Summary
Samenvatting Stage Eerste Leerjaar
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van alle TE KENNEN leerstof voor het examen van Stage Eerste Leerjaar.
[Show more]
Seller
Followliezekerkaert
Reviews received
Content preview
Samenvatting Stage 1ste leerjaarStage 1ste leerjaar
DEEL 1: Ontluikende geletterdheid
De beginsituatie voor mondelinge vaardigheden
Het belang van klankbewustzijn
1
, Samenvatting Stage 1ste leerjaar
Klankbewustzijn of fonemisch bewustzijn is een combinatie van het besef dat woorden bestaan uit
fonemen, de kleinste klankeenheden in gesproken taal, en de vaardigheid woorden op te delen in
fonemen. Fonemisch bewustzijn is een vaardigheid die zich ontwikkelt tijdens het leren lezen.
Fonologisch bewustzijn heeft daarentegen ook betrekking op het bewustzijn van grotere
klankeenheden, bijvoorbeeld rijmwoorden. Fonemisch bewustzijn is dus eigenlijk een specifieke vorm
van fonologisch bewustzijn en richt zich op de kleinste klankeenheden, nl. fonemen.
Op de afbeelding fzie je een oefening op het trainen van het fonologisch
bewustzijn. Stan en Jef, twee oudste kleuters en beste vrienden, werken deze
week rond het belangstellingscentrum De bakker. Meester Bruno selecteerde
doelwoorden (zoals brood, pistolet, glazuur, meel ...) en maakte deze memory op
eindrijm. Op de bank liggen allemaal afbeeldingen, Stan en Jef verklanken elke
afbeelding (ze kennen de doelwoorden al van hun bezoekje aan de bakker in het
dorp) en luisteren of het einde van het woord gelijk klinkt. Ze onderzoeken de
afbeeldingen, overleggen over de fonemen, geven feedback op mekaars
woorden, vragen aan de meester hoe het woord moet klinken. Uiteindelijk kleven
ze alle rijmparen op een groot blad.
Activiteiten die het fonemisch bewustzijn (=klankbewustzijn) stimuleren.
Auditieve woordmanipulatie
Auditieve discriminatie van fonemen: Het verschil kunnen horen tussen twee fonemen
Auditieve synthese van fonemen tot woorden
Alliteratie: Woorden herkennen die met eenzelfde klank beginnen (receptief) en woorden noemen
die beginnen met eenzelfde klank (productief)
Auditieve analyse van woorden in fonemen: Zeggen uit welke klanken een woord bestaat.
Deze drie oefeningen bepalen het fonemisch bewustzijn van een kind. Stel:
Een kind krijgt drie afbeeldingen te zien. Drie dieren: een kat, een rat en een kip. Vooraleer je de namen
voor de dieren bedenkt, moet je het met elkaar eens zijn over welk dier er te zien is.
- Welke namen voor de dieren op de afbeeldingen beginnen (of eindigen) met dezelfde klank? (moeilijk)
- Welke dierennaam begint met ‘r’? (makkelijk)
- Welke dierennamen eindigen met ‘t’? (moeilijk)
De beginsituatie van het lezen en schrijven
Oriëntatie geletterdheid
2
, Samenvatting Stage 1ste leerjaar
De beginsituatie in de kleuterklas voor lezen
Wat kun je verwachten van een oudste kleuter en lezen?
5-jarige:
- Ik weet dat er allerlei soorten boeken bestaan en besef wat ze me te bieden hebben.
- Ik besef dat prenten en tekst (letters) samenhangen.
- Ik weet dat geschreven taal hardop kan gelezen worden.
- Stilaan besef ik dat letters voor klanken staan: ik ken ook een paar klank-letterkoppelingen.
6-jarige:
- Ik herken al een paar woorden in teksten.
- Ik herken letters uit voor mij bekende woorden, zoals mijn naam.
- Ik doe soms alsof ik lees: ik gebruik dan vaak ‘boekentaal’.
- Ik ben gemotiveerd om écht te leren lezen.
De beginsituatie in de kleuterklas voor spellen
3
, Samenvatting Stage 1ste leerjaar
Wat kun je verwachten van een oudste kleuter en spellen?
5-jarige:
- Stilaan besef ik dat letters voor klanken staan. Ik ken ook een paar klank-letterkoppelingen.
- Ik houd ervan om woordjes over te schrijven, het liefst binnen functionele activiteiten.
- Ik speel graag met letters en bouw mijn eigen woorden. Soms kunnen de volwassenen er al iets van
maken.
6-jarige:
- Ik ontdek de klank-letterkoppelingen.
- Ik schrijf al eenvoudige woorden. Ik schrijf woorden zoals ik ze hoor en niet altijd volgens de regeltjes
van de volwassenen.
- Ik probeer te communiceren door gebruik te maken van letters gecombineerd met beelden.
Lees- en schrijfactiviteiten in de kleuterklas
VOORBEELDEN
Kleuters scheuren letters uit kranten en Ze herkennen letters in hun geheel: ontluikend
tijdschriften. lezen. Ze gebruiken de uitgescheurde letters om
nieuwe woorden te bouwen: ontluikend
spellen.
Kleuters verzamelen takjes en vormen daarmee Ontluikend spellen voor wie de letters gevormd
lettervormen en letters. heeft. Ontluikend lezen voor wie de gevormde
letters bekijkt of leest.
Kleuters vormen letters of lettervorm in Ontluikend schrift.
scheerschuim.
Kleuters vormen letters of lettervormen in Ontluikend schrift.
zand.
Kleuters stempelen woorden over. Ontluikend spellen.
Wat kun je verwachten van een oudste kleuter en verhaalbegrip?
5-jarige:
Ik begrijp het verhaal dat je vertelt:
- Over wat moeilijker onderwerpen,
- Met meer dan één verhaallijn,
- In echte verhaaltaal
- In een concrete wereld die ik zelf (nog) niet ken, maar aansluit bij mijn belevingswereld. Dit kan
zonder veel visuele voorstelling, tenzij het een complex of vreemd verhaal is.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liezekerkaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76449 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now