Dit document is een samenvatting van hoofdstuk 1 (De actieve aarde), hoofdstuk 2 (Afbraak en vorming van landschappen), hoofdstuk 3 (Landschappen en hun gebruikers) en hoofdstuk 4 (Verder kijken dan de costa's) van het boek 'De Geo - Aarde Systeem aarde Studieboek vwo'.
1.1 Ontstaan en opbouw van de Aarde
Actualiteitsbeginsel = processen die we nu op aarde zien, hebben vroeger ook zo gewerkt.
® Processen herhalen zich gedurende de tijd, met dit concept kunnen geologen tegenwoordig nog
steeds heel veel uitleggen en verklaren
Daarentegen zijn er vroeger ook grote en kleine catastrofes geweest die de langzame geologische
cycli hebben doorbroken (meteorietinslag).
In een kleine nevel van heet gas en stof ontstonden concentraties van deeltjes door samentrekking
en zwaartekracht. Zo vormde zich een ster, onze zon. In de nevel vormden zich rond deze protozon
planeetachtige lichamen. Door zwaartekracht en onderlinge botsing werden deze lichamen groter
en groter.
® Cluster = een schijf, iets dikker in het midden, met spiraalarmen. Miljarden van sterren met
gasnevels vormen samen met de zon een cluster. sterrenstelsel
Belangrijke eigenschappen die een rol spelen in de vorming van continenten, oceanen en alle
landschappen:
1. Op het aardoppervlak vindt je vloeibaar water
2. De inwendige gelaagdheid van de aarde
® Bij het bestuderen van de eigenschappen van schillen kijk je naar de chemische
samenstelling en een van de fysische eigenschappen
® Chemische samenstelling: kern van ijzer en nikkel en een mantel. De
buitenkant van de mantel vormde al een dunne, harde laag, hierop sloeg een
groot hemellichaam op neer. Van het materiaal dat de ruimte in werd
geslingerd ontstond de maan. Door de warmte die vrijkwam bij de klap, smolt
de aarde opnieuw. Hierdoor scheidden weer verschillende mineralen
De chemische opbouw van de aarde
De aardkost komt in twee verschillende
vormen voor:
1. De continentale korst: onder de
continenten met een dikte van 30 tot
70 km, bestaande uit vrij licht
gesteente (graniet)
2. De oceanische korst: onder de oceanen
met een dikte vanaf 7 km, bestaande
uit vrij zwaar gesteente (basalt)
De fysische opbouw van de aarde
Lithosfeer = de harde, vaste buitenlaag (60-
150 km)
® Aardkorst + harde bovengedeelte van de
mantel
® Onder de oceanen dunner dan de
continenten
Asthenosfeer = zachtere laag onder
lithosfeer (60-400 km)
® Op een paar plekken bij de magmahaarden
gesmolten
® Plastische gesteente (stroperig)
Binnenmantel (400-2900 km diepte)
® Door hoge druk vaster dan asthenosfeer
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Helena0207. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.89. You're not tied to anything after your purchase.
