Summary
Samenvatting voedingsleer
- Course
- Institution
Goede samenvatting waar alles heel duidelijk uitgelegd staat.
[Show more]
Seller
Followemyderuyter
Reviews received
Content preview
VOEDINGSLEERVOEDINGSPATRONEN EN VOEDINGSGEDRAG
DEFINITIE
- Een voedingspatroon = de wijze waarop een individu, een groep of een volk zich gewoonlijk voedt.
- Het geeft antwoord op de vraag: wie eet wanneer wat in welke hoeveelheid, waar en hoe
Allerlei factoren beïnvloeden het voedingspatroon en het voedingsgedrag
FACTOREN DIE EEN ROL SPELEN BIJ HET ONTSTAAN
- Omgevingsfactoren
o Geografische, klimatologische factoren
o Eet gevarieerd en seizoensgebonden
- Sociaal- culturele factoren
ONTSTAAN VAN HUIDIGE VOEDINGSPATROON
- Grote veranderingen na industriële revolutie
o Machinaal vervaardigde goederen/ grote fabrieken/ industrie
- Belangrijke factoren
o de groeiende welvaart
o De gewijzigde woon- en werkomstandigheden
o De vernieuwingen in landbouw en veeteelt
o Het ontstaan van een voedingsindustrie
o De opkomst van de moderne voedseldistributie
o De kwaliteitscontrole door de overheid
ONTSTAAN VAN EEN VOEDINGSINDUSTRIE
- Groei van steden
- Opkomst industrieel bewerkt voedsel
o Nadeel = smaak, kleur, geur verandert
o Toevoeging van conserveermiddelen
OPKOMST MODERNE VOEDSELDISTRIBUTIE
18e eeuw 19e eeuw 1957
- Kopen op markt - Kopen in kleine winkels Eerste supermarkt in België
- Via de boer - Bij slager Delhaize
- Rechtstreeks van producent - Bij bakker
- Bij groenteboer
- …
KWALITEITSCONTROLE DOOR OVERHEID
- 19e eeuw
o Strafoplegging bij toevoeging van overbodige stoffen
o Overheid neemt volledige verantwoordelijkheid
Regelgeving wordt belangrijk
Ontstaan van keurmerken
,HUIDIGE VOEDINGSPATROON
- Sinds 1980
o Alcohol, vlees, suikkerrijke voedingsmiddelen gestegen
o Groenten en fruit gedaald
Toename van welvaartziekten en chronische ziekten
VERBAND TUSSEN VOEDING EN WELVAARTZIEKTEN
OORZAAK GEVOLG
Frequent gebruik van suikers en zure - Tandcariës
voedingsmiddelen - Tanderosie
Te lage opname van voedingsvezels - Darmfunctiestoornissen (obstipatie)
- Bepaalde vormen van kanker
Te hoog zoutgebruik - Nierfunctiestoornissen
Te hoog alcoholgebruik - Levercirrose
- Mond-keel-slokdarmkanker
TRADITIONEEL VOEDINGSPATROON
- 3 maaltijden + tussendoortjes
o 2x brood
o 1x warm
- Laatste decennia: verschuivingen
o De maaltijden worden minder belangrijk
o Er wordt meer gesnackt (pizza, hamburger, pita…)
o Men consumeert steeds meer gemaksvoedsel (kant-en-klaar)
o Er is sprake van een toenemende diversiteit.
o De plaats van consumptie verschuift van thuis naar elders.
