HS 2: 2.5
HS 4: 4.1.1 + 4.3
HS 5: 5.3 + 5.4 + 5.5
HS 6: 6.1 + 6.2 (6.2.2 t/m 6.2.4) + 6.4
HS 7: 7.4 + 7.5
HS 9: 9.3
Door vrijwel alleen de drie samenvattingen die ik had gemaakt (anderen staan ook op Stuvia) te leren heb ik het tentamen in een keer gehaald. Dit was alles uit dit boek dat ...
Nederlands in de bovenbouw
Taal & didactiek – Aanvankelijk en technisch lezen
Inhoudsopgave
TAAL & DIDACTIEK: AANVANKELIJK EN TECHNISCH LEZEN................................................................1
HS 2 – HET LEESPROCES........................................................................................................................1
HS 4 – DOELSTELLINGEN EN LEERSTOFORDENING........................................................................................2
HS 5 – INSTRUCTIE..............................................................................................................................3
HS 6 – WERKVORMEN EN HULPMIDDELEN................................................................................................7
HS 7 – EVALUATIE VAN HET LEESONDERWIJS............................................................................................10
HS 9 – METHODEN EN LEERGANGEN......................................................................................................12
Taal & didactiek: Aanvankelijk en technisch lezen
HS 2 – Het leesproces
2.5 Voordrachtsaspecten van het lezen
Bij het lezen van een tekst pas je bepaalde leesstrategieën toe voor het decoderen ervan. Kinderen
die net beginnen met lezen hebben vaak de steun nodig van het hardop verklanken. Hierbij spelen
dan ook bepaalde voordrachtsaspecten een rol. Hierbij is het wel belangrijk dat het toepassen van de
leesstrategieën enigszins geautomatiseerd is en het begrijpen van de tekst moet ook niet voor
problemen zorgen. We hebben de volgende voordrachtsaspecten:
1) Uitspraak en articulatie
Het duidelijk verstaanbaar en correct uitspreken van woorden.
Je niet laten leiden door de spelling van een woord.
Bij leenwoorden lezen met behulp van de visuele woordvorm. De uitspraak hierbij in het
geheugen opslaan.
Verkeerd articuleren of klanken inslikken kan problemen opleveren voor een correcte
uitspraak.
2) Klemtoon
De klemtoon heeft betrekking op woorden, maar ook op zinnen. Het woordaccent zorgt vaak niet
voor problemen, want ligt voor ongeveer alle woorden vast. Het zinsaccent is lastiger, want dit
verschilt per zin. Uit de context moet worden gehaald, waar het accent op ligt.
3) Zinsmelodie
Hiermee wordt het verloop in toonhoogte in een zin bedoeld. Bij een vragende of gebiedende zin
loopt deze omhoog, maar bij een mededelende zin juist omlaag. Leestekens zijn hierbij een
hulpmiddel. Doordat er vaak nog veel moeite moeten worden gedaan voor het decoderen van de
tekst worden leestekens vaak genegeerd door kinderen.
4) Natuurlijkheid en emotionaliteit
Natuurlijkheid: in het hardop lezen dezelfde manier van spreken hanteren als in een gewoon
gesprek of een mondelinge presentatie. Gevoelens laten doorklinken en met stemgebruik
1
, duidelijk maken. Het inleven in een personage. Ook het verschil laten horen tussen de directe
rede (dialogen, etc.) en de indirecte rede (beschrijvingen).
5) Tempo
Niet alleen het vloeiend lezen en een goede leessnelheid, maar ook een goede afwisseling in
snelle en langzamere stukken.
6) Volume
Expressiviteit wordt ook bepaald door de geluidsterkte waarop je voorlezen en de afwisseling
tussen hard en zacht. Hierdoor kan je de aandacht leggen op bepaalde aspecten.
7) Het lezen van woordgroepen
Een zin wordt nooit vloeiend uitgesproken, vaak las je minieme pauzes in. Dit is meestal op de
grens van woordgroepen. Dit wordt ook frasering genoemd.
HS 4 – Doelstellingen en leerstofordening
4.1 Doelstellingen aanvankelijk en voortgezet technisch lezen
4.1.2 Tussendoelen gevorderde gelett erdheid
Gevorderde geletterdheid gaat over alle lees- en schrijfactiviteiten na groep 3. Dit bedraagt dus niet
alleen lezen, maar ook stellen, spellen, taalbeschouwing en woordenschat.
Tussendoelen voor technisch lezen zijn geformuleerd naar leesstrategieën en voordrachtaspecten.
Het gaat bij technisch lezen om nauwkeurig lezen, vlot lezen en vloeiend lezen met een kloppende
intonatie. Dit wordt baak uitgedrukt in de AVI-niveaus.
Lesdoelen voor een les voortgezet technisch lezen kunnen heb beste geformuleerd worden in
termen van leesstrategieën en voordrachtaspecten. Het stellen van hoge realistische doelen is
cruciaal voor het leren van leerlingen en vooral voor risicolezers.
4.3 Leerstofordening bij voortgezet technisch lezen
Voor het indelen van de leerstof van voortgezet technisch lezen wordt er gebruik gemaakt van de
AVI-niveaus. Dit geeft aan welk niveau van leesvaardigheid een leerling heeft. Voor het bepalen van
de moeilijkheidsgraad van het technisch lezen bij een tekst wordt gekeken naar:
o De woordlengte aantal lettergrepen per 100 woorden.
o De zinslengte gemiddeld aantal woorden per zin.
o De bekendheid van woorden in een tekst.
o De diversiteit in woordgebruik.
o De ingewikkeldheid van de zinnen.
Vaak speelt ook de grote van het lettertype een rol.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller michelleblom1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
