Interventie gezond leven Healthy ageing:
Hoofdstuk 1:
1.1
1.2 – Wat is healthy ageing?
- Wordt door instanties op uiteenlopende manieren gedefinieerd
o WHO: healthy ageing is the proces of developing and maintaining the functional
ability that enables well-being in older age.
o RIVM: Healthy ageing is een proces waarin de kansen op lichamelijke, sociale en
geestelijke gezondheid worden geoptimaliseerd, zodat ouderen actief aan de
samenleving kunnen deelnemen en een onafhankelijk leven kunnen leiden met een
goede kwaliteit van leven.
- Proces van interacties tussen genetische eigenschappen, leefomstandigheden en de leefstijl.
Wordt bepaald door genen, omgeving en gedrag.
- Centrale vraag: Hoe kan men rekening houdend met de gezondheidsproblemen, zo gezond
mogelijk verder leven?
Verschillende benadering van ouder worden:
Begrip Omschrijving Welke uitkomst staat
centraal?
Healthy ageing Het proces waarin de kansen op lichamelijke, Gezondheid
sociale en geestelijke gezondheid worden
geoptimaliseerd.
Active ageing Het proces van het optimaliseren van Participatie, kwaliteit van
gezondheid, participatie en veiligheid om de leven
kwaliteit van leven van mensen te verhogen
naarmate ze ouder worden.
Succesful ageing Fysieke, functionele en geestelijke gezondheid, Welzijn, geluk
sociale betrokkenheid.
Productive ageing Elke activiteit van een oudere die bijdraagt aan Bijdrage aan de
een dienst of product voor de samenleving, samenleving
betaald of vrijwillig.
, 1.3 – Gezondheid
- Definitie Huber en collega’s healthy ageing: Het vermogen zich aan te passen en zelf de
regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.
o Veerkracht (resilience): vermogen van mensen om hun weg te vinden naar bronnen
die bijdragen aan hun welzijn, en dat zij de capaciteit hebben deze bronnen
betekenisvol in te zetten.
o Zelfregie: zelf beslissen over het leven met of zonder ondersteuning van anderen.
Kernvraag: Wat wil ik, gezien de omstandigheden?
- Ability (vermogen):
o In hoe ver mensen de regie kunnen voeren is afhankelijk van fysieke en psychische
factoren, maar ook de sociale omgeving en de gebeurtenissen die plaatsvinden.
Hiernaast ethische overwegingen ook een rol.
- Huber en collega’s onderscheiden 6 dimensies die belangrijk zijn voor gezondheid:
o 1. Lichaamsfuncties
o 2. Mentaal welbevinden
o 3. Spirituele / existentiële betekenis
o 4. Kwaliteit van het leven
o 5. Sociaal-maatschappelijke participatie
o 6. Dagelijks functioneren
- Gezondheidsoppervlakte: Het gebied dat ontstaat als iemand op alle dimensies een score
heeft met het spinnenweb van positieve gezondheid kun je hier inzicht in krijgen. De
bedoeling is een zo groot mogelijk score.
- The big five for a healthy life:
- 1. Voeding
- 2. Beweging
- 3. Slaap
- 4. Stress / ontspanning
- 5. Sociale interactie
1.4 – Gezond ouder worden gedurende de levensloop
- Verschillen in levensverwachting hangen vooral samen met het opleidingsniveau
- Active life expectancy: Het te verwachten aantal jaren van functioneel welzijn.
Psychosociale ontwikkelingstheorie van Erik Erikson (1963). Acht levensfasen.
Fase: Leeftijd: Ontwikkelingstaak:
1. Zuigelingenfase Geboorte tot 18 maanden Vertrouwen vs. wantrouwen
2. Peuterleeftijd 18 maanden tot 3 jaar Autonomie vs. schaamte en
twijfel
3. Kleuterleeftijd 3 tot 6 jaar Initiatief vs. schuldgevoel
4. Basisschoolleeftijd 6 tot 12 jaar Vlijt vs. minderwaardigheid
5. Adolescentie 12 tot 18 jaar Identiteit vs. identiteit
verwarring
6. Vroege volwassenheid 18 tot 35 jaar Intimiteit vs. isolement
7. Middelbare volwassenheid 35 tot 55 jaar – 65 jaar Openstaan voor verandering
vs. stagnatie
8. Late volwassenheid 55 tot 65 jaar – tot de dood Integriteit vs. wanhoop
, - Kritiek: Niet iedereen doorloopt de fasen in dezelfde volgorde. De taak hangt samen met een
‘crisis’ die een mens op moet zien lossen, niet iedereen ervaart crisis.