BELANGSTELLING VOOR GEZONDHEID
- Belangstelling voor gezonde voeding sterk toegenomen
- Belangstelling voor huidige voedselproductie sterk toegenomen
o Bestrijdingsmiddelen (milieuvervuiling)
o Dierenleed
o Toevoegingen in voedingsmiddelen
Groeiende belangstelling voor biologische voeding, producten van directe omgeving en herkomst voedsel
- Sterke belangstelling rond biologische voeding (= onbespoten groente en fruit en biologisch vlees- vis…)
o Afkomstig uit biologische landbouw
Geen kunstmest en geen chemische bestrijdingsmiddelen
Diervriendelijk geproduceerd
o Bij de productie
Geen chemische geur-, kleur- en smaakstoffen gebruikt
Geen conserveringsmiddelen gebruikt
o Motieven
Milieu, smaak en gezondheid
o Tegenwoordig in alle supermarkten verkrijgbaar
, o Keurmerken van biologische voeding bestaan
- Voedselverspilling
o 1/3 geproduceerd voedsel verloren voor het de consument bereikt
10-20% bij productie
2-10% in industrie en handel
3-6% in verkoopkanaal (supermarkten)
Tot 11% van gekocht voedsel wordt weggegooid
Minstens 40% van geproduceerd voedsel verspild
ALTERNATIEVE VOEDING
= Kiezen voor voedingspatroon dat anders is dan het gangbare voedingspatroon
- Motieven
o Gezondheid
o Diervriendelijk
o Milieu/ duurzaamheid
o Eerlijke handel/ fair trade
- Aantal mensen die ander voedingspatronen hanteren blijft stijgen
- Weinig gevaar voor tekorten aan plantaardige eiwitten- vitaminen- mineralen- voedingsvezels
VEGETARIËR VEGANIST FLEXITARIËR
UITLEG - Eten geen vlees, wild, - Alles van een vegetariër - Zijn geen vegetariër
gevogelte, vis, schaal- en - Geen melk, melkproducten, - Eten minder vlees
schelpdieren eieren, honing en alle
- Geen dierlijke bak- en voedingsmiddelen waarin
braadvetten deze producten zijn verwerkt
- Geen bouillon getrokken
van vlees of beenderen
- Geen soepen of sauzen
van vlees of vis
RISICO’S - Lage inname zink en ijzer - Tekort aan Vit B12
(peulvruchten, noten, (supplement nemen)
volkorenproducten) - Lage inname Vit B12 en
calcium (groenten)
- Lage inname zink en ijzer
(peulvruchten, noten,
volkorenproducten)
INLEIDING VOEDINGSLEER
VOEDING EN GEZONDHEID
- 18e eeuw: experimenteren met veevoeding
o Ontdekking voedingsstoffen eiwitten/ vetten/ koolhydraten
o Deficiëntieziekten (tekort vitaminen en mineralen)
Vb. beriberi
- 1926: ontdekking eerste vitamine B1
, Macronutriënten Voedingsstoffen zoals eiwitten, vetten en koolhydraten
Micronutriënten Voedingsstoffen zoals vitamines en mineralen
- Geen calorieën geen energie verdoen
Voedingsvezels = ballaststoffen Volkoren graanproducten, peulvruchten noten, aardappelen, fruit
groenten, …
zorgen voor normale darmwerking
Hulpstoffen Leveren geen extra calorieën
vertering mogelijk maken
spelen belangrijke onmisbare rol in stofwisselingsprocessen
= vitamines, mineralen, antioxidanten, water
Essentiële voedingsstoffen - Onmisbaar voor de stofwisseling
- Niet of onvoldoende in het lichaam aangemaakt
- Worden via voeding opgenomen
eiwitten: essentiële aminozuren
vetten: essentiële vetzuren
koolhydraten: glucose
vitamines, mineralen, vocht
Deficiëntie - Stoornis in de stofwisseling die ontstaat wanneer iemand een tekort
heeft aan een voedingsstof ziekte
- Symptomen: vermoeidheid, verminderde weerstand
Intoxicatie - Teveel voedingsstoffen worden opgenomen
- Stofwisseling raakt ontregeld
- Er ontstaan ziekteverschijnselen
- Kan niet snel genoeg uitgescheiden of afgebroken worden
Ondervoeding - Tekort aan stoffen tekort aan energie
- Kan geleverd worden via vetten, koolhydraten en eiwitten
Overvoeding - Te grote opname van voedingsstoffen
- Kan niet worden uitgescheiden
- In vorm van vet/ energie opgeslagen
VOEDINGSMIDDELEN EN VOEDINGSPRODUCTEN
- Voedingsmiddel = alle soorten voedsel die door mensen kunnen worden genuttigd en die door de natuur
als voedsel wordt voortgebracht.
- Voedingsproducten = een industrieel bewerkte voeding
o Niet iedere bereiding is nadelig
o Sommige productieprocessen: eenvoudig en berusten op vrij natuurlijk proces
DE SPIJSVERTERING
WAT SOORT STOFFEN FUNCTIE
Koolhydraten en vetten Brandstoffen Zorgen voor energie
Eiwitten en water Bouwstoffen Nodig voor de groei
Vitamines en mineralen Beschermstoffen Lichaam beschermen tegen ziektes
Via bloed naar organen/ cellen gebracht
Koolhydraten, vetten en eiwitten worden omgezet in bruikbare energie
= Stofwisseling/ metabolisme
- Goedwerkend spijsverteringsstelsel: basis goede gezondheid
- Natuurlijke voedingsmiddelen: stimulerende en reinigende werking
- Niet geschikte voedingsmiddelen of slechte voedingsproducten werken belastend en vervuilend
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emyderuyter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now