Summary
Samenvatting Religie, Zinsleer en Levensbeschouwing
- Course
- Institution
In dit document zit de cursus samen met de extra notities van het vak RZL samengevat.
[Show more]
Seller
Follow
JarneVerplanken
Reviews received
Content preview
Religie, zingeving & levensbeschouwingHoofdstuk 1: zin in (samen)leven!
Inleiding
Iedereen heeft een eigen visie op het leven, kijkt door zijn eigen ‘venster’ naar de wereld.
Mensen proberen antwoorden te vinden op levensvragen en komen vaak samen in een
gemeenschap. De gemeenschap heeft vaak dezelfde waarden en normen en dat drukt men uit via
gebeden, rituelen, leer …
Levensvragen zijn vragen die gaan over de zin van het leven;
- Waarom leven we
- Waarom ben ik er wel en niet
- Wat moeten we doen in het leven
- Hoe leer ik loslaten
- Wat vind ik belangrijk
- Hoe ga ik om met vergankelijkheid
Levensvragen zoals: Wie ben ik, zijn moeilijk te beantwoorden omdat het niet je waarden en normen
kan beschrijven. Mensen veranderen doorheen de tijd.
Levensvragen hebben ook geen definitief antwoord en daar kun je geen ja/ nee op antwoorden.
De mythe van de spin:
Vader spin was opgezogen in een stofzuiger waar hij moeder spin ontdekte. Daar kregen ze kinderen
maar vader spin was bang voor de buitenwereld. Ze probeerden iedere dag via de lange buis naar het
licht te gaan maar dat mislukte. Hun vader vertelde als ze een ‘klik klik’ horen ze moeten oppassen
en zich vasthouden anders gaan ze naar de hel. Op een dag valt een van de spinnen in de hel en
verdwijnt hij. Na enkele dagen komt hij terug en vertelt hij dat het geen hel is maar een uitgang. De
vader kan er niet mee lachen en gelooft hem niet. De vader hakt vervolgens de pootjes af van de spin
zodat hij nooit meer zich kan vasthouden. Op een dag valt hij weer in de hel en komt weer terug naar
de stofzuigzak. Alle kinderenspinnen volgen het voorbeeld van de andere spin en gaan naar de
‘buitenwereld’ dat volgens de vader de hel is.
Vader spin hoopte zijn kinderen te kunnen beschermen tegen het onbekende en de onzekerheid.
Hij is bang voor de hel en hoopte dat zijn kinderen dezelfde denkwijze zouden overnemen. Door hun
poten af te hakken probeert hij ze onderdrukt te houden
De stofzuiger staat symbool voor de verschillende godsdiensten
MORAAL VAN HET VERHAAL: mensen moeten leren ruimdenkend zijn over
verschillende godsdiensten en zich er niet van af keren.
Plato, de allegorie van de grot
Mannen zitten een grot en zien enkel schaduwen passeren van
voorwerpen op de muren. Voor de mensen in de grot lijkt de schaduw
echt. Op een dag mag één man naar buiten gaan en ziet hij de werkelijke
wereld. Hij beseft dat de schaduwen niet echt waren en dat er zaken zijn
zoals licht en volume. Als hij terug gaat naar de grot om dit nieuws te
vertellen geloven ze hem niet omdat zij dat nooit gezien hebben.
,MORAAL VAN HET VERHAAL: de grotmensen zijn bang voor het onbekende en nieuwe veranderingen
Iedereen ziet dingen via zijn manier. De ene persoon denkt bij een paard aan een groot, bruin paard
en de andere denkt aan een zwart, klein paard.
‘ceci n’est pas une pipe’ : de zin van Margritte duid er op aan dat het geen pijp is want het is een
afbeelding van een pijp, het is een foto en geen tastbaar voorwerp.
Voorbeeld: er ligt een appel op de tafel
- Een jongen ziet een appel en zou die opeten omdat hij honger heeft
- Een bioloog ziet een kans om de appel te bestuderen
- Een tekenaar ziet een stilleven om te tekenen
- …
Levensbeschouwing, zingeving religie en godsdienst
Levensbeschouwing
Enkele definities:
- Een visie die je ontwikkelt door aandachtig stil te staan bij wat zich in het leven van jezelf en
anderen voordoet
- Een visie die gebaseerd is op een geheel van inzichten, waarden en ervaringen, dat veelal in
verhalende vorm vastgehouden en overgeleverd wordt en dat in kenmerkende rituelen en
leefvormen tot uitdrukking komt
- Een samenhangend geheel van ideeën, ervaringen, waarden en beelden dat een persoon
ontwikkelt over zichzelf, over het samenleven met anderen en over de wereld
- Een samenhangende visie op het leven waaruit blijkt welk mensbeeld, wereldbeeld en
godsbeeld je hebt
Levensbeschouwing kan religieus gekleurd zijn, iets wat het gewone overstijgt en heel veel waarde
heeft voor een persoon. Het inspireert de persoon in het dagelijkse leven.
In religieuze levensbeschouwingen hebben we veel namen hiervoor:
- Het transcendente
- Het heilige
- Het oneindige
- Het goede
- De god
Levensbeschouwingen reiken mensen een totaalbeeld aan. Ze spreekt de mens aan in zijn verstand,
emoties, … Het probeert de levensvragen te beantwoorden.
Er is grote verscheidenheid aan levensbeschouwingen. Levensbeschouwing zijn anders van aard en
hangt af van wat de basis is voor de levensbeschouwing
- Filosofisch principe
- Wetenschappelijk inzicht
- Geloof in god
Mensbeeld is een reeks opvattingen over het menszijn, over goed en kwaas en hoe we ons als mens
moeten gedragen. Het geheel van deze opvattingen vormen de basis voor een mensbeeld namelijk
wat is de essentie van het mens-zijn voor de persoon zelf.
,Wereldbeeld is een algemene voorstelling die een persoon heeft opgebouwd van de werkelijkheid,
de samenhang van dingen en het wezenlijke van de wereld. Het bevat 3 aspecten
- Het beeld van hoe de wereld is volgens onze waarneming: mensenogen zijn anders dan de
ogen van een roofdier
- We selecteren wat we willen zien: ik kijk naar sport voor vrije tijd maar een fan ziet er een
tactiek in
- Welke wereld willen we
Levensbeschouwing kan verdeeld worden in 2 grote groepen
Niet-theïstische levensbeschouwingen gaan ervan uit dat er geen god is. Alles valt te verklaren vanuit
de mens zelf.
Enkele stromingen zijn humanisme en positivisme
Theïstische levensbeschouwingen gaan uit van een geloof in een god of goden. De wereld en de
mensen worden verbonden door een geloof
Je hebt:
- monotheïstische levensbeschouwingen = geloven in 1 god
- polytheïsme = geloven in meerdere goden
Met een godsbeeld drukken mensen zich uit over hoe zij god zien en hem voorstellen, ook niet
gelovige mensen hebben een beeld over god.
Soorten onderverdelingen:
- agnosticisme: we kunnen het niet weten als er een god of iets wetenschappelijks is
- atheïsme: afwijzen van een god
- theïsme: aanvaarden van een god of meerdere goden
- pantheïsme: god is aanwezig in de natuur
- deïsme: god als transcendente oorzaak
- ietsisme: ik geloof dat er iets is, maar weet niet wat
, Cultuur beïnvloedt de godsvoorstelling
- er is geen juiste godsvoorstelling want de term JUIST is wetenschappelijk
- er is een goede godsvoorstelling
- godsvoorstellingen zijn cultuurgebonden: als vrouw boven de man staat dan zal god ook
vrouwelijk zijn
- godsvoorstellingen zijn antropomorf, we geven ze menselijke eigenschappen aan niet
levende wezens
- juiste – goede voorstelling
PERSOONLIJKE VRAGEN OVER LEVENSBESCHOUWING
Hoe denk jij over de ‘mens’?
Welke verantwoordelijkheden heb jij tegenover je medemens?
Welke verantwoordelijkheden neem jij tegenover de wereld?
En wat met god?
! Deze vragen zijn levensvragen en vormen basis van je levensbeschouwing !
Zingeving
Wat is de zin, de moeite van het leven?
Mensen zijn pas in de moderne, westerse wereld deze vraag beginnen stellen, romeinen, Grieken …
stelden deze vragen niet
De mens wil meer zijn dan ‘Dodo-metro-boulot-metro-dodo’
Ze zoeken naar het waardevolle, naar de ‘goesting’ maar soms komt onzin in de vorm van lijden
Zingeving gebeurt onbewust, procesmatig en kleurt de manier waarop je kijkt.
Mensen scheppen doelen om te weten wat het antwoord is
- concrete doelen: mijn diploma halen, afval sorteren
- abstracte doelen: goed mens zijn, steun bieden, volgende generaties goede toekomst bieden
Nuttigheid wordt gekoppeld aan concrete doelen en zinvolheid aan abstracte doelen
De meerzinnigheid van het woord ‘zin’
- zin is hetzelfde als een nut hebben
- zin als synoniem voor betekenis
- zin hebben als ik wil verschil maken
- zin kan ook richting zijn bij de wiskunde
- zin als lust hebben in iets om te doen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JarneVerplanken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
68175 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now