• Muzieknoot: teken om tonen naar hun tijdsvolgorde & duur te noteren/benoemen
o Hele noot: 4tellen
o Halve noot: 2tellen
o Kwart noot: 1tel
o Achtste noot: halve tel
• Duur rust = duur noten
• 1 stip na noot: helft van de noot erbij
• 2 stippen na noot: helft & ¼ van de noot erbij
• Verbindingsboog: noten aan elkaar spelen als 1 noot
• Fermate (boogje boven noot): speel nooit iets langer
• Maatsoort
o ¾
▪ Noemer: kwartnoten worden als 1 tel beschouwd
▪ Teller: 3 kwartnoten per maat
o 4/4
▪ Noemer: kwartnoten worden als 1 tel beschouwd
▪ Teller: 4 kwartnoten per maat
• Opmaat: onvolledige maat aan begin muziekstuk
2. Stemoefeningen
• Largo: 3/4 , andante & allegro: 4/4
• Alle ritmes vooraf gegaan onbeklemtoonde opmaat: muziekstukje begint voor eerste tel
(geen nadruk op eerste tel)
1
,1. Tempo I: Largo
Algemeen
• Betekend langzaam → laagste tempo
o 3 tellen per maat
• !Rustige in- & uitademing → optimale coördinatie tussen activiteit van in- &
uitademingsspieren en spierfuncties gebruikt bij stemgeving (doel)
• Uitgevoerd met langzame inademing gevolgd langzame uitademing
o Geen pauze hiertussen
• Vooroefeningen
o Eerst langzame aanleren
o Met zachte & diepe stemgeving gesloten vocaal uit ademen (diepe zucht)
o ! Correcte abdominale ademhaling & goede stemkwaliteit
o ! Geen h-klank of glottisslag voorafgaand
• Stemoefening zelf
o Lage toonhoogte → stembanden meest ontspannen
o Gevoileerde stemkwaliteit → optimaal Bernouilli-effect
o Vaste steminzet → spaart muceuze membraam rondom randen stemplooien
o Gesloten vocalen → articulatorische constrictie zal luchtdrukafname dwars over de
stemplooien verminderen
• Opgelet
o Normaal ademritme
o Te snel → duizeligheid
o Te traag → te lage zuurstofopname
• Largo goed beheerst → overgaan naar tempo II
Basishoudingen
• Schaatsrijhouding
o Therapeut & patiënt: zij aan zij
o Armen gekruist & handen thv buik
o Inademing: voorwaartse beweging
o Stemgeving: achterwaartse beweging
• Variant
o Beide personen tegenover elkaar
o Rechterbenen vooruit, linkerbenen achteruit
o 1 leider-1volger
o Therapeut & patiënt wisselen elkaar af
• Overgang in individuele oefeningen
o Ene been vooruit
o Inademing: voorwaartse beweging + armen gestrekt naar voor
o Stemgeving: achterwaartse beweging + armen terug naar achter
o Polsen: hangen losjes
➔ Armen ondersteunende bewegingen
• Doel
o Bevorderen van de ontspanning en de coördinatie van de ademhaling, stemgeving,
articulatie, spraak en bewegingen
2
, Variaties
• 3 variaties (enkel 1ste gekend zijn)
o Ongeaccentueerde vocaal: 1 tel (opmaat)
o Geaccentueerde vocaal: 2tellen (accent)
• Opmerkingen
o Niet-geaccentueerde vocaal automatisch kort: verklaart → één tel duurt
o Gevoileerde stem: een stem hees klinkt doordat je de luchtstroom boven de klank uit
hoort komen
o Opmaat: nooit beklemtonen
2. Tempo II: Andante
Algemeen
• Betekend: lopend/ gaan
• 4 tellen per maat
• Oefening zelf
o Snelle inademing
o Gevolgd ongeaccentueerde opmaat & 3 geaccentueerde tellen
o Volledige maat pauze (4tellen)
• Patiënt & therapeut wisselen per maat af
o Patiënt pauze - therapeut stemgeven (&omgekeerd)
• Afzonderlijk: geen pauze 4 tellen
• Ademhaling
o Accentuering bereikt door toename in abdominale activiteit
▪ Borstkas niet bewegen tijdens ademhaling → elk accent waarnemen
o Dit zelf kinetisch sturen: ene hand op buik andere op borst
▪ Hand op buik: beweegt bij in- en uitademen
▪ Hand op borst: kleine duwtjes bij ieder accent & niet meebewegen tijdens
inademen
• Stem
o Lage stem:
▪ Stemplooien het minst gespannen
▪ Makkelijkst om waarneembare veranderingen te krijgen
o Patiënten met:
▪ Hypofunctionele stem (zwak, weinig druk): krachtigere en niet-gevoileerde
oefeningen
▪ Hyperfunctionele stem (gespannen, teveel druk): gevoileerde oefeningen op
lage toonhoogte
o Alle vocalen en diftongen kunnen worden gebruikt
• Opmerkingen
o Actieve ademing: kort en voldoende lucht inname
o Opmaat: ongeaccentueerd
o Drie geaccentueerde tellen: gelijke lengte en kracht
o Abdominale spieren: onmiddellijke ontspanning na laatste geaccentueerde vocaal
Basishouding
• Bewegingen van lichaam waarbij gehele lichaam rond zijn verticale as draait
o Rechtopstaand met 30cm ruimte tussen de voeten
o Opwaartse verende beweging vanuit knieën
3
, o Knie gebogen als armen aan de kant van die knie is
• Bewegingen onderarm om te vocalen te accentueren
o Armen gebogen, onderarm horizontaal
o Onderarmen bewegingen afwisselend van links naar rechts op geaccentueerde tellen
Variaties
• 4 variaties → enkel 1ste kennen
• Basisoefening
• Opmaat + 3 geaccentueerde tellen die elk een kwart duren
• Doel variaties
o Coördinatie tussen ademhaling, stemgeving & articulatie bekrachtigen
o Elasticiteit en mobiliteit gehele lichaamsmusculatuur bevorderen
o Aantrekkelijker maken patiënt
3. Tempo III: Allegro
Algemeen
• Betekenis: levendig/ opgewerkt (hoger tempo)
• 4 tellen per maat
• Oefening zelf
o Korte diepe inademing
o Ongeaccentueerde achtste als opmaat
o 4 geaccentueerde achtsten
o Geaccentueerde kwart
o Uitademing: veerkrachtige buikstootjes → buik terug naar normale positie
Basishouding
• Kleine bewegingen romp & handen
• Zachte & snelle op en neer bewegingen
• Licht gebogen knieën
• Veren op voorvoeten
• Losse pols
• Hoe hoger het tempo, hoe kleiner de omvang van de lichaamsbewegingen
• Hoe hoger het tempo, hoe minder lichaamsmassa wordt bewogen
• Stemoefeningen
o Beweeglijkheid is ontwikkeld ⇨ algehele ontspanning van lichaam
• Moeilijkste tempo
o Bewegingen uitademing: klein & snel na elkaar →observeren borst passief stijgt
o Geen pauzes
o Fonatie vanaf het begin
o Tijdens fonatie verende beweging door de knieën (leggen accenten)
• Therapeut letten op
o Inzet van elk accent
▪ Niet beginnen met geaspireerde h-klanken!
▪ Abdominale spiercontracties bij elke accentuering
o Afwisselen van de klinkers
o Gelijke accentuering
o Geen pauzes
o Passieve stijging van de borst
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Naiodenoose. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.81. You're not tied to anything after your purchase.