Hoofdstuk 3: orthopedagogie, ingebed in
maatschappelijke context
3.1 Orthopedagogisch handelen = werken in de samenleving
3.1.1 Waarden en normen in orthopedagogiek in de wetenschap
Kritische orthopedagogiek wetenschappelijke pedagogische stroming die zich
onderscheidt met andere stromingen door het standpunt van de wetenschap.
Dus ze hebben niet enkel tot doel heeft om der werkelijkheid te beschrijven, te
begrijpen en te verklaren maar ook verandering moet bewerkstellen.
- Deze wetenschap is niet waardenvrij
- De taak om te buigen over de doelen van de opvoeding en niet enkel de
methodes.
Vanuit de kritische orthopedagogiek wordt gewezen op de verantwoordelijkheid
tot bevrijding uit beknottende, onderdrukkende maatschappelijke verhoudingen.
- Kernbegrip = emancipatie omdat er gekozen wordt voor bevrijding uit
onderdrukkende maatschappelijke verhoudingen en voor
maatschappijkritiek als motor van maatschappelijke verandering.
- De betrokkene moeten aangezet worden om zelf actief na te denken en
alles goed te overwegen.
3.1.2 Dichter bij huis: wat zijn mijn vanzelfsprekendheden
Door je eigen voorgeschiedenis en eigenheid heb je net als iedereen een kijk op
de wereld en op mensen ontwikkeld. Als begeleider is het goed om een zicht te
hebben op het kader dat je hierin automatisch hanteert: je eigen waarden en
normen, en het gene dat je belangrijk vind.
3.2 Evoluties in de tijd
3.2.1 Paradigma
Een visie is een manier van kijken naar een bepaalde toestand, naar een
fenomeen, naar een samenleving. Deze visie bepaalt vervolgens je manier van
handelen en communiceren.
Visie is een afspiegeling van een mensbeeld, een wereldbeeld en van de waarden
en normen van de persoon zelf of die heersen in een bepaalde samenleving op
dat moment.
Opvoeder/ belegeider in de dagelijkse praktijk het mensbeeld/wereldbeeld dat
hij of zij hanteert bepalend voor de manier waarop hij/zij met de cliënten en de
doelgroep omgaat, voor de doelstellingen die hij/zij bepaalt en de manier waarop
hij of zij deze doelen probeert te bereiken.
Paradigma het algemeen aanvaard systeem van vooronderstellingen,
methoden, uitgangspunten, mens en wereldbeeld, waarden en normen. Het is
1
, Annelies Vandergoten
een bepaald moment, in een bepaalde cultuur het gemeenschappelijke
referentiekader waarbinnen gehandeld wordt.
3.2.2 Paradigmawissel
Paradigmawissel werd geïntroduceerd door Thomas Kuhn (1962). Er passeren
vele jaar voor dit het is immers een verandering van diep ingesleten
denkpatronen.
3.3 Historiek in vogelvlucht
In dit onderdeel kijken we naar hoe het denken over onze doelgroep evolueerde
in de tijd. het proberen begrijpen of verklaren van het ‘anders zijn’.
Prehistorie Deze periode is gekenmerkt door de Struggle For Life wat er voor
staat dat alleen de sterkste zullen overleven in onze maatschappij. Hierdoor
spreken we van een natuurlijk selectiemechanisme.
Precolumbiaanse Azteken lichaamsvervormingen waren een statussymbool en
schoonheidsideaal. Ziekelijke misvormingen werden door de Azteken gezien als
het resultaat voor een aanraking met god.
In het Westen in de Klassieke Oudheid spreken we over de maatschappelijke
selectie. Een beperking of handicap maakte in deze periode mensen
onvolwaardig en nutteloos. Dit was een last voor de samenleving. Pas na de 4 de
eeuw na Christus onder invloed van het Christendom dat mensen met een
ondersteuningsvraag, die afwijken va de norm bestaansrecht toegekend worden.
Voorheen was ‘een handicap’ beladen met zonde en schuld vanaf de
middeleeuwen staat het lijden van de mens centraal. De taak van de gezonde
mens is om hun lot te verzachten.
In de Nieuwe tijden Hierbij hielde ze de mensen die niet voldeden aan het
ideaal verbannen naar ‘Het Gesticht’. Er word gesproken over de grote opsluiting
in de 17e eeuw. Segregatie: Segregatie houdt in dat verschillende
groepen zich van elkaar scheiden. Dit was voornamelijk met het doel op
de heropvoeding: door het middel van arbeid en godsdienst wordt
gewerkt aan het doorgeven van de burgerlijke normen. hierdoor
kunnen we niet spreken van hulpverlening maar eerder van een
manipulerende reactie van de dominante bevolkingsgroep.
3.3.1 Defectparadigma
3.3.1.1 Kenmerken
Defectparadigma Westerse wereld overheersende denkmodel als
het ging over mensen die ‘anders’ zijn. Defectparadigma vinden we
zowel een medisch model als een moreelreligieus model terug in het
denken over handicap.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anneliesvandergoten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.