Samenvatting
OWE 4
Hoofdstuk 1
Het zenuwstelsel is een besturings- en communicatiesysteem dat een
coördinerende rol speelt bij alle handelingen die we doen.
Het bestaat uit het centraal zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) en
het perifeer zenuwstelsel (de zenuwbanen die alle informatie
transporteren).
Het perifeer zenuwstelsel valt te onderverdelen in het Somatisch
zenuwstelsel (stuurt de willekeurige/doelgerichte spieren aan) en het
autonoom zenuwstelsel (de onwillekeurige/automatische spieren, de
spieren die werken zonder erover na te denken)
Het autonoom zenuwstelsel valt weer te onderverdelen in het sympathisch
zenuwstelsel ( stuurt processen aan die veel energie kosten en bereidt je
lichaam voor op actie) en het Parasympathisch zenuwstelsel (stuurt
processen aan die het lichamelijk herstel bevordert, vooral actief als je
ontspannen bent).
De hersenen bestaan grofweg uit 3 belangrijke onderdelen: grote
hersenen, kleine hersenen en de hersenstam.
De grote hersenen zijn het grootste deel van de hersens. Er vinden
complexe cognitieve en emotionele processen plaats. De grote hersenen
kunnen weer onderverdeeld worden in 4 onderdelen: Frontaalkwab
(denken en plannen), slaapkwab (geluid en geheugen hippocampus zorgt
voor aanmaak hersencellen), pariëtaal kwab (leren, rekenen en voelen) en
de achterhoofdkwab (zien).
De kleine hersenen (cerebellum) zijn verantwoordelijk voor de motoriek.
Daarnaast vervullen ze nog andere functies bij cognitieve processen zoals
aandacht en het regulieren van angst- en plezier reacties.
De hersenstam verbindt de grote hersenen met de kleine hersenen en het
ruggenmerg.
De hersenstam vervult belangrijke levensfuncties zoals de spijsvertering,
temperatuur regulatie, hartslag, ademhaling en bloeddruk.
De hersenen bestaan uit 2 hersenhelften, ook wel hemisferen genoemd.
De linker hemisfeer bestuurt de rechterkant van het lichaam en de
rechterhemisfeer bestuurt de linkerkant van het lichaam. Dit noemen we
lateralisatie.
,De beide hersenhelften worden met elkaar verbonden door de hersenbalk
(corpus callosum).
Het ruggenmerg speelt een belangrijke rol in het doorgeven van signalen
van de hersenen naar de rest van het lichaam en vice versa. Ook speelt
het een rol bij reflexen. Het ruggenmerg bevindt zich in de wervelkolom
(ruggengraat).
Er zijn 2 bouwstenen in onze hersenen: zenuwcellen (neuronen of
hersencellen) en gliacellen.
Zenuwcellen zijn een bepaald type lichaamscel dat zich in het
zenuwstelsel bevindt. We hebben er zo’n 90 miljard. Ze verwerken en
transporteren informatie en signalen die permanent door ons lichaam
gaan.
Gliacellen ondersteunen de zenuwcellen en zorgen dat deze op hun plaats
blijven. We hebben tot 10x meer gliacellen dan zenuwcellen. Ook helpen
gliacellen de zenuwcellen herstellen en voeren ze voedingsstoffen en
voeren ze afvalstoffen af. De gliacellen beschermen de hersenen ook
tegen infecties en ziektekiemen. Zie het als een speciaal soort
immuunsysteem. Echter neemt dit af naarmate de mens ouder wordt. De
derde functie van gliacellen is het aanmaken van myeline. Dit is een soort
vet dat de zenuwcellen isoleert, hierdoor kan de informatie sneller worden
doorgegeven.
De bouw van een zenuwcel. Een zenuwcel heeft net als een lichaamscel
een celkern.
De zenuwcel heeft ook een soort ontvangers (dendrieten), hier komt de
sensorische informatie binnen. Deze informatie wordt doorgegeven aan
een soort lange staart die we een axon noemen. De axon is omgeven door
een laagje myeline en geeft de informatie door aan de synapsen. De
synapsen zitten aan het eind van de axon (axonuiteinden) en geven de
informatie door aan de dendrieten van andere zenuwcellen, hierbij
ontstaan chemische stoffen (neurotransmitters). Een hoop van deze
verbonden zenuwencellen noemen we: Neuraal netwerk.
, Hoofdstuk 2
Het ontwikkelen van de hersen is afhankelijk van 3 factoren:
- Erfelijke aanleg (nature): de structuur van de hersenen is aangelegd
in onze genen, zo hebben we allemaal ruim 90 miljard hersencellen
bij de geboorte. Dit betekent dat iedereen de aanleg om te groeien,
te leren, te sporten en een taal te spreken al heeft.
- Omgeving (nurture): Hoe een kind is en wat een kind zal gaan doen
is heel beïnvloedbaar door de omgeving. Zo zal een kind dat
opgroeit in Duitsland Duits leren en een kind dat opgroeit in
Frankrijk frans.
- Oefening: de organisatie van de hersenen is ook afhankelijk van
eigen inzet. Een kind dat een kans krijgt om iets te leren zal zelf die
kans moeten benutten. Dit hangt af van motivatie, oefening en
volharding.
Neurogenese is het begrip voor de aanmaak van zenuwcellen (tijdens
zwangerschap)
Volwassen neurogenese: aanmaak van zenuwcellen na de geboorte.
De hersenen zijn plastisch. Dit houdt in dat de hersenen kunnen
veranderen in organisatie door het opdoen van ervaringen en oefening.
Neurale netwerken bestaan door te leren. Wanneer wij over een
vaardigheid beschikken en deze veel gebruiken zal dit netwerk sterker
worden. Wanneer wij een neuraal netwerk niet zoveel meer gebruiken zal
deze minder worden en soms zelfs wel verdwijnen.
Iets leren op jongere leeftijd gaat gemakkelijker dan op latere leeftijd.
Denk hierbij aan de gevoelige of sensitieve perioden. Dit is de periode
waarin een kind gemakkelijk een bepaalde vaardigheid begint te
ontwikkelen (tijdens de zwangerschap en eerste levensjaren).
Hoofdstuk 3
Het proces waarbij delen van de hersenschors die bedoeld zijn voor
bepaalde informatie wordt overgenomen door een ander zintuig noemen
we Crossmodale plasticiteit. Blinde mensen krijgen hierdoor een beter
tastzintuig dan visueel zintuig omdat de tast het visuele overneemt.
Perceptie is een ander woord voor waarnemen. Het helpt ons de wereld
om ons heen te begrijpen en te overleven. Door waarneming kunnen we
reageren op prikkels uit de buiten- en binnenwereld. Het activeren van
onze zintuigen door ‘prikkels’ noemen we Gewaarwording.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller whabraken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.74. You're not tied to anything after your purchase.