Summary
Samenvatting Recht voor dummies
- Course
- Institution
Het vak recht samengevat. alle artikels vemeld. uitgewerkte cases zijn een must bij het leren
[Show more]
Seller
Follow
YoungMind
Reviews received
Content preview
Burgerlijk rechtDeel 1: Algemeen Recht
1. ALGEMENE INLEIDING
1.1 Wat is recht?
het recht omvat een geheel van gedragsregels en normen
(BV verbodsbepalingen, gebodsbepalingen)
doel het maatschappelijke leven te ordenen
o Het recht wil orde scheppen
o Rechtszekerheid
de regels worden opgelegd door de overheid
regels zijn afdwingbaar
1.2 Indelingen van het recht
Privaatrecht- publiekrecht
nationaal Privaatrecht mengvormen Publiekrecht = steeds
= regelt verhouding tussen overheid
burgers onderling (Wetboek p1)
(Wetboek p 170) • overheid – burgers
• overheid – overheid
• werking & inrichting
overheid
Burgerlijk recht: Burgerlijk procesrecht Grondwettelijk
I. personen & Arbeidsrecht recht
familierecht Economisch recht Administratief
(geboorte, Intellectuele rechten recht
huwelijk…) Fiscaal recht
II. zakenrecht Strafrecht
(eigendom) Strafproces recht
III. eigendom &
vermogen
handelsrecht
vennootschapsrecht
Internationaa Internationaal privaatrecht
l
Enkele andere indelingen
o Objectief recht: rechtsregels op zich, los van de toepassing op een
concreet geval ( geheel van normen die de menselijke activiteiten regeld)
o Subjectief recht: aanspraken die een persoon ten
aanzien van een andere persoon laat gelden
Vb. Het recht om te trouwen
Vb. Schadevergoeding - verkeersongeval
o Materieel recht: rechtsregels die aan personen rechten toekennen en
plichten opleggen
o Formeel recht: regels die aangeven op welke manier (d.i. op welke wijze
en met welke procedures: “hoe”) de naleving van het materiële recht
verzekerd kan worden
1
, 1.3 De bronnen van het recht
Wetgeving
Omvat meer dan enkel “de wet” à invullen in de brede zin van het woord
“wetgeving sensu lato” = wetgeving in de ruime zin
- Internationale verdragen en recht van de Europese Unie
- Grondwet (GW) - meest fundamentele Belgische Wet!
- Wetgeving sensu stricto --- Decreten / Ordonnanties
- Koninklijk Besluit --- Besluit van de gemeenschaps- en gewestregering
- Ministerieel besluit --- Besluit van een lid van de gemeenschaps- en
gewestregering
Rechtspraak
= beslissingen van rechters in concrete zaken
Moeten wet toepassen en als het niet duidelijk is, dan (strikt) interpreteren
Alleen bindend tussen partijen in het geding (“inter partes”)
Hebben ook zekere invloed op de ontwikkeling van het recht
Uitspraak motiveren + binnen redelijke termijn
Verschil term: vonnis en arrest
Bv burenruzie oordeelt de rechter
Rechtsleer
= geheel van wetenschappelijke publicaties over juridische aangelegenheden à vaak
ook invloed op ontwikkeling van het recht, bv. boeken, tijdschriften
Niet bindend!
Online zoekmachines: bijvoorbeeld Jura (beschikbaar in de bibliotheek)
? de wetenschap van het recht
Gewoonte/billijkheid
Gewoonte = gevestigd gebruik dat in een samenleving algemeen als bindend wordt
beschouwd, zonder dat het schriftelijk neergeschreven is in een wet
Billijkheid = wat als redelijk en rechtvaardig wordt beschouwd
2 voorwaarden:
• algemeen, geldende, openbare en herhaalde gedraging
• subjectieve overtuiging dat deze gedraging geldt als rechtsnorm
2. STRUCTUREN EN INSTELLINGEN
2.1 Enkele algemene beginselen
• Democratie
kiest het volk de vertegenwoordigers die de wetten maken.
• Scheiding van machten
wetgevende macht, uitvoerende macht en de rechterlijke macht
• Rechtsstaat
wordt de macht geregeld en beperkt door de wet.
• Monarchie
wordt gekozen doch wel erfelijk wordt aangewezen.
