Samenvatting: China 1842 –
2001
*1 Chinees keizerrijk begin 19e eeuw ernstig verzwakt
De Qing-dynastie (ook wel Mantsjoe-dynastie genoemd). Vanaf de 17e eeuw (1644).
De Chinese keizers regeerde als absolute vorsten. Zij gingen ervan uit, dat de Hemel hun absolute
macht verleende, ‘Het Hemels Mandaat.’ Om de besluiten van de keizer overal te kunnen uitvoeren,
was het rijk verdeeld in provincies, die weer in prefecturen en die nogmaals in districten. De keizer
werd ondersteund door een groep intellectuelen: de mandarijnen (ambtenaren). Om een mandarijn
te worden was er een ingewikkeld en kostbaar examenstelsel (om hiervoor te slagen moest men een
zeer grote kennis hebben van de Chinese literatuur). De keizers hadden dit examen ingesteld om in
het hele rijk te kunnen beschikken over betrouwbare ambtenaren met dezelfde denkbeelden. Deze
bureaucratie van ambtenaren heeft de uitoefening van centraal gezag over het reusachtige rijk
mogelijk gemaakt.
Het centraal gezag in het rijk was gebaseerd op het confucianisme (= Chinese leer uit de 6e eeuw
V.Chr. ontworpen door Koeng Foe-tsoe die de nadruk legde dat de mensen zich op de juiste manier
gedroegen).
De belangrijkste kenmerken van het confucianisme:
De nadruk op het juiste persoonlijke gedrag: Koeng Foe-tsoe geloofde dat de aard van de
mens goed was. Als mensen zich juist gedroegen, zouden alle problemen in de samenleving
verdwijnen.
Leer van de ‘Vijf Menselijke Relaties’: gaf aan wat de juiste betrekkingen waren tussen een
heerser en zijn onderdanen, tussen een vader en zoon, tussen een echtgenoot en zijn vrouw,
tussen een oudere en jongere broer, tussen vrienden.
Van de hoger geplaatsten werd welwillendheid en vriendelijkheid verwacht, van de lagere
geplaatsten toewijding en gehoorzaamheid aan de hoger geplaatsten. De hoger geplaatsten
moesten het goede voorbeeld geven. Als de keizer handelde in overeenstemming met de
confucianistische leer, dan zouden zijn ambtenaren en het volk dat ook doen.
Talrijke rituelen en vaste omgangsvormen, om ervoor te zorgen dat ieder zich op de juiste
manier gedroeg. Wie zich aan deze rituele hield, gedroeg zich op de juiste manier.
Problemen voor Qing-dynastie eind 18e, begin 19e eeuw Een periode van crisis en neergang
begon. Overal in China daalde het bestaansniveau voor de Chinese bevolking.
De oorzaken hiervan:
Corruptie Corruptie en (als gevolg daarvan) inefficiënt bestuur namen toe in de laatste
fase van het lange bewind van keizer Qianlong (1711-1799). Vooral corruptie van zijn
gunsteling Heshen nam een ongekende omvang aan.
Politieke crisis Corruptie, inefficiënt bestuur en natuurrampen leidden telkens tot politieke
crisis. Voorbeeld: De Opstand van de Witte Lotus in 1796 in het noordwesten van Sichuan.
Hongersnoden Kwamen in grote delen van China vaak voor.
- Deels als gevolg van natuurrampen zoals overstromingen;
-Deels gevolg van uitbuiting door de overheid;
- Deels als gevolg van overbevolking.
, *2 De Eerste Opiumoorlog (1839-1842): China doet concessies
De Chinezen beschouweden China als het middelpunt van de wereld vandaar hun eigen naam
voor het toenmalige Chinese gebied, ‘Het Rijk van het Midden.’ Voor hen was China het centrum en
het voorbeeld voor de rest van de wereld. Ze vonden dat ze omringd werden door volken met een
minder ontwikkelde beschaving en hadden daardoor het gevoel een eiland van cultuur in een zee van
barbaren te zijn. De Qing-dynastie onderhielden zeer weinig betrekkingen met het buitenland.
Onderhandelen met hen wilde de Chinese regering niet (dat zou erkenning van gelijkheid
betekenen).
Het christelijke Westen beschouwde zich net als China verheven boven de rest van de wereld
Het Westen wilde de rest van de wereld veroveren en beschaven. China kreeg evenals de rest van de
wereld in de loop van de 19e eeuw te maken met het modern imperialisme. Politieke overheersingen
en economische uitbuitingen gingen daarbij gepaard met wat de Britten ‘the white man’s burden’
noemden (= De taak om de rest van de wereld te beschaven). De Chinese keizers voelden niets voor
dit westerse streven.
Beide zijden weigerde zich aan te passen aan de politieke en juridische gebruiken van de ander.
Britse handelaren vervoerden sinds eind 18eeeuw steeds meer opium vanuit Brits-Indië naar China.
Deze voor het Westen winstgevende handel was voor China zeer schadelijk:
De opium moet met zoveel Chinees zilver betaald moest worden dat de Chinese economie er
steeds meer schade door ging leiden. dit verergerde vanaf 1834 toen de Britse regering
onder druk van andere handelaren een einde maakte aan het monopolie va de East India
Company op de handel met Azië. Iedereen kon vanaf toen handeldrijven met China.
De sociale ontwrichting vooral in de kustgebieden van China was groot. Miljoenen Chinezen
raakte verslaafd aan opium.
Veel Chinese ambtenaren waren omkoopbaar.
Meest directe oorzaak (aanleiding) van de Opiumoorlog Maatregelen van de Chinese regering
werkte niet en koningin Victoria ging niet op het verzoek in de schadelijke handen te verbieden
gevolg Chinese keizer liet zijn vertegenwoordiger een klein 1,5 miljoen kilo in beslag genomen
opium vernietigen gevolg Britten stuurde als reactie een vloot & leger.
Britten winnen dankzij militaire overmacht De minder goed bewapende Chinezen bleken niet
tegen de militaire overmacht van de Britten opgewassen. Nooit eerder waren de Qing-dynastie zo
overtuigend verslagen. Dit had veel te maken met de voorsprong die de Britten door de industriële
revolutie hadden verworven.
Gevolg voor China China moet van de Britten het Verdrag van Nanking (1842) tekenen.
In het Verdrag van Nanking werd China gedwongen om:
5 havens, waaronder Kanton en Shanghai, als verdragshaven open te stellen te stellen voor
Britse kooplieden;
Het eiland Hongkong af te staan aan de Britten;
Toe te staan dat Britse kooplieden die zich in die verdragshavens vestigden, niet onder
Chinees bestuur en Chinese rechtspraak zouden vallen;
6 miljoen dollar te betalen als schadevergoeding voor de in Kanton vernietigde opium;
Toestaan dat het verdrag periodiek zou worden herzien.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rozemarijnalderden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.06. You're not tied to anything after your purchase.