Class notes
College 3 - Publiek Financieel Management
- Course
- Institution
Samenvatting college 3
[Show more]
1 review
By: christelvanderlinde • 2 year ago
Seller
Follow
margotvanHouten
Reviews received
Content preview
College 3 – Financieel management Maarten de Jong
Onderbouwing en evaluatie van beleid
Prinsjesdag 2021
Volgende week hebben we het college over de begrotingscyclus en
‘het koffertje’. Mensen kijken vooral naar de koopkrachtplaatjes. Als
je kijkt naar het afgelopen jaar, dan hebben veel mensen hun werk
gehouden ondanks de crisis. Wat is Prinsjesdag? Het kabinet
presenteert de plannen voor de begroting van het komende jaar. Het
is best spannend, want die begroting moet wel goedgekeurd worden
door het parlement. Sophie Hermans is op pad met 1 miljard om
steun te kopen. De troonrede wordt door de regering geschreven.
Programma vanochtend
Vragen over lesstof college 3
Artikel over opbrengst extra uitgaven terreurbestrijding
Hoorcollege:
o Begrippen en smaken
o Evaluatie bij de Rijksoverheid:
Ex ante evaluatie
Ex post evaluatie
Besparings-en hervormingsopties
o Uitdagingen en trends
Opdracht: OIIK – Evaluatie van corvee naar core business?
Vandaag gaan we kijken naar de uitgave voor terreurbestrijding na 9/11 en hoe je dit evalueert. We
kijken dus naar beleidsinnovatie vanuit de financiële hoek bekeken. We sluiten af met de operatie
inzciht in kwaliteit, een programma van het vorige kabinet van Hoekstra om de kwaliteit van de
onderbouwing van beleid re verbeteren.
Lesstof vandaag en vorige week: vragen?
College 3:
Boek De Kam et al (2021): Hfd 12 Duik in de Rijkbegroting
Leeuw, Frans L.,. (2003). Reconstructing Program Theories: Methods Available and Problems
to be Solved.
Vedung, E. (1997). Merit criteria and performance standards.
Brief Minister Hoekstra aan Tweede Kamer over Operatie Inzicht in Kwaliteit
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/03/10/vierdevoortgangsrap
portage-operatie-inzicht-in-kwaliteit
Rapport Algemene Rekenkamer Operatie Inzicht in Kwaliteit
https://www.rekenkamer.nl/publicaties/rapporten/2021/04/21/inzicht-in-kwaliteit
,Het boek en de artikelen en colleges zijn even belangrijk voor het tentamen. Het tentamen is een
open boek, dus het gaat om het toepassen en inzicht. We gaan geen platte kennis vragen stellen.
Artikel over opbrengst extra uitgaven terreurbestrijding
135 miljard dollar extra per jaar. Was dit geld goed besteed? De
auters zeggen van niet. Ze zeggen dat het ‘wastefull’ was omdat
terroristen reageren op de prikkel. Ze zeggen dat de schade
misschien 17 miljard is, ze hebben het zelf over een rendament
waarbij maar 5 tot 8 ent per dollar die je besteed aan terrorisme
bestrijding het zal opleveren. De opbrengst van 5 tot 8 cent zit volgens hun berekening in de
economische schade die je dus met dit geld voorkomt, maar die is dan dus wel 5 tot 8 cent
tewijl je er een dollar in steekt. Ze concluderen dat geld tegen een probleem aangooien niet
veel zin heeft. Het is een soort paniekreactie. Een suggestie is om financien van terroristen
aan te pakken. Dat levert 15 dollar per geinvesteerde dollar op. Andere winst van
terrorismebestrijding wordt dus niet meegerekend. Passagier voelen zich bijvoorbeeld
veiliger. We weten daarnaast nooit wat er was gebeurt als we niet 145 miljard, maar 15
miljard hadden uitgegeven.
Dit was 20 jaar geleden. Een artikel uit The Economist van 2008. Na die aanslagen zag je wereldwijd
een enorme toename in geld voor terrorismebestrijding. Hoe evalueer je dit nou en was het geld goed
besteed? Deze analyse is wel wat beperkt want alleen economische factoren worden meegenomen,
maar niet zozeer de sociale.
Begrippen en smaken
Veel overheidsorganisaties maken en gebruiken evaluaties uitgevoerd door henzelf
(zelfevaluaties), anderen (externe evaluaties) of een mengvorm:
o Wereldbank/IMF: Impact Evaluations
o Europese Commissie – o.a. Cohesiebeleid
o Provincies en Gemeenten – Verplicht onderdeel Gemeente- en Provinciewet
o Provinciale, gemeentelijke, waterschappen rekenkamer(commissie)
o Algemene Rekenkamer – wettelijke taak
o Adviesorganen (Rapporten CPB, SCP, PBL, WRR)
o Tweede Kamer: parlementaire onderzoeken en enquêtes
o Tijdelijke onderzoekscommissies
o Rijk – Verplicht via Comptabiliteitswet
Wetsevaluaties (vaak evaluatieparagraaf)
Evaluaties met link naar financieel management
Vorige week keken we naar prestaties meten en koppelen aan geld en hoe moeilijk dat is. In
Nederland wordt dan altijd gezegd dat dat niet altijd lukt, dus om aan begrotingsgeld prestatie
indicatoren te koppelen, maar als we meerjarig naar een stuk beleid kijken en evalueren, dan is dit
zinvoller. We kijken bij de Rijksoverheid veel naar evaluatie. Dit zijn types evaluatie die langskomen,
ze niet allemaal even financieel. Sommige evaluaties zijn heel economisch, anderen weer erg
politiek.In hoog aanzien staan de evaluaties van onafhankelijke partijen. De Algemene Rekenkamer
doet niet zozeer klassieke evaluaties, maar meer audits. De CPB (centraal Plan bureau), SCP (Sociaal
Cultureel Planbureau), PBL (Plan Bureau voor de Leefomgeving) en WRR (Wetenschappelijke Raad
, voor Regeringsbeleid) zijn de onafhankelijke rekenmeesters bij de rijksoverheid. Ze werden steeds
meer samen. De WRR geeft meer advies vooraf over waar het kabinet iets aan zou moeten doen. De
Tweede Kamer doet ook onderzoeken, zie de toeslagenaffaire.
Begrippen en smaken
In dit kader zie je weer de riedel van input naar
outcome. Activiteiten en prestaties moeten
leiden tot effecten. Dit conceptuele framework
wordt breed geaccepteerd bij de Rijksoverheid.
J ziet dus weer dat die begrippen van
efficientie, effectiviteit en kosteneffectiviteit
erin voor komen. In de literatuur zie je ze ook,
maar net anders.
Het effect in de rechter midden rode cirkel is de
outcome. Dit is het uiteindelijke doelbereik,