Domein: Gebied:
Fysiek functioneren Levensverwachting
Zenuwstelsel
Cardiovasculair systeem
Immuunsysteem
Slaap
Voeding en beweging
Ziekte en (chronische) zorg
Cognitief functioneren Geheugen
Taalverwerking
Wijsheid
Cognitieve achteruitgang
Sociaal-emotioneel Identiteit
functioneren Gevoel en mentale veerkracht
Persoonlijkheid
Spiritualiteit en religie
Controle/afhankelijkheid
Sociale steun en verlies partner
- Idiosyncratische factoren: unieke kenmerken van de persoon en de omgeving waarin hij of
zij opgroeit. (bijvoorbeeld een rug van een verhuizer is eerder versleten dan van een
kantoormedewerker.)
Hoofdstuk 2:
2.2 – Planmatig handelen
- Planmatig handelen. twee belangrijke redenen:
o 1. De gezondheidsprofessional kan samen met de cliënt bewust keuzes maken, zo is
de kans kleiner dan belangrijke zaken over het hoofd gezien worden.
o 2. De gezondheidsprofessional kan op deze manier hun aanpak evalueren en leren
van successen en fouten.
- Redenen voor het verkeerd definiëren van doelen: De initiële hulpvraag is niet voldoende
uitgevraagd of oorzaken van het probleem zijn onjuist of onvolledig geïnventariseerd.
Relevante aspecten van het problemen en mogelijke oplossingen kunnen over het hoofd
gezien worden.
- Intervention mapping: Een protocol voor het plannen en doorontwikkelen van interventies.
o 1. Probleemanalyse
o 2. Formuleren van doelstelling
o 3. Zoeken van methoden en technieken op basis van theorieën
o 4. Ontwerpen en testen van de interventie
o 5. Evalueren van de interventie
, - Tijdens de evaluatie kunnen nieuwe vragen ontstaan of kan geconcludeerd worden dat (een
deel van) de doelstelling nog niet gehaald is. In dat geval kan weer naar de eerste stap
gegaan worden en kan het proces nogmaals doorlopen worden. De stappen lopen in praktijk
vaak door elkaar.
- Vragen voor het evalueren van de aanpak:
o verliep het proces volgens plan?
o Waren er geen moeilijke momenten?
o Wat was de doorlooptijd?
o In welke context is er gehandeld en wat was de invloed daarvan?
o Welke middelen waren beschikbaar, waar en met wie zijn te toegepast en wat waren
de effecten hiervan op de uitkomsten?
2.3 – Evidence based handelen
- Evidence-based handelen: Kiezen van een interventie die met onderzoeksgegevens
onderbouwd is en bij het individu en context past.
2.4 – Persoons- en netwerkgericht handelen
- Cocreatie: de cliënt draagt het liefst zo veel mogelijk verantwoordelijkheid voor zijn
gezondheid
o gezamenlijk met de cliënt kijken naar de beste behandeling gezien zijn kenmerken,
vaardigheden en sociale context.
- Twee belangrijke behoeften, self determination theory:
o gevoel van competentie (‘ik kan het’)
o behoefte aan autonomie (‘ik mag het zelf beslissen en doen’)
o behoefte aan contact met andere mensen (interdependentie)
2.5 – Van theorieën naar methoden en technieken
- Drie stappen voor een techniek:
o Beschrijven van het probleem (welk gedrag moet veranderen? Welke theorieën zijn
relevant?)
o Beschrijven van de te beïnvloeden determinanten
o Kiezen van technieken
- Een van de fouten is direct te denken in technieken en effectievere methoden over het hoofd
zien.
- Determinanten:
o Kennis
o Attitude
o Sociale invloed
o Eigen-effectiviteit
o Risico-inschatting
o Geanticipeerde spijt
o Gedragsintentie
o Waargenomen gedragscontrole
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marithvanh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.