Summary
Samenvatting Deel 2 Geriatrie
- Course
- Institution
1 onderdeel van het vak pediatrie en geriatrie slides en syllabus Leerkracht Michèle Vergrote 3e jaar, 1ste semester VDK
[Show more]
Seller
Follow
MarieDeG
Content preview
Michèle Vergrote 2021-2022 GeriatrieDEELDEEL
2:2:GERIATRIE
GERIATRIE
1. Begrippen
Biologische veroudering = een puur endogeen proces van functieverlies of aftakeling en is niet tegen
te houden. Vb. sneller gen mutaties, rimpels, grijs haar, krimpen, ouderdomsverziendheid,
spieratrofie, tanden verliezen, botmassa verlies, mild geheugenverlies
Pathologische veroudering = het verslechteren van de conditie door ziekten en kwalen. Kan zowel
endogene als exogene oorzaken hebben. Vb. verlamming, osteoporose, Parkinson, dementie
GERONTOLOGIE
• multidisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met alle facetten van veroudering, inclusief
biologische, sociologische, psychologische, economische en behavioristische aspecten
biologische leeftijd: hoe oud je iemand zou schatten, hoe oud voel je je
Kalenderleeftijd: hoe oud iemand is op zijn paspoort
• Hoe groter de kalenderleeftijd hoe groter de onderscheid in biologische leeftijd.
• Ouderen zijn een zeer heterogene groep met grote interindividuele verschillen
GERIATRIE
• de vorm van geneeskunde die zich richt op preventie, diagnostiek en behandeling van
ziekten die wat betreft hun oorzaak samenhangen met veroudering van de patiënt.
Specifieke kenmerken aan de medische zorg voor geriatrische patiënten
• Kwaliteit van het leven boven kwantiteit (het leven verlengen)
• Specifieke persoonlijke aanpak vd patiënt
• Multipathologie, meerdere ziektebeelden op het zelfde moment
• Andere ziektepresentatie vb. niet hoesten bij een aspiratie
• Geen koorts bij een bacteriële infectie
• Andere gevoeligheid voor GM, lever en de nieren werken minder
OUDEREN VS GERIATRISCHE PATIËNTEN
Ouderen = Arbitrair wordt meestal uitgegaan van de pensioensleeftijd (65jaar)
Geriatrische patiënt = Een oudere die een complex ziektebeeld toont als gevolg van een veelvoud
van stoornissen in de lichamelijke en geestelijke functies, uiteenlopende ziekten en/of een
ontregelde sociale situatie.
1
VDK3 CONCLUSIE: Niet elke zieke oudere is een geriatrische patiënt
,Michèle Vergrote 2021-2022 Geriatrie
2. Normale veroudering
DEMOGRAFISCHE ASPECTEN
LEVENSVERWACHTING
= verwachting van de levensduur voor een bepaalde groep van de populatie. Meestal over de
mensen geboren dat jaar.
- Stijgt wereldwijd, ook in minder ontwikkelde landen
- Vergrijzing in België
In 1990:
- In Europa en de VS was de gemiddelde levensverwachting tss de 70 en 79 j (België: 76 j).
- In derdewereldlanden in Afrika lag de gemiddelde levensverwachting tussen de 51-60 jaar.
Uganda scoorde het laagst met een levensverwachting van slechts 43 jaar.
In 2011:
- In West- Europa en de VS ligt de levensverwachting tussen de 80-83 j. (België: 81,5 j). De
enigste uitzondering hierop zijn de landen in Oost- Europa (Rusland: 69 j, Oud-Balkan staten
: 71-79 j).
- In derdewereldlanden in Afrika is de gemiddelde levensverwachting op het niveau van 56-66
jaar geklommen. De levensverwachting in Uganda is nu 56 jaar. Sierra Leone scoort
wereldwijd het laagst met een levensverwachting van 47 jaar.
Maximale levensduur
Komt er ooit een einde aan deze
stijgende levensverwachting?
