, Celbiologie 1
1. CHEMISCHE COMPONENTEN VAN DE CEL
1.1. Inleiding
Ieder levend wezen → chemisch systeem
92 natuurlijk voorkomende elementen → organismen kleine selectie
Bio-elementen = spoorelementen + bouwelementen
Bouwelementen (11): O, C, H, N, Ca, P, K, S, Na, Cl, MG 99,95%
Spoorelementen: 0,05%
- Als noodzakelijk voor organismen = oligo-elementen
o voor menselijk lichaam: I, Fe, F, Cu, Mn, Zn, Se, …
- Andere = toevallige spoorelementen
o voor menselijk lichaam: Br, Si, As, Hg, Ag, Pb, Ti, …
Levende organismen = open systemen → constante uitwisseling energie en materie met omgeving
- Globale winst = winst + verlies
voedsel fecaliën
drank urine
ademhaling ademhaling
energie warmte
- Moet in evenwicht anders ziekten
1.2. Anorganische moleculen
Water (H2O)
- Noodzakelijk voor leven
- Belangrijkste deel van de cel: 70%
- Oplos-, reactie-, transportmiddel
- Warmteregulatie
Koolstofdioxide (CO2)
- Afvalproduct van verbranding organisch materiaal
- Klein gedeelte atmosfeer (0,038%)
- Grondstof van koolstofassimilatie bij planten
- Begin en einde van de koolstofkringloop
Zuurstof (O2)
- Aanwezig in atmosfeer (21%)
- Onmisbaar bestanddeel
- Aerobe afbraak van voedingsstoffen
- Organisch materiaal oxideren
, 1.3. Organische moleculen
Vier belangrijke groepen:
1. Suikers
2. Verzuren
3. Aminozuren
4. Nucleotiden
➔ Veel componenten niet hiertoe: toch samen met macromoleculen groot deel v.d. cel
Suikers als basis voor de polysachariden
1. Monosachariden (CnH2nOn)
o n = 3: triose, n = 5: pentose; n =6: hexose
o bevat altijd ketongroep of aldehydegroep: ketonen en aldosen
o ringvormig en ketenvormig
o glucose
▪ ringvormig
▪ 5C’s en 1O
▪ α- en β-glucose → stereochemische isomeren
▪ levert energie bij afbraak
o belang voor stofwisselingsprocessen
o kunnen voorkomen als onderdeel grotere moleculen
2. Disachariden
o Twee aaneenkoppelde hexose moleculen/monosachariden
o Sacharose, lactose en maltose
3. Polysachariden en oligosachariden
o Veel monosachariden gekoppeld = polymeriseren
o Zetmeel, glycogeen => opslagvormen α-glucose
o Cellulose => opgebouwd uit β-glucose
o Oligosachariden: covalent binden met eiwitten: glycoproteïnen vormen + lipiden =
glycolipiden
Vetzuren als basis voor de lipiden of vetten
Vetzuurmolecule
1. Lange koolwaterstofketen; hydrofoob en weinig reactief → hydrofobe staart
2. Carboxylgroep (-COOH); gedraagt als zuur; ioniseert in waterige oplossing; hydrofiel en
reactief → hydrofiele kop
➔ Verzadigd vetzuur: verzadigd met waterstof en geen dubbele bindingen
➔ Onverzadigd vetzuur: dubbele of meer dubbele bindingen
Lipiden
- Opgebouwd uit: C, H, O, P en N
- Overwegend apolair
- Slecht oplosbaar in water
- Opdelen in drie groepen
o Eenvoudige lipiden
o Samengestelde lipiden
o Afgeleide lipiden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mltmdk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.95. You're not tied to anything after your purchase.