Samenvatting van geziene powerpoints en cursus. Gemaakt voor het derde jaar kleuteronderwijs (BAKO - in Nederland PABO) aan de hogeschool UCLL in Heverlee - voor het vak Peuter, het deel taal (gegeven door mevrouw Van Canegem-Ardijns) voor de examenperiode van januari 2022. Zie de tags voor de vers...
TAALONTWIKKELING
Taal van peuters
Luisteren en - Peuters begrijpen je vooral als je 1 op 1 met hen praat
begrijpen - Bij het begrijpen gaan ze zich richten op het visuele, het auditieve en de
handelende ondersteuning van gesproken taal en dus ook de paraverbale en non-
verbale ondersteuning
- Peuters begrijpen meer dan ze kunnen spreken
- Peuters begrijpen meer over een onderwerp dat dichtbij ligt
Spreken - Als peuters zich veilig voelen (bij vertrouwde volwassenen) zullen ze meer spreken
- Peuters spreken met het hele lichaam
- Peuters kiezen graag zelf het onderwerp waar ze over spreken
- Verwacht ook niet te veel van de peuters, maar spreken uitlokken via je taalaanbod
is mooi meegenomen
Begrepen worden - Soms enkel door een vertrouwde volwassene
- Soms duurt het even voor je hun woordenschat en manier van spreken begrijpt
TAALVERWERVING
STAP 1 Omgeving produceert taal; peuter hoort en verwerkt en maakt hieruit een hypothese op
Bv. ouder wijst naar en benoemt een vogel die voorbijvliegt – peuter denkt “alles dat vliegt is een
vogel”
STAP 2 Peuter reageert (verbaal of non-verbaal) obv zijn hypothese
Bv. peuter ziet een vliegtuig en benoemt het als een vogel
STAP 3 Omgeving reageert en geeft feedback
STAP 4 De hypothese wordt versterkt of bijgewerkt
ð Door handelend te werken en te benoemen, gaat het kind veel sneller en beter taal verwerven dan
bijvoorbeeld met een woordenlijst
WAT ALS KINDEREN MEERDERE TALEN LEREN?
Simultane taalverwerving Successieve taalverwerving
Kind komt vanaf de geboorte met meerdere talen in Kind komt pas later in contact met de tweede taal en
contact en leert die dus tegelijkertijd leert die dus na de thuistaal
1. Gebruik van de moedertaal
• 1e taalcontact
• Kinderen zetten vaak hun eigen moedertaal in in een anderstalige context
2. Stille of non-verbale periode
• Kan enkele weken tot maanden duren
• Taalverwerving stopt hier niet, want kinderen doen aan actief kijken en luisterkennis opbouwen
• Maakt zich verstaanbaar via gebaren, gezichtsuitdrukkingen, thuistaal of echoën
3. Telegramstijl
• Na 2m tot 1j
• Losse woorden produceren, vaste uitdrukkingen en korte zinnen, formuletaal
4. Alledaagse taalvaardigheid
• Na 2j
• Woordenschat neemt toe en langere zinnen
• Wel beïnvloed door thuistaal, zoals woordvolgorde, bv. “Ik koek eet”
5. Schoolse taalvaardigheid
• Na 5-8j of meer
, Peuter taal – januari 2022 2
• Communicatie steeds abstracter en op schools niveau
TAALSTIMULERING (VAN MEERTALIGE PEUTERS)
= TVO kader
1. Positief en veilig klasklimaat
= fysiek en mentaal veilig voelen, een warme omgeving met
aanmoediging en welbevinden is een absolute voorwaarde
• Impliciet verbeteren
• Moedertaal niet afstraffen, maar zorgen dat NL iets leuks wordt en
taalvrijheid bieden
• Betrek eventueel verschillende moetertalen in je aanbod en zet
deze in bij moeilijke momenten:
§ Vraag aan de ouders naar woorden/zinnen/gebaren/liedjes/
acties/… die zij gebruiken in de thuistaal om te troosten en let
hierbij ook zeker op de juiste uitspraak!
§ Maak een familiemuur met foto’s, voorwerpen of tekeningen
van de thuissituatie
• Veilige spreekkansen bieden
2. Betekenisvolle ‘impulsen’
= zorgt voor hoge betrokkenheid
3. Ondersteuning via interactie
= interactie om het taalaanbod van de KO begrijpelijker en toegankelijker te maken en zo de taalproductie
bij de kleuters te ontlokken
• Via visuele ondersteuning, non-verbale communicatie, spreektempo, intonatie en klemtoon …
… VIA MUZISCHE VORMING
Je kunt kansen grijpen op vlak van taalvaardigheid via versjes, liedjes …
… VIA ROUTINES
Routines zijn cruciale taalleermomenten, aangezien de kinderen handelend bezig zijn, aansluiten bij hun
behoeften, ze de hele dag door voorkomen en dikwijls worden herhaald en dus na een tijd herkenbaar zijn, wat
voor een veilig gevoel zorgt, en dus ideale momenten vormt voor interactie en communicatie met de peuters
Doe-momenten - De peuter heeft behoefte aan motorische activiteiten
- Routine is een doe-moment waar de KO taal aan het handelen kan
koppelen
- De KO biedt talige interacties om vat te leren krijgen op ruimte en lichaam
Lichamelijke (ver)zorg(ing) - De peuter wordt zelfredzaam en dus betekenisvol en motivatie om te
communiceren
- De KO geeft talige interacties om zelfredzaamheid te ondersteunen
Herhaling en na een tijd - De peuter heeft behoefte aan structuur en veiligheid
herkenbaar en vertrouwd - Via routine komen dezelfde woorden en uitdrukkingen aan bod en dus
herhaling en herkenbaarheid, wat voor een veilig gevoel zorgt
- De KO geeft talige interacties om de peuter veilig te laten voelen
In groep - De KO kan moeilijkheden overbruggen via talige interacties, zoals het
afpakken van koekjes (= de egocentrische ingesteldheid van peuters)
ð Bedenk eens taalleerkansen bij verschillende routines
RISICOPEUTERS
Wat beïnvloedt de taalontwikkeling van risicopeuters?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mellowerillish. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