VERGRIJZING
Wat weten we zeker over vergrijzing? (Conclusies WHO)
- De vergrijzing zoals we ze nu zien is ongezien in de geschiedenis van de mensheid, en zal
alleen maar toenemen
- De vergrijzing is een wereldwijd verschijnsel
- Vergrijzing is blijvend: we zullen niet terugkeren naar de jonge bevolking die onze
voorouders kenden.
- De vergrijzing heeft ingrijpende gevolgen voor de vele facetten van het menselijk leven.
LANGER LEVEN OF BETER LEVEN
Een belangrijke vraag die we ons nu kunnen stellen is: is langer leven het belangrijkste doel van de
gezondheidszorg de dag van vandaag? Moeten we nog meer investeren in het rekken van de duur
van mensenlevens? Of is het nuttiger ons te focussen op het verbeteren van de levenskwaliteit?. Bij
de geriatrie staat kwaliteit altijd boven kwantiteit. Een extra 5 gezonde, zelfstandige, mobiele, sociale
levensjaren worden veel waardevoller beschouwd dan een toevoeging van 10 extra levensjaren in
een rust - en verzorgingstehuis.
add life to years, not years to life
2
VDK3
, Michèle Vergrote 2021-2022 Geriatrie
DE OVERLE VINGSCURVE
- Y-as staat het percentage van organismes die overleven
- X-as de tijd
Er zijn drie gegeneraliseerde types van overlevingskrommen:
- T I = (convexe krommen) mensen, relatief weinig nakomelingen, veel
zorg voor hun kinderen
- T II = (diagonale krommen) constante sterfte/overlevingskans wordt
ervaren, ongeacht de leeftijd vb. vogels en hagendissen
- T III = (concave krommen) oesters, kikkers, heel veel nakomelingen, maar zo goed als geen
zorg en veel sterfte
ZIEKTECOMPRESSIE
Ziektecompressie = ziekte enkel tot op het einde te houden en sterven we
onvermijdelijk
HET VEROUDERINGSPROCES
Hoe komt het dat we verouderen? Gaat tegen de regels van de biologie. Er is
iets geprogrammeerd in ons lichaam dat ons doet aftakelen
• Puur endogene, biologische veroudering
• Jammer genoeg weinig kennis over het verouderingsproces. Relatief
“jonge” wetenschap
• Er is reeds veel geweten over de gevolgen van veroudering, maar weinig over de oorzaken.
• => er bestaan wel enkele theorieën, proberen allemaal een antwoord te brengen op de
vraag: waarom is de maximale levensduur van ons lichaam 122?
SYSTEEMTHEORIEËN
- Immuun systeem begint al af te takelen vanaf je 60 jaar en is dus al minder goed in staat om
antilichamen aan te maken
RATE OF LIFE HYPOTHESE
Vertrekpunt:
- Calorieënrestrictie, waarbij gezorgd wordt voor een correct aanbod van essentiële
voedingselementen, kan een belangrijke verlenging geven van de maximale levensduur. Dit
fenomeen werd goed gedocumenteerd voor uiteenlopende diersoorten, zoals fruitvliegen
en knaagdieren.
- Levensduur afhankelijk van snelheid van metabole processen van een bepaalde species.
IMMUNOLOGISCHE VEROUDERINGSTHEORIE
Het vermogen en de betrouwbaarheid van het aangeleerde of specifieke immuunsysteem afnemen
bij veroudering. Ons lichaam zal met andere woorden minder goed in staat zijn om grote aantallen
antilichamen aan te maken (afname immuniteit tegen lichaamsvreemde stoffen). Daarnaast zijn de
antilichamen ook kwalitatief vaak minder goed, zodat ze reageren op lichaamseigen cellen (toename
auto-immuniteit).
NEURO-ENDOCRIENE CASCADETHEORIE
Het resultaat is van functieverlies van neuronen en de hiermee samenhangende hormonen. Hierbij
zou de hypofyse-hypothalamus-as als de centrale “kl ok” functioneren.
3
VDK3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarieDeG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now