1. Groepen en teams
<-> Menigte
= Supporters, festivalgangers, alle personen met een beperking etc. = losse verzameling
ð Zelfde moment en plaats, verschillend doel dus geen eenheid
vb ene gaat naar een festival voor de muziek, de andere voor de sfeer
1.1. Wat is een groep?
Kenmerken van een groep
- Een doel
o Een gezamenlijk doel. In groep is sneller een doel te bereiken dan alleen.
- Een onderlinge onafhankelijkheid
o Een bepaalde gebeurtenis beïnvloedt een hele groep.
- Interactie
- Een sociale eenheid
o 2 of meer personen die zichzelf als leden van een groep zien.
- Wederzijdse beïnvloeding
o Individuen beïnvloeden elkaar
- Normen en rollen
o De groep wordt door een aantal normen en rollen gestructureerd.
o Regels die bepalen welk gedrag goed/fout is
o Leden vormen een actieve druk om te conformeren aan groepsnormen
o Belangrijkste reden voor: conformiteit en uniformiteit (eenheid)
ð Er moet aan alle kenmerken voldaan zijn om van een groep te spreken
1.2. Wat is een team?
= Twee of meer individuen waartussen sociale interactie is en die een of meer
gemeenschappelijke doelen hebben. Ze zijn afhankelijk van elkaar en iedereen heeft eigen
toegewezen specifieke rollen of functies.
Een groep is een team als de volgende kenmerken aanwezig zijn…
- Teambelang gaat voor eigenbelang
- Cohesie, verbondenheid, wij-gevoel
- Taken, rollen en functies zijn bekend. Geen sprake van eilandjes.
1
,Semester 1
- Goede samenwerking
- Alle leden nemen verantwoordelijkheid
- Ieders inbreng, ervaring, kennis wordt gewaardeerd
- Aandacht aan onderlinge communicatie. Conflicten worden opgelost.
- Successen zijn een gezamenlijk resultaat.
ð Als begeleider moet je zicht hebben op dit relationeel aspect in de groep.
2. ONTWIKKELINGSFASEN VAN TUCKMAN
1. Bespreking van het model
Het model helpt om meer inzicht te krijgen op groepen en kan ook nuttig zijn om groepen naar
zichzelf te leren kijken.
Oorspronkelijk 4 fasen à nu een 5de fase aan toegevoegd
Verschillende fasen
ð In elk stadium heeft de groep een verschillend doel, hij is
• Forming
ervan overtuigd dat een team elk stadia moet doorlopen om
• Storming
uiteindelijk effectief te kunnen samenwerken.
• Norming
• Performing
• Adjourning
2
,Semester 1
FORMING
= Het team wordt gevormd, leden kennen elkaar nog niet, ze weten nog niet goed wat van hen
verwacht wordt. Aandacht vooral op centrale persoon gericht: groeps- of teamleider.
Kenmerken
• Teamleden kennen elkaar nog niet
• Teamleden zijn onwenning, onzeker en angstig
• Sterk afhankelijk van teamleider
• Richten hun communicatie meestal naar de teamleider
• Teamleden nemen weinig initiatief
• Ze communiceren beleefd
• Voeren opdrachten netjes uit
• Houden eigen mening nog vaak voor zich
• Relativeren latente conflicten
Einde
ð Wanneer teamleden afwachtende houding loslaten. Leden beginnen zichzelf als
onderdeel van groep te zien
STORMING
= Conflictfase, team wordt hechter en wint aan vertrouwen. Durven zich uit te spreken tegenover
elkaar à conflicten. Teamleider heeft een begeleidende rol.
Kenmerken
• Rollen worden duidelijk afgebakend en bepaald
• Ontstaan onderlinge irritaties en conflicten
• Leden komen op voor eigen belangen
• Ik-gevoel sterker aanwezig dan wij-gevoel
• Teamleider wordt bekritiseerd
• Grenzen worden uitgetest
• Coalities gevormd om eigen belangen te verdedigen
• Groeit verzet tegen uitvoeren taken of tegen leiderschap
• Onderlinge kritiek geuit
• Gebeurtenissen besproken in kleine groepjes
Einde
ð Wanneer er een structuur of hiërarchie ontstaat.
NORMING
= Samenwerken op volwaardige manier. Kritiek wordt niet meer als persoonlijke aanval gezien
maar als constructief en taakgericht.
3
, Semester 1
Kenmerken
• Teamleden bewust dat ze elkaar nodig hebben om resultaten te bereiken
• Bereid om van elkaar te leren
• Werk wordt vlot afgehandeld
• Er worden meer vragen gesteld aan elkaar ipv te oordelen
• Aanwezige talenten worden benut
• Duidelijke afspraken
• Procedures om met afwijkend gedrag om te gaan worden opgesteld
• Groepsbinding komt op gang
• Gevaar van groepsdenken treedt op
• Ontstaan wij-gevoel
• Teamleden beschouwen zichzelf als groep
Einde
ð Wanneer er duidelijke afspraken en normen zijn vastgelegd en er cohesie is in de groep.
PERFORMING
= Prestatiefase, team functioneert als eenheid en teamleden weten precies wat van hem wordt
verwacht. Sfeer is goed en samenwerking is duidelijk.
Kenmerken
• Grote betrokkenheid onder elkaar
• Grote inzet voor doelen en taken
• Ontstaan van creatieve ideeën
• Zelfstandig werken
• Proactieve houding
• Aanvaarding normen, doelen en leiding
• Aanvaarding individuele verschillen, sterktes en zwaktes
• Positieve benadering van conflicten
• Flexibiliteit bij het inspelen op veranderde vragen aan de groep
ADJOURNING
= Afscheidsfase, teamleden beseffen dat ze afscheid zullen nemen en dat de kans bestaat dat ze
het team zullen missen.
ð Afhankelijk van de setting zal het afsluiten van een groep een belangrijke of juist
onbelangrijke taak zijn voor jou als begeleider.
Kenmerken
• Extra hard werken
• Strijden om het team te behouden
• Reünies plannen
• Zich terugtrekken of afwezig zijn
• Ontkennen dat het groepsproces stopt
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittverheyden. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.