Summary
Samenvatting literatuur veiligheidsbeleid
- Course
- Institution
Complete samenvatting van alle voorgeschreven literatuur voor het vak Veiligheidsbeleid.
[Show more]
1 review
By: melissawijlens • 1 year ago
Seller
Follow
Manisha01
Reviews received
Content preview
Semester 1Veiligheidsbeleid
Tentamen: 23 november 2021
,INHOUDSOPGAVE
Week 1 – het begrip veiligheid
Introductie Terpstra
De maatschappelijke veiligheidszorg is een nieuwe sector waarin veel publieke en private
partijen samenwerken om ordeverstoringen, overlast, criminaliteit en andere ongewenste
verschijnselen te voorkomen. Hiermee is het monopolie van justitie en de politie op reacties
van criminaliteit doorbroken. Burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties worden
2
,aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor veiligheid. Er hebben veel ontwikkelingen op
het gebied van de verantwoordelijkheden binnen veiligheid plaatsgevonden. De overheid draagt
meer van haar verantwoordelijkheid over naar andere partijen, maar er wordt ook steeds meer
van de overheid verwacht. Ook is er een grotere focus op preventie gekomen, waar
risicomanagement een grote rol speelt. Hierbij gaat het vaak om risicoreductie en
schadelastbeperking. Ook verschuift de aandacht meer naar een collectief niveau (het beheersen
van onveilige situaties).
Deze ontwikkelingen komen veelal doordat veiligheid meer als een maatschappelijk probleem
werd gezien. Sinds de jaren 90 is in Nederland sprake van politisering van
veiligheidsvraagstukken en handhaving. Door meer gevoelens van onveiligheid onder burgers
is er meer druk gekomen op de overheid. Het gezag van en het vertrouwen in de overheid is
niet langer vanzelfsprekend. Om het vertrouwen van burgers terug te winnen, gebruikt de
overheid vaak een zero tolerance aanpak, hoewel dit niet per definitie bijdraagt aan de
oplossing van de problemen. Deze ontwikkelingen leiden tot een complex veld met veel
tegenstrijdige waardes, zoals die van veiligheid versus privacy. De fundamentele vraag
tegenwoordig is of veiligheidszorg nog voldoet aan de eisen van een publiek goed.
Bakker (2015) – positieve veiligheid
2 De grondslag van negatieve veiligheid
Positieve veiligheid is geborgenheid of sense of belonging. Negatieve veiligheid is het verweer
tegen dreigingen. Veiligheid in objectieve zin is de afwezigheid van dreigingen ten aanzien van
verworven waarden. Veiligheid in subjectieve zin is de afwezigheid van de angst voor de
factoren die deze waarden bedreigen. Als we veiligheid definiëren als de afwezigheid van, is
veiligheid op zichzelf al een negatief begrip, omdat veiligheid dan alleen kan bestaan met
minimale angst en gevaren. De behoefte aan veiligheid komt voort uit de continue gevaren die
we ervaren. Angst en confrontatie leiden (normatief) gedrag, waardoor orde wordt gevestigd
aan de hand van de verwerende mens. Negatieve prikkels zijn ook voorwaardelijk voor de
politieke organisatie: confrontaties met onrecht en kwaad zijn primaire prikkels.
3 Kritiek op negatieve veiligheid
Er ontstond een behoefte aan verbreding van het concept veiligheid, ook naarmate de kritiek op
een negatief veiligheidsbegrip toenam. Een staatsgebonden en dreigingsgeoriënteerde
veiligheidsbenadering voldeed niet in samenlevingen waar veiligheid een subjectieve en sociale
betekenis kreeg. De kritiek op negatieve veiligheid is terug te brengen naar drie punten:
1. Mensen waren sceptisch over de positie van de staat als centrale actor op het gebied van
veiligheid. De staat kan op vier manieren een problematische actor worden:
3
, a. Als ongewenste bemoeial (meddler): de staat denkt voor de burger, legt hem
beperkingen op en stelt zichzelf in de positie om besluiten te nemen. Daarnaast
ziet hij burgers als cliënten en maakt ze afhankelijk van het dreigingsbeeld dat
georganiseerd is door de staat zelf.
b. Als voortrekker of bevooroordeelde entiteit (partisan): de partijdige staat is het
risico dat de staat uitsluitend voor zichzelf handelt of uit naam van een
bevoorrechte groep, in plaats van uit naam van de hele samenleving.
c. Als monocultuur (cultural monolith): een geüniformeerde cultuur die
pluriformiteit van de betekenis van veiligheid aantast. De staat profiteert van
homogeniteit, omdat het effectiever en overzichtelijker is.
d. Als incompetente actor (the state as idiot): de staat begaat vaak misstappen,
omdat hij zich primair verhoudt tot zichzelf.
2. Het negatieve veiligheidsconcept gaat een ‘natuurlijk’ verband aan met de praktijk van
risicobeheersing. Negatieve veiligheid wordt zo geïdentificeerd met een uit de hand
gelopen controlecultuur, waardoor veiligheid een obsessie wordt. Gedreven door
onzekerheid krijgt de overheid een ‘carte blance’ om beheersingsmaatregelen in te
stellen. Hierdoor kunnen waarden zoals privacy en zelfbestuur in het gedrang komen,
omdat ze verbleken tegen de achtergrond van de permanente noodstand. Het bestuur
van veiligheid wordt zo een bestuur door veiligheid.
3. Mensen verbinden negatieve veiligheid met de bedenkelijke kanten van
consequentialistische ethiek. Het consequentialisme behandelt morele afwegingen als
kosten-batenanalyses of als risicocalculaties. Gevolgenafwegingen worden echter vaak
beïnvloed door gemoedstoestanden, zoals angst. Beslissingen worden gemaakt op een
consequentialistische manier, wat onder andere leidt tot het indringende gebruik van
data en toezicht.
Kortom: negatieve veiligheid leidt tot een risicoklimaat gericht op preventie en gestuurd door
angst en controle.
4 Positieve veiligheid in internationele betrekkingen
Positieve veiligheid vormt zich rondom het begrip ‘sociale reflexiviteit’. Veiligheid is dan een
afspiegeling van de intrinsieke waardes en behoeftes van de bewoners en niet van de staat. In
de jaren 80 en 90 zagen we een afname van interstatelijke conflicten en een toename van
intrastatelijke conflicten. De nieuwe focus kwam te liggen op staten waarin levensvoorwaarden
van binnenuit worden ondermijnd. Human security is de afwezigheid van angst en de
afwezigheid van bedreigende factoren voor basale levensvoorwaarden. Human security is de
securitisering van niet-klassieke staatsveiligheidsbelangen. Volgens McSweeney weerspiegelt
veiligheid de manier waarop onze behoeftes geprioriteerd zijn. Veiligheid is dus relatief.
Positieve behoeften worden vaak over het hoofd gezien, maar veiligheid impliceert de morele
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Manisha01. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now