Summary
samenvatting geschiedenis Griekenland
- Course
- Institution
samenvatting over het deel van Griekenland. Een combinatie van eigen notities, cursus en powerpoints.
[Show more]
Seller
Follow
davidsys
Content preview
Samenvatting geschiedenis van Griekenland en RomeGriekenland
1. INLEIDING
GRIEKSE EN ANDERE MYTHEN OVER HET ONTSTAAN VAN DE WERELD
▪ mythe: Geheel van verhalen waarin een volk of volkerengroep vorm geeft aan zijn
opvattingen over grote gebeurtenissen i/de oertijd, godenwereld, ontstaan v/d wereld …
• bedoeld om wereld te begrijpen door primitieve mens
• later in Griekenland via filosofie en wetenschap
▪ scheppingsverhalen Grieken
• 2 groepen: Laurasia en Gondwana
Laurasia
➢ Schepping wereld en scheiding hemel en aarde
➢ Enkele generaties van goden
▪ Met gigantomachie → strijd tussen giganten en goden
➢ Hoogmoed van mensen leidt tot straf
➢ Nieuwe start
➢ Ondergang v/d wereld
➢ Vb: Griekse wereld
▪ Chaos, Eros en Gaia scheppen hemel, zee, andere goden en 5
mensenrassen
• Gouden ras: bestaat enkel uit mannen
• Zilveren ras: wordt gedood door Zeus
• Bronzen ras: moorden elkaar uit
• Helden ras
• IJzeren ras: steelt vuur v/d goden m.b.v. Prometheus
Straf: Pandora → v-creatie v/d goden, enkel hoop blijft in ‘doos’
(afgebeeld als kindje)
‘doos van Pandora’ → verkeerde vertaling: is eigenlijk een pithos
Gondwana
➢ Geen scheiding hemel-aarde
➢ Geen ondergang v/d wereld
▪ Scheppingsverhaal Maya’s
• Oorspronkelijk enkel zee en hemel
• God van zee en god van hemel boetseren mensheid om goden te eren + blazen leven
in dieren en planten
▪ Scheppingsverhaal Egypte
• Hemelgodin Noet buigt zich over de aarde om duisternis tegen te houden
2. HET GEOGRAFISCH KADER : GRIEKENLAND EN OMGEVING
2.1. DE OMGEVING
Griekenland ligt in het centrum v/d oostelijke helft v/d Middellandse Zee.
, ▪ Gescheiden door:
• Ionische Zee van Italië
• Cretische Zee van Kreta
• Egeïsche Zee van Klein-Azië
Egeïsch → vaak gebruikte term, verwijst naar gebied waar Griekse cultuur meest
verspreid was (Griekenland, W huidige Turkije en Egeïsche Zee)
Noordgrens oude Griekenland gevormd door reeks ontoegankelijke bergmassieven
▪ Van Acroceraunische bergen i/h W tot Olympusberg i/h O
▪ Volkeren ten N van deze grens: Macedoniërs, Illyriërs en Thraciërs
Modern Griekenland omvat vandaag een groot deel v/h oude Macedonië.
Er zullen 2 grote kolonisatiegolven plaatsvinden.
Het W wordt pas later gekoloniseerd met kolonies in Magna Graecia en Sicilië
Ook het uiterste W v/d Middellandse Zee zal bereikt worden.
Europa en Azië → zie cursus p. 9
2.2. DE GRIEKSE WERELD
Verschillende benamingen voor de Grieken
▪ Achaeërs
▪ Hellenen (en Hellas = moderne naam Griekenland)
• Oorspronkelijk een Griekse stam in Midden-Griekenland
▪ Grieken
• Afleiding van Graii (Griekse stam)
Kenmerken v/h Griekse landschap
▪ Zeer bergachtig
• geen grote verbindingswegen mogelijk
• vestiging v/e centrale macht niet mogelijk
wel vorming van kleine politieke entiteiten rond een citadel met huizen errond
• land moeilijk toegankelijk voor vreemde invallers
bezetting van enkele posities is voldoende om inval tegen te houden
▪ Meer bebost dan nu
• Veelvuldig gebruik van hout voor verwarming, woningbouw…
• Invoer van hout uit Macedonië was noodzakelijk
▪ Rivieren
• Bergstromen met zeer ongelijk doorstroomtempo
• Veel minder regen i/d zomer → uitdroging rivieren tijdens zomer, gras verschroeit en
veeteelt op grote schaal niet mogelijk
• Rivieren met het hele jaar door water waren vaak onbevaarbaar
• Weinig bronnen en putten → concentratie van bevolking op deze punten
▪ Ondergrond
, • Vooral rotsachtig, slechts 1/5 landbouwgrond → enkel in valleien
Belangrijkste landbouwproducten: graan, wijn en olijven
• Ook weidegrond was schaars en vooral geschikt voor kleinvee (geiten, schapen)
• Voedingsprobleem door overbevolking was mede oorzaak voor kolonisatie
Oude Griekenland was onderverdeeld in landstreken: Arcadië, Attica …
De zee
▪ Gemakkelijk bereikbaar
▪ Diep ingesneden Oostkust met veel havens → meer focus op O
▪ Geen navigatiemiddelen nodig voor oriëntatie
▪ Eilanden verspreid in Egeïsche zee → overtocht langs verschillende eilandjes
▪ Zorgde voor eenheid i/d Egeïsche zee op cultureel gebied
Zacht klimaat waardoor meeste mensen buiten leefden en er weinig behoefte was aan
opgesmukte huizen.
