Hoofdstuk 2: Psychodiagnostiek in theorie en praktijk...................................................................................5
Thema 1: Clusteren en classificeren......................................................................................................................5
Thema 2: Andere psychodiagnostische modellen.................................................................................................9
Thema 3: psychodiagnostiek in praktijk van werving & selectie........................................................................13
Hoofdstuk 3: kwaliteit van de psychodiagnostiek......................................................................................... 18
Thema 1: Richtlijnen voor het formuleren en toetsen van hypothesen..............................................................18
Thema 2: Richtlijnen voor het kiezen van psychodiagnostische instrumentarium.............................................20
Thema 3: psychometrische kwaliteitsaspecten van testinstrumenten...............................................................23
Thema 4: Richtlijnen voor rapportering en verslaggeving..................................................................................28
Hoofdstuk 4: faire en cultuurbewuste psychodiagnostiek.............................................................................30
Thema 1: dynamische testen en testmodificatie................................................................................................30
Thema 2: faire en cultuurbewuste psychodiagnostiek in de hulpverlening........................................................31
Thema 3: faire en cultuurbewuste psychodiagnostiek bij werving & selectie....................................................33
Hoofdstuk 5: actuele thema’s in de psychodiagnostiek.................................................................................36
Thema 2: asessment van persoonlijkheid: zinvolheid en mogelijke problemen.................................................37
Thema 3: persoonlijkheid als voorspeller van werkprestaties en contraproductief werkgedrag.......................38
Hoofdstuk 6: etnische en deontologische aspecten in de psychodiagnostiek.................................................41
1
,HOOFDSTUK 1: UITGANGSPUNTEN PSYCHODIAGNOSTISCH PROCESMODEL
DE NEGEN UITGANGSPUNTEN VAN HET PSYCHODIAGNOSTISCH PROCESMODEL IN EIGEN WOORDEN UIT
TE LEGGEN EN TE HERKENNEN IN EEN PRAKTIJKCASUS
Uitgangspunt 1: de psychodiagnosticus handelt en denkt als een scientist- practitioner.
= je bent een praktijk werker (= practioner) maar doet dit op een wetenschappelijke, onderbouwde manier (=
scientist), foutbronnen vermijden. Hypothese toetsend denken staat centraal, je past de empirische cyclus toe.
Zorgen voor een controleerbare besluitvorming met verantwoording aan collega’s. Je gaat interventies
aanbieden die wetenschappelijk getoetst zijn (= evindece based).
Je bent een gedragswetenschapper die goed samenwerkt met andere (= belangrijke rollen)
Uitgangspunt 2: de psychodiagnosticus stelt de cliënt centraal.
= WAT heeft die cliënt nodig? Vertrekken vanuit vraag & behoeften cliënt. Rekening houdend met de normen
en waarden van deze cliënt. Altijd aftoetsen of de cliënt mee is en de samenwerking wilt voortzetten of
afbreken.
Uitgangspunt 3: de psychodiagnosticus handelt en denkt interventiegericht.
= OPLOSSING zoeken voor de client. ADVIES geven op maat van de client. Advies om niets te doen is ook een
advies.
Uitgangspunt 4: De psychodiagnosticus handelt en denkt systematisch.
= Het proces is een stappenplan dat je moet volgen & het leidt tot besluitvorming.
Uitgangspunt 5: De psychodiagnosticus hanteert een transactioneel referentiekader.
= Iemand heeft klachten en problemen, dit heeft altijd te maken met de afstemming tussen individu en
omgeving. Gedrag van mensen wordt beïnvloed door omgeving.
Uitgangspunt 6: De psychodiagnosticus werkt constructief samen met de cliënt en andere betrokkenen.
= Samenwerken, goede transparante communicatie handteren. Openstaan voor feedback.
Uitgangspunt 7: De psychodiagnosticus handelt en denkt cultuurbewust.
= Afstemmen en rekening houden met de cultuur en achtergrond van de persoon. Zorgen voor een
betrouwbare testafname.
Uitgangspunt 8: De psychodiagnosticus benut en versterkt de positieve aspecten van de cliënt en zijn
omgeving.
= Positieve psychologie is hier van belang, wat loopt er wel goed?
Is er sprake van protectieve en beschermende factoren?
Uitgangspunt 9: Het handelen van de psychodiagnosticus is steeds in lijn met de deontologische code,
wetenschappelijke richtlijnen en ethische normen en waarden.
= Rekening houden met de wettelijke richtlijnen, ethische normen & waarden. Het volgen van de privacy
wet.
