,Jeugdrecht : een vlag die meerdere ladingen kan dekken
Algemeen jeugdrecht
Algemeen jeugdrecht heeft betrekking tot alle minderjarigen. Het zijn alle regels die bedoeld zijn om
het welzijn en de ontplooiing van alle minderjarigen te bevorderen en te waarborgen. Dit is een zeer
ruime opvatting van jeugdrecht.
Bijzonder jeugdrecht
Dit is jeugdrecht in strikte/enge zin. Men viseert enkel die regels die bedoeld zijn voor de volgende
groepen jongeren :
Jeugdhulprecht
Recht met betrekking tot minderjarigen in moeilijkheden. Het huidige Vlaamse jeugdrecht
hanteert de term jongeren in een verontrustende situatie (VOS), maar deze dekt niet de volledige
lading die in het bijzonder jeugdrecht wordt beoogd. Het bijzonder jeugdrecht biedt immers ook
een juridisch kader voor andere minderjarigen die eveneens jeugdhulp nodig hebben, maar
wiens situatie niet meteen echt verontrustend te noemen is.
Jeugddelinquentierecht
Recht met betrekking op minderjarigen die een jeugddelict hebben gepleegd. Jeugddelict
vervangt de term ‘als misdrijf omschreven feit’ (MOF).
Het bijzonder jeugdrecht kan ook nog op een andere wijze worden ingedeeld :
Buitengerechtelijke jeugdhulp
Hulpverlening die op vrijwillige basis wordt toegestaan door niet-gerechtelijke organen. Het is
niet gedwongen.
Gerechtelijke jeugdhulp
Maatregelen die gedwongen worden opgelegd door een gerechtelijk orgaan (jeugdrechtbank).
Bijlage 1
Wie is bevoegd voor het jeugdrecht?
Het principe
Het jeugdrecht is persoonsgebonden en wordt volgens de grondwet geregeld door de
gemeenschappen.
De uitzonderingen
Er zijn vijf aspecten waarvoor niet de gemeenschappen, maar de federale overheid bevoegd is.
Deze hoeven niet opgesomd te worden op het examen, maar dienen wel herkent te worden.
De burgerrechtelijke regels m.b.t. het statuut van de minderjarigen en van de familie, zoals die
zijn vastgesteld door het B.W. en de wetten tot aanvulling ervan.
Voorbeelden : adoptie, pleegvoogdij, vaststelling van de leeftijd van minderjarigheid …
De strafrechtelijke regels waarbij gedragingen die inbreuk plegen op de jeugdbescherming, als
misdrijf worden omschreven en waarbij op die inbreuken straffen worden gesteld, met inbegrip
van de bepalingen die betrekking hebben op de vervolgingen.
Voorbeelden : het bestraffen van volwassenen die hun medewerking verlenen aan
jeugddelinquentie, tewerkstellingsverbod van kinderen …
De organisatie van de jeugdgerechten, hun territoriale bevoegdheid en de rechtspleging voor die
gerechten.
2
, Voorbeelden : inrichting van jeugdrechtbanken, vastleggen van benoemingsvoorwaarden voor
jeugdrechters …
De uitvoering van de straffen uitgesproken ten aanzien van minderjarigen die een als misdrijf
omschreven feit hebben gepleegd die uit handen zijn gegeven, behalve voor het beheer van
centra die bestemd zijn voor de opvang van deze jongeren tot de leeftijd van 23 jaar.
• Voor minderjarige delinquenten die NIET uit handen zijn gegeven blijven de
gemeenschappen bevoegd.
• Voor minderjarige delinquenten die WEL uit handen zijn gegeven is de federale overheid
bevoegd. MAAR wat de uitvoering van die straffen betreft is er wel een uitzondering. Het
beheer van opvangcentra voor uit de handen gegeven jongeren jonger dan 23 jaar is een
gemeenschapsbevoegdheid. Uitzondering op de uitzondering
De ontzetting van het ouderlijk gezag en het toezicht op de gezinsbijslag of andere sociale
uitkeringen.
EXAMENVRAAG : WELKE INSTANTIE IS BEVOEGD? FEDERALE OVERHEID OF GEMEENSCHAPPEN?
Bronnen van bijzonder jeugdrecht
We worden in het bijzonder jeugdrecht zowel geconfronteerd met bronnen afkomstig van de Vlaamse
Gemeenschap als met federale bronnen. We beperken ons hier tot de belangrijkste basisbronnen :
Decreet van 12 juli 2013 betreffende de integrale jeugdhulp. Dit decreet is de basisbron voor het
jeugdhulprecht.
Decreet van 15 februari 2019 betreffende het jeugddelinquentierecht. Dit decreet is de basisbron
voor het jeugddelinquentie recht. Niet alle bepalingen zijn al in werking getreden :
• Bepalingen over de gesloten oriëntatie, de gesloten begeleiding en de lange detentie. Deze
zouden ten laatste inwerking treden op 1 september 2022.
Een plaatsing in een gesloten instelling zal voorlopig nog moeten gebeuren volgens de
vroegere regelgeving, de jeugdwet.
• Bepalingen over de terbeschikkingstelling. Deze kunnen pas in werking treden na het sluiten
van een samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap en de Federale Overheid.
Decreet van 7 mei 2004 betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale
jeugdhulp en binnen het kader van het decreet betreffende het jeugddelinquentierecht.
Concrete data niet kennen. Wel weten dat een aantal bepalingen pas ten vroegste 1 sept 2022 in
werking treden.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nomilapin1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.