naar hen geluisterd wordt. In het begin van het contact
is vooral verbalen communicatie belangrijk, dit zorgt voor verdere exploratie van het probleem. Dus
nog geen herhalingen of samenvatten want dit verstoort de opbouw van het gesprek! Later kun je
non-verbaal communiceren voor de opbouw van de hulpverleningsrelatie. Door te luisteren en open
vragen te stellen stimuleer je het uiten van emoties en het geven van relevante informatie.
NUANCERENDE VAARDIGHEDEN
= Spelen een rol op de weg naar gedragsverandering. Hiermee wil je meer inzicht krijgen in het
probleem en met het veranderde perspectief op de huidige situatie doelen helder voor ogen krijgen.
De nuancerende vaardigheden:
1. Nuancerende empathie
= Begrip tonen door gevoelens te reflecteren en daarnaast een constructieve kijk hebben op
het probleem. Je legt verbanden die de cliënt niet bewust heeft uitgesproken, zet de
hoofdzaken op een rij en ordent de informatie met als doel een meer genuanceerde kijk op
de problemen. Het levert vaak belangrijke informatie op!
2. Confronteren
= Het weergeven van discrepanties (afwijkingen) in het gedrag van de cliënt, het doel is de
bewustwording van de cliënt. Deze kunnen betrekking hebben op:
- Tegenstrijdige uitspraken of gevoelens van de cliënt
- Afwijking tussen de inhoud van wat de cliënt zegt en zijn non-verbale gedrag.
- Afwijking tussen de manier waarop je de cliënt ervaart en waarneemt en de wijze
waarop de cliënt zich presenteert.
- Een verheldering van foutieve of gebrekkige info van de cliënt.
, 3. Positief her-etiketteren
= Het toekennen van een gunstige betekenis door de diëtist aan de als negatief ervaren
klachten en problemen van de cliënt. Dit is bij een problematische situatie en moet je gunstig
interpreteren. Dit soort interpretaties beogen:
- Het wijzigen van het negatieve zelfbeeld van de cliënt
- Een meer genuanceerde kijk op de problemen
- Een meer relativerende kijk op de normen die de cliënt zichzelf oplegt.
Niet verwarren met het geruststellen van de cliënt of het naar voren brengen van
positieve kanten aan een bepaald probleem. Het is om te voorkomen dat het probleem
geminimaliseerd wordt.
4. Geven van informatie
= Dit is ten bate van de cliënt want die moet tenslotte de info begrijpen en ook onthouden!
Info wordt begrepen als:
- Ze concreet en duidelijk is
- In begrijpelijke taal is
- Aangepast is aan het begripsvermogen
- In kleine hoeveelheid gegeven wordt
REGULERENDE VAARDIGHEDEN
= Duidelijkheid over de gang van zaken, dragen bij aan de vooruitgang van het diëtistisch consult.
Soorten regulerende vaardigheden:
1. Openen van het gesprek
(komt later nog aan bod)
2. Terugkoppelen naar de begindoelen
= Zorgen voor haalbare doelen die je effectief kan bewaken en nastreven. Dit kan je
bijvoorbeeld doen door samen met de cliënt realistische doelen op te stellen en doel-
terugkoppelingsvragen te stellen: wat wilde u ook weer precies bereiken? Is dat haalbaar
voor u? ...
3. Situatie verduidelijken
= Onduidelijkheden of misverstanden ter sprake brengen, met name wanneer verwachtingen
niet meer op elkaar afgestemd zijn. Meta-gesprek = een gesprek over het gesprek. Stappen
van een meta-gesprek:
- Parafrase of gevoelsreflectie om te laten merken dat je de cliënt begrijpt.
- Metacommunicatie over het misverstand.
- Mededeling over wat de diëtist niet wil en waarom niet.
- Mededeling over wat de diëtist wel wil en waarom wel.
- Het maken van een afspraak over de afspraak.
4. Hardop denken
= De diëtist spreekt haar/zijn gedachten hardop uit (de uiteindelijke conclusies, observaties,
gedachten en overwegingen). Het heeft verschillende doelen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller faravanbelle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.