2
,DE BRONNEN AAN TE GEVEN WAAROP DE UITGANGSPUNTEN VAN HET PROCESMODEL ZIJN GEBASEERD
Sterke punten van andere modellen.
Relatie psychodiagnostiek en begeleiding als belangrijk gezien.
Beleids- en maatschappelijke ontwikkelingen.
Praktijkervaring van PD.
Onderzoek naar kwaliteit van psychodiagnostiek in de praktijk.
CONCREET TOE TE LICHTEN WAAROM EN HOE EEN PSYCHOLOGISCH CONSULENT MOET DENKEN EN
HANDELEN ALS EEN SCIENTIST-PRACTITIONER IN DE ROL VAN PSYCHODIAGNOSTISCH
We willen zo een betrouwbaar mogelijke diagnostiek realiseren hiervoor dienen we gebruik te maken van de
empirische cyclus en wetenschappelijk onderbouwde instrumenten.
Controleerbare besluiten die je kan beargumenteren waarom je een bepaalde diagnose hebt gedaan.
Bv. Als het ene kind niet gestandaardiseerd wordt getest voor haar intelligentie kunnen de scores niet als
betrouwbaar, valide zijn. Waardoor de score niet met de normgroep vergeleken kan worden.
UIT TE LEGGEN WAT EEN TRANSACTIONEEL REFERENTIEKADER INHOUDT MET EEN UITGEWERKT
VOORBEELD
Het transactioneel referentiekader houdt in dat als iemand een klacht of probleem ervaart het te maken heeft
met de afstemming tussen het individu zelf en zijn omgeving. Als er miscommunicatie is en de afstemming
ontbreekt kunnen er klachten/ problemen ontstaan.
BV: opstandig gedrag bij leerling leerkracht past zijn gedrag aan ( meer structuur) opstandig gedrag zo
goed als verdwenen.
AAN TE GEVEN HOE DE PSYCHODIAGNOSTICUS HET TRANSACTIONEEL DENKKADER TOEPAST IN DE
PRAKTIJK VAN DE PSYCHODIAGNOSTIEK
Door middel van bijvoorbeeld het KOP-model kan het transactioneel denkkader toegepast worden.
Aanbevelingen worden dan gedaan rekening houdend met de eigenheid van zowel de persoon als zijn/ haar
omgeving. Concreet wil het zeggen dat de PD het transactioneel referentiekader inzet in het
psychodiagnostisch proces en:
In de intakefase informatie verzamelt over zowel de klachten als de relevante omgevings- en
cliëntgebonden factoren bij het opstellen van het VIB expliciet aandacht heeft voor de onderlinge
verbanden tussen deze drie componenten.
Hypothese formuleert m.b.t. deze drie componenten en hun onderlinge verbanden aanbevelingen
formuleert om de afstemming tussen de omgeving en cliënt te optimaliseren.
DE VOORDELEN AAN TE GEVEN VAN HET PSYCHODIAGNOSTISCH PROCESMODEL VOOR DE PRAKTIJK VAN
EEN PSYCHOLOGISCH CONSULENT IN DE ROL VAN PSYCHODIAGNOSTICUS
Breed inzetbaar, los specifiek psychologisch denkkader.
Systematisch, transparant en beredeneerd werken (kwaliteitsverhoging door minder fouten).
Fouten voorkomen
Hogere betrokkenheid van cliënt en omgeving
Hogere tevredenheid
Uniforme taal, gegevens uitwisselen is makkelijker.
Evidence based
TE VERWOORDEN WAAROM EEN PSYCHODIAGNOSTICUS DE POSITIEVE ASPECTEN VAN DE CLIËNT MOET
BENUTTEN EN DEZE MOET VERSTERKEN IN HET DIAGNOSTISCH PROCES
Oplossingsgericht denken/handelen en focussen op de zaken die wel goed lopen.
Zorgen voor een intrinsieke motivatie.
Positieve psychologie geeft energie.
Bv. Beschermende factoren: goede intellectuele bagage (bij een leerling met een eetstoornis).
3
, IN EIGEN WOORDEN KORT UIT TE LEGGEN WAT FAIRE EN CULTUURBEWUSTE PSYCHODIAGNOSTIEK
INHOUDT MET ENKELE CONCRETE VOORBEELDEN VANUIT DE PSYCHODIAGNOSTISCHE PRAKTIJK
De diagnostiek wordt aangepast aan de (culturele) achtergrond van de client. Communicatie aanpassen,
redenaties aanpassen.
Bv. Je kunt niet volledig gestandaardiseerd te werk gaan als iemand blind is en je wilt de WISC afnemen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller faemslune. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.