SAMENVATTING
HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK
IN HET ONDERWIJS
DEEL I EN II
1
,• Handelingsgerichte diagnostiek
o Model van HGD wordt aangebracht en bestudeerd
o Is een model ontw binnen de (jeugd)hulpvelrening maar toepasbaar in
andere contexten en vergelijkbaar met modellen gebruikt in de A&O-
psychologie
o Is een leeg model en moet worden ingevuld door content
§ College over diagnostische instrumenten
§ Uitgewerkte voorbeelden
• Evidence-based hulpverlenen
o Er bestaan heel wat behandelmethoden, echter slechts een beperkt aantal
is aantoonbaar effectief
o Doel is kennis v effectieve (geprotocolleerde) behandelwijzen uit de
klinische psychologie en de orthopedagogiek te vergroten
o Specifieke les over evidence-based werken in de A&O psychologie
o Beperkingen en grenzen van geprotocolleerd werken komt eveneens aan
bod
2
,DEEL I: THEORETISCH FUNDAMENT VAN HGD:
WAT, WANNEER EN WAAROM?
HOOFDSTUK 1: HANDELINGSGERICHTE DIAGNOSTIEK: EEN INTRODUCTIE
1. Diagnostiek in het onderwijs
• diagnostiek beschrijft het besluitvormingsproces van aanmelding, al dan
niet via onderzoek – tot en met advisering en evaluatie
• de diagnost analyseert de situatie rondom de leerling en is van meet af aan gericht
op het verbeteren vd situatie
• HGD geeft betrokkenen grip op het proces -> bevordert transparant en doelgericht
werken
• Diagnost = ‘data-based problem solver’ -> niet alleen identificeren, maar ook
oplossen van problemen
Praktijkwetenschapper en wetenschappelijke diagnosticus
- Wetenschappelijke diagnostiek is…
• D die methodologisch verantwoord is en gemaakt is via procesmodellen en
formele regels (zijn ideaalmodellen)
o Proces betekent dus niet dat het niet statisch is maar iets dat zich
constant ontwikkeld in samenwerking met je cliënt
• Gebaseerd op de empirische cyclus van de Groot (1961) en/of regulatieve
cyclus van Van Strien (1984)
• Hypothesen worden geformuleerd en getoetst
• Hypothesen zijn gebaseerd op wetenschappelijke theorieën (deductie) en
sluiten aan op informatie over de cliënt (inductie)
• Wetenschappelijke diagnostiek:
o Wetenschappelijker naarmate…
§ Explicieter werkt met theorieën en verschillende theorie niveaus met
elkaar in verband brengt
§ Weet waarom hij in bepaalde gevallen kiest voor welke theorie en
niet voor een andere
§ De denkstappen vastlegt die hebben geleid tot het advies
§ De waarde van de theorieën onderzoekt voor de problemen waar ze
betrekking op hebben en de effecten van de ingrepen
§ De resultaten van eigen werk uitwisselt met collega’s
Diagnostiek is maatwerk
• Diagnostiek biedt geen kant en klare oplossingen, ieder traject moet afgestemd
worden op de unieke situatie vd leerling
3
, Diagnostische cyclus
• HGD en de diagnostische cyclus zijn allebei voorschrijvend van aard
• Het zijn hypothesetoetsende modellen: formuleren en toetsen v hyp staat centraal
• HGD
o = pragmatische uitwerking vd d cyclus , op zijn beurt gebaseerd op de
empirische cyclus
o = meer regulatief (nadruk op verbeteren situatie)
o = meer praktijkmodel (meer toe te passen in praktijk dan d cyclus)
§ = bewerking vd d cyclus op zo’n manier dat het toepasbaar wordt in
onderwijspraktijk (sommige delen uit gehaald of andere accenten
gelegd)
HGD: een ideaal procesmodel
• HGD = een methodiek (werkwijze), een ideaalmodel (voorschrijvend, ipv
beschrijvend: hoe gaat het er echt aan toe?)
o In praktijk volgen diagnosten dit niet echt, eerder routines , minder
aandacht voor verklaring
• HGD = procesmodel; het beschrijft stapsgewijs get proces v diagnostiek en
advisering
o Besluitvormingsproces is bij elke casus hetzelfde in grote lijnen, maar de
inhoud ervan verschilt
o Er is ruimte voor vakinhoudelijke kennis en keuzes vd diagnost+ voor
uniciteit vd specifieke leerling
o HGD is doelgericht, flexibel, op maat en passend bij de situatie: beknopt
als het kan en uitgebreid als het moet
Diagnostische vragen ih onderwijs
Vijf typen vraagstellingen:
1. Onderkennende: wat is er aan de hand? Welk type probleem? Classificatie?
2. Verklarende: waarom? Welke rol spelen bep factoren?
3. Veranderingsgerichte: wat is het effect ve aanpak?
4. Adviesgerichte: welke doelen streven we na? Welke aanbevelingen zijn wenselijk?
Wat is het geplande uitstroomperspectief?
5. Evaluerende: zijn de doelen behaald? Zitten we op koers?
• HGD is toe te passen in al deze typen vragen
• Meestal een combinatie v deze 5
• Het type vraagstelling bepaalt het doel vd diagnostiek
Van vraag naar antwoord
• Afh v type vraagstelling verwachten betrokkenen een type antwoord -> vragen
moeten glashelder zijn! Onderkennende vraag -> onderkenning (er is idd sprake
van…), verklarende vraag -> verklaring …
• = vraaggericht werken
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurcatteeuw21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