Grieks landschap werd vroeger religieus ervaren. Overal werden goden gezien en
natuurelementen werden in verband gebracht met de godenwereld (vb. Olympusberg)
2.3. ‘BUUR’ MACEDONIË EN DE MACEDONISCHE KWESTIE
Het huidige Macedonia is een Griekse provincie dat geografisch grotendeels overeenkomt
met het oude Macedonië. Het meest zuidelijke deel van Joegoslavië is in 1991 een
zelfstandige republiek geworden onder de naam Republiek van Macedonië en wou
internationale erkenning krijgen. Griekenland protesteerde tegen het gebruik van die naam
omdat ze dachten dat dit aanleiding zou geven tot het vormen van één groot Macedonia
door de nieuwe republiek en bijgevolg hun provincie Macedonia veroverd zou worden. Ze
stelden zelf een nieuwe naam voor: FYROM, Former Yugoslav Republic of Macedonia.
Argumenten van Griekenland :
• Kern oude Macedonië ligt in Griekenland met al de belangrijkste steden
• Enkel het meest zuidelijke deel v/d nieuwe republiek behoorde tot het oude
Macedonië
• Graven met familieleden van Alexander de Grote liggen in Griekenland
• Oudmacedonisch zou een Dorisch dialect zijn
• Alexander de Grote werd in 2009 verkozen tot grootste Griek
Argumenten republiek van Skopje
• Oude Macedoniërs waren geen Grieken en het Macedonisch was geen Grieks dialect
De waarheid ligt waarschijnlijk ergens tussenin. Overblijfselen van taal, politieke inrichting,
geloof enz. wijzen erop dat de Macedoniërs waarschijnlijk oorspronkelijk een Griekse stam
waren verwant met de Griekse stam v/d Doriërs. Ze leefden echter afgesloten van de overige
Grieken en werden beïnvloed en versmolten met de plaatselijke bevolking. Zo ontwikkelden
ze een eigen cultuurgoed en waren ze niet bekend met Griekse zaken zoals de polis met haar
, geschreven wetten. Het is wel nog altijd onduidelijk of het Macedonisch een Grieks dialect is
of niet, ondanks de verwantschap met het Grieks.
Sinds het einde v/d 5e eeuw veranderde de perceptie v/d Macedonische vorsten en gingen zij
zich meer en meer gedragen gedragen als Grieken. Ze namen deel aan de Griekse cultuur (vb.
Olympische Spelen), beschouwden zichzelf als Grieken en werden Grieks opgevoed
(Alexander had Aristoteles als leraar). In de 4e eeuw begonnen ze zich meer te bemoeien met
Griekse zaken en uiteindelijk verkreeg Philippus II zelfs de controle over Griekenland.
Na 27 jaar ruzie zijn beide landen overeengekomen dat de nieuwe republiek voortaan Noord-
Macedonië zal heten.
2.4. MACEDONIË EN DE GRAVEN VAN VERGINA
De hoofdfiguren zijn Philippus II, Olympias en Alexander de Grote.
De kern v/h oude Macedonische rijk was het schiereiland met de 3 landtongen.
Ten tijde van Philippus II breidde het rijk sterk uit en vormde uiteindelijk ook een bedreiging
voor de onafhankelijke stadsstaten in Griekenland. Een confrontatie tussen de twee landen
werd onvermijdelijk.
De Grieken stelden zich op in een falanx bestaande
uit hoplieten. In de linkerhand droegen zijn een
schild en in de rechterhand een speer.
De Macedoniërs hadden een gelijkaardige
opstelling, maar hadden een veel langere speer
(sarissa) en droegen een klein schild naast het
lichaam.
Falanx-opstelling met sarissa ( 5 m)
Vergina = Aegae → hoofdstad v/h oude Macedonië tot ca. 400 v.C.
• Koningen vierden er hun huwelijken en lieten zich er begraven
• Stad waar Philippus II werd vermoord tijdens huwelijk van zijn dochter
Wellicht Olympias als opdrachtgever om troon voor haar zoon veilig te stellen
➢ Zag een bedreiging in Cleopatra en haar pasgeboren kind Europe
➢ Liet hen ook ombrengen na dood Philippus II
In 1977 werd er een grote ontdekking gedaan door Andronikos
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller davidsys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now