• Federale staat
2
, allerhande regels gelden inzake de bevoegdheden van elk.
2.2 Enkele politieke instellingen
A. Federaal niveau
• Bevoegdheden? Algemene belangen van de Belgen:
justitie, defensie, sociale zekerheid …
• Instellingen?
1. WM: Federaal Parlement: stemt de wetten!
- Kamer: 150 leden voor 5 jaar verkozen
- Senaat: 60 senatoren
2. UM: Regering voert het beleid van het land, voert de wetten uit, past ze toe …
maximum 15 ministers met staatssecretarissen; in praktijk dé UM
3. UM & WM: Koning = lid WM en hoofd UM
B. Regionaal niveau
• 3 Gemeenschappen
Vlaamse, Franse, duitstalige gemeenschappen.
Bevoegdheden?
• 3 Gewesten
Vlaams, Waals, Brussels hoofdstedelijk gewest
Bevoegdheden?
IN VLAANDEREN: gemeenschap en gewest zijn samengevoegd:
Vlaams parlement: 5 jaar, 124 leden
Vlaamse regering: 9 ministers (max.10), minister-president
2.3 Rechtbanken en hoven
Vredegerecht: niveau van het kanton (leuven 3)
Vredegerecht is altijd een vonnis en heeft een uitvoerbare titel
Burgerlijke en handelszaken onder 5.000,00 euro tenzij toegewezen aan andere
rechtbanken.
3
, Huur, burenruzies, geschillen tussen consumenten en nutsbedrijven … ongeacht de
waarde van het geschil
15 Politierechtbanken: (een deel burgelijke recht en een deel strafrecht)
Verkeer (ook met dodelijke afloop): strafR + burgerR deel
Alle overtredingen
13 Rechtbanken eerste aanleg:
Correctionele rechtbank: strafrechtelijke aangelegenheden (wanbedrijven), beroep tegen
de politierechter (!)
Burgerlijke rechtbank: beroep tegen de vrederechter (!), burgerlijke zaken boven
5.000,00 euro
Familie- en jeugdrechtbank: speciale RB voor alle familiale aangelegenheden en
jeugdzaken
9 Arbeidsrechtbanken: arbeidsovereenkomsten, cao’s … (sociaalrechtelijke
problemen)
9 Ondernemingsrechtbanken: economische en ondernemingsgeschillen,
geschillen inzake vennootschappen …
5 Hoven van Beroep: Gent, Brussel, Antwerpen, Luik en Bergen
= Beroep tegen Rb van 1ste aanleg, Orb., Corr. Rb., familie- en jeugdRB
• Arbeidshof: beroep tegen de arbeidsrechtbank
? Worden alle hogere beroepen tegen rechterlijke beslissingen voorgelegd aan de
Hoven van Beroep?
Hof van Cassatie: 1 in België: Brussel – een arrest
• Procedurefouten
? Geen beoordeling van de feiten, wel interpretatie van de rechtsregel
• Juiste toepassing rechtsregel door beroepsrechters?
• Eventueel arrest verbreken en de zaak verwijzen naar een andere
beroepsrechter (Ften gronde)
• Geen 3de aanleg!
• Eenvormige interpretatie van de wet in België verzekeren!
• 3 kamers
• Maakt wel deel uit van de RS (je kan ernaar verwijzen)
Buiten de hoven en rechtbanken die in ons schema voorkomen, kan ook worden
gewezen op het bestaan van …
• Grondwettelijk Hof
• Bevoegdheidsconflicten oplossen tussen de verschillende
overheden
• Toetsen van wetten, decreten en ordonnanties aan bepalingen
grondwet
• Raad van State: rechtscollege sui generis, behoort tot de UM, artikel?
administratiefrechtelijke beslissingen beoordelen
1. Bestuursrechtspraak: bestuurshandelingen schorsen/vernietigen
2. Wetgeving: advies uitbrengen over wetten/decreten/…
3. Cassatierechter t.a.v. beslissingen van lagere administratieve rechtscolleges
Administratieve rechtscolleges
Voor beslechting van politieke rechten
Kunnen federaal, gewestelijk of door gemeenschap worden opgericht
BV raad van vreemdelingenbetwistingen,…
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller YoungMind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now