HOOFDSTUK I: EPITHEEL
Weefsel: Structuur bestaande uit groeperingen van cellen met een gelijksoortige vorm en
functie en tussenin een extracellulaire matrix.
- Weefseltypes: 1) Epitheel
2) Bind- en steunweefsel
3) Spierweefsel
4) Zenuwweefsel
Goed aaneensluitende cellen → weinig ECM
Onderzijde rust op acellulaire laag: basale membraan
Functies epitheel: 1) Bedekkend epitheel -> bedekken van oppervlakken
2) Klierepitheel -> afscheiden van stoffen, ectodermale oorsprong, rond
zweet-, melk- en speekselklieren, NIET talgklieren
3) Myo-epitheel contractie door myofilamenten
4) Neuro-epitheel sensorische functie vb. smaakreceptorcellen
BEDEKKEND EPITHEEL
Aantal cellagen: 1) 1-lagig epitheel vnl. bij klierbuizen & afvoergangen en endotheel(bloedvaten)
2) Meerlagig epitheel enkel onderste laag cellen cc met BM,
kan verhoornd (bv. in ooglid) of niet-verhoornd (bv. thv huid) zijn
3) Pseudomeerlagig/meerrijig epitheel LIJKT meerlagig MAAR alle cellen cc met BM, cellen ≠ vorm
Vorm van de cellen: 1) Plaveiselepitheel platte, onregelmatige, polygonale cellen, apicaal uitpuilende kern
2) Kubisch epitheel centrale ronde kern
3) Cilindrisch epitheel kern basaal & langwerpig, heel veel cytoplasma erboven
1-lagig plaveiselepitheel:
- voorkomen: longblaasjes, nierbuisjes, klierbuisjes
- in bloedvaten: endotheel (elliptische organellen voor bloedstolling, beetje microvilli)
- in buikvlies, longvlies, hartvlies: mesotheel (vochtig oppervlak, veel microvilli)
- functies: diffusie, resorptie, secretie
Pseudomeerlagig epitheel
- Vb. Respiratoir epitheel: pseudomeerlagig trilhaarepitheel + slijmbekercellen met als functie ingeademde lucht
zuiveren van stof (dankzij de slijmbekercellen/muceuze cellen)
- Vb. Trachea : pseudomeerlagig cilindrisch trilhaarepitheel
- Tweerijig zonder oppervlaktespecialisaties vb. Klierafvoergangen
- Tweerijig met stereociliën (= lange microvilli NIET ciliën) vb. Ductus epididymis (bijbal)
3) buitenste laag: paraplucellen met crusta zorgen voor sterke
uitrekking; bescherming tegen zure pH urine
1
,OPPERVLAKTESPECIALISATIES
Apicale oppervlaktespecialisaties
- Kinetociliën of flagellen (vb. luchtwegen)
- Stereociliën (vb. haarcellen van binnenoor)
- Microvilli (vb. darm, nier)
- Hoornlaag (vb. huid)
Laterale oppervlaktespecialisaties
- Desmosomen of maculae adherentes aanhechting van cellen
- Junctiecomplex of kitlijst effectieve afdichting vh epitheeloppervlak (bestaat uit zonula occludens, zonula
adherens en ≠ maculae adherentes)
- Gap junctions of nexussen 2 elektrisch actieve cellen met elkaar verbinden
Basale oppervlaktespecialisaties
- Basale membraan: lamina basalis glycoproteïnen. o.a. laminine, col IV, PG (ep), lamina reticularis col III, col VII
verankeringsfibrillen, PG (bw)
- Hemidesmosomen cel en celmembraan met elkaar verbinden
BIJZONDERE ELEMENTEN IN HET EPITHEEL
Axonen van neuronen -> waarnemen temperatuur, pijn, druk
Bloedvaatjes -> enkel in stria vascularis van binnenoor
Witte bloedcellen -> normaal in bw maar dringen door als ep beschadigd is om tegen pathogenen te beschermen
Merkelcellen -> in opperhuid, spelen rol bij tastzin
Langerhanscellen -> wbc die in beenmerg worden aangemaakt
Melanocyten -> bepalen kleur vd huid en beschermen tegen UV
ATYPISCHE EPITHELEN
Glazuurorgaan van de tand
Epitheel in de thymus met Hassall-lichaampjes
Epitheel van de achterwand van de ooglens
KLIEREPITHEEL
Gedifferentieerde epitheelcellen die secretieproducten (enzymen, hormonen,…) aanmaken en afgeven aan de:
- Buitenwereld -> exocriene klieren
- Bloedbaan -> endocriene klieren
Exocriene klieren:
- Als solitaire cellen vb. slijmbekercellen -> endo-epitheliale klieren
- Als instulpingen van bedekkend epitheel (acini + afvoergangen) vb. speekselklieren, zweetklieren -> exo-epitheliale
klieren:
2
, - Indeling exo-epitheliale klieren: 1) enkelvoudig of samengesteld 2) tubulair of blaasvormig
‣ soort secreet: 1) sereus (donkerder gekleurd, ronde kernen, basaal, eiwitrijk waterig)
2) muceus (lichter gekleurd, platgedrukte kernen, perifeer, suikerrijk & slijmerig),
3) seromuceus (gemengd)
‣ wijze secretie: 1) merocien -> enkel secretieproduct afgescheiden vb. zweetklieren
2) apocrien -> secretieproduct & deel cytoplasma afgescheiden vb. melkklieren
3) holocrien -> secretieproduct & kapotte cellen afgescheiden vb. talgklieren
HOOFDSTUK II: EIGENLIJK BINDWEEFSEL
Groot deel vh weefsel ingenomen door extracellulaire matrix
Eigenschappen vd matrix bepalen eigenschappen vh weefsel
Functies: 1) Mechanische steun
2) Transport van voedingsstoffen & metabolieten
3) Stapelen van reservestoffen
4) Verdediging
5) Herstel
6) Temperatuurregulatie
Verbindweefsel tussen weefsels en organen
Plaats waarlangs bloedvaten en zenuwelementen organen en weefsels bereiken
Grote variatie aan cellen & grote hoeveelheid matrix
CELLEN VOOR AANMAAK & ONDERHOUD
MESENCHYMCELLEN
Multipotente stamcellen k zich op ≠ manieren ontwikkelen
Grote stervormige cellen, grote euchromatische kern met nucleoli
Beperkt aanwezig
Embryonaal bw
Fibroblast: actieve cel, groot nucleool, veel euchromatine, goed ontwikkeld RER en GA maken ECM
Fibrocyt: rustende fibroblast, platte donkere heterochromatische kern, eosinofiel cytoplasma onderhouden ECM,
dedifferentiatie bij wondheling & botbreuk (heraanmaak fibroblasten)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller TheDentist. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.06. You're not tied to anything after your purchase.