= door het verschaffen van voedsel grootbrengen. Onderhouden en grootbrengen met name
toegepast op morele, intellectuele en sociale vorming
Bekende citaten van de pedagogiek
= opvoeding is de omgang van volwassenen met kinderen. Die omgang beoogt een bepaalde
invloed, namelijk het kind helpen monding te worden
Ik ga met deze citaat akkoord omdat als een kind zich niet durft te laten horen of zijn gedacht
niet durft te zeggen wanneer hij nog kinds is, een volwassene kan een toonbeeld zijn voor
het kind om te weten hoe hij in het leven moet staan, wat kan en niet kan. Een kind komt
uiteindelijk het vaakst in aanraking met zijn opvoeder en zal zich ook hechten aan die
persoon
= opvoeding is de onvolwassen mens helpen om hem bekwaam te maken zelfstandig zijn
levenstaak te volbrengen
Ik ga met deze citaat akkoord omdat ik het belangrijk vind als een kind zelfstandig kan zijn in
het leven.
Opvoeding volgens Langeveld
Het gebied waarbinnen we opvoeden is de omgang tussen volwassenen en kinderen
Omvang is het tussenmenselijk verkeer
4 voorwaarden voor goed tussenmenselijk verkeer
, - Goede houding tussen kind – volwassene
- Er moet invloed zijn
- Het is de volwassene die de invloed heeft op kind
- De invloed moet een doel hebben, kind mondig maken
Volgens Langeveld moet opvoeder volwassen zijn en kunnen volwassenen/ kinderen elkaar niet
opvoeden
! Kind kan volwassene vertederen, tot nadenken aanzetten of irriteren maar dat is geen opvoeding!
Opvoeding kan veelzijdig zijn en op meerdere zaken gericht zijn=
- Is zelfontplooiing beter of eerst maatschappelijke doeleinden
- Begeleiden of leiden
- Bewuste aanpak of kind beetje laten zoeken
- Gericht op waarden & normen (moraal, sociaal, cultureel) of ruimer denken (verstandelijk,
esthetisch, lichamelijk)
- …
Opvoeding volgens Peter Adriaenssens
Gezinnen worden kleiner waardoor ouders minder hun opvoeding kunnen testen op de oudste.
Ouders veranderen wel van opvoeding als je je eigen opvoeding vergelijkt met hoe ze kleinkinderen
behandelen.
Nieuwe vormen van ‘gezin’ zijn niet minder kwalitatief als de inhoud maar hetzelfde blijft. Zo kan een
alleenstaande mama soms makkelijker opvoeden omdat ze geen afspraken moet maken met haar
partner maar kan het ook lastig zijn omdat ze haar vorm van opvoeding niet kan vergelijken met de
opvoeding van haar man
Perspectieven op opvoeding
Opvoeding heeft te maken met het veranderen van de jonge mens, veranderingskeuze
- De natuurlijke ontwikkeling
- Ontwikkeling dankzij leerprocessen
- De persoonlijke vrijheid
De natuurlijke ontwikkeling = nature
Je krijgt vanuit de geboorte al heel wat eigenschappen op sociaal, lichamelijk, cognitief en sociaal
vlak mee of da het gedrag van de mens aangeboren is ontwikkeling dus bepaald door de genen
van het kind
Verandering is het realiseren van wat mogelijk is doordat ze het gekregen hebben van de bevruchting
Rijping: het berust op het minder beïnvloedbaar proces, hetgeen wat een kind automatisch
ontwikkelt (een kind leert stappen uit zichzelf)
De rijping, het proces, hangt samen met de gevoelige periode
De gevoelige periode is de periode waar het ideaal is om belangrijke dingen aan te leren bij een kind
! Je moet dus wachten tot het kind klaar is, er rijp voor is !
,Piaget beschouwde de ontwikkeling als een natuurlijk rijpingsproces. De ontwikkeling volgende een
vaste structuur van verschillende niveaus op cognitieve ontwikkeling
Enkele dilemma’s bij het opvoedend handelen
- Met de opvoeder de natuurlijke ontwikkeling afwachten of kan hij de ontwikkeling
stimuleren
Volgens Piaget kan de opvoeding oppervlakkig gestimuleerd worden maar niet fundamenteel, alles
hangt af van de rijping van het kind. De opvoeder kan zich het beste aanpassen naar het kind en
inspelen op de spontane cognitieve ontwikkelingsfasen
Volgens Vygotsky is de ontwikkeling deels bepaald door rijping maar ook door ‘welbepaald leren’.
Hiermee creëert men nieuwe cognitieve mogelijkheden
De zone van de naaste ontwikkeling is niet wat het kind al kan maar waar het kind nog kan in
groeien. Het is het iets hogere niveau waaraan het kind toe is en hup nodig heeft van de leerkracht
een leerling leert hoofdrekenen met behulp van individuele begeleiding want het maakt nog veel
fouten
- De natuur vertrouwen of tegenwerken
Jean-Jacques Rousseau: de mens is van nature goed en de opvoeding is als bijgevolg de ontwikkeling
en de individualiteit van het kind dat dient gerespecteerd te worden
Naïef beeld omdat opvoeden niet enkel de natuur zijn gang laten gaan is maar ook de
ontwikkeling tegenwerken en bijsturen waar nodig is. De opvoeding kan negatief beïnvloed
worden ook.
Conclusie: de ontwikkeling is niet enkel rijping maar ook leren
Leren of nurture: het organisme wordt nu gezien als een mechanisme dat geleid wordt door
veranderingen van buitenaf.
Tabula rasa: elke vorm van kennis wordt aangeleerd
Opvoeding = leren = verwerven van duurzame veranderingen onder invloed van ervaringen.
Consequenties voor opvoeders: zij moeten zorgen dat opvoedingssituatie optimaal is zodat
leren kan plaatsvinden, opvoeders bepalen ook de opvoeding en wat ze wel en niet aanleren
John Locke: als mensen als tabula rasa worden geboren kan de mens alles leren en bereiken wat ze
willen, het beschreven blad kan telkens opnieuw beschreven worden doordat we steeds opnieuw
leren.
Jeugdinstellingen en scholen maken gebruik van deze opvatting
Verschil tussen nature en nurture
Nature Nurture
= ontwikkeling worden vooral bepaald door = ontwikkeling wordt bepaald door ervaringen
genen plant die ontkiemt en invloeden klei die gevormd kan worden
Enkele opvattingen over leren
Empirisme Pragmatisme
, - Alle kennis gaat terug op zintuiglijke - Verbondenheid is het handelen en
ervaring kennen, enkel zo verwerven we kennis
- Behaviorisme = gedrag wordt - Praktijksituatie: scholen zijn doescholen
aangeleerd als een respons op een
gebeurtenis uit de omgeving
- Praktijksituatie: leraar toont het goede
voorbeeld
Socialisatie is de maatschappelijke functie van het opvoeden
Proces waar bij individuen kennis, vaardigheden en disposities verwerven welke hen in staat stelt
succesvol te participeren in het maatschappelijke leven
Vrijheid: veranderingen die gekenmerkt worden door onvoorspelbaarheid zonder duidelijke
gerichtheid
Ontwikkelings- en leerprocessen verlopen automatisch en hebben dus geen persoonlijke vrijheid of
beslissing
Vrijheid staat voor veranderen, iets nieuws beginnen waarbij de persoon zelf richting geeft aan zijn
ontwikkeling
Spreken is zelfbepaling, door middel van dialect, AN te spreken worden we iemand.
Dilemma’s in het opvoedend handelen
- Opvoeding = gezagsvolle omgang ofwel een gezagsvrij dialoog
Gezagsvolle omgang: de opvoedeling pas opgevoed door morele opvoeding je bent pas vrij als je
moreel opgevoed bent door een volwassene
Martinus Jan Langeveld: opvoeden is de relatie tussen een volwassenen en een onvolwassene waar
invloed uitgeoefend wordt door volwassene op onvolwassene om hem op te voeden.
= opvoeden is een tussenmenselijke opvoeding maar niet elke relatie is een opvoeding
Gezagsvrij dialoog: iedereen staat op gelijke voet, niemand heeft een hoger gezag dan de ander,
iedereen kan zich uiten, luisteren en streven naar de waarheid en het goede in de wereld;
De hamvraag is dus moet je kinderen tijdens hun opvoeding leiden of gaat het eerder om
begeleiden? Mag de opvoeder gezag en macht hebben over het kind of niet?
Plaatsvervangend gezag: de opvoeders handelen waar het kind dat zelf nog niet kan, baby’s kunnen
nog niets en moeten rekenen op hun opvoeders, die nemen belangrijke beslissingen voor hen.
Afnemend gezag: het gezag in de opvoeding is afnemend, het is namelijk de bedoeling om het kind
zelfstandig te laten worden
ontstaan spanningsveld:
Fuhren: de leiding geven, kinderen ontwikkelen zich niet via een vast patroon van ontwikkelen er is
een gedifferentieerde ontwikkeling voor het kind
Wachsen lassen: zelf laten ontwikkelen, vertrouwen in de natuurlijke ontwikkeling van het kind, er is
rijping en de kinderen doorlopen de fases volgens een patroon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JarneVerplanken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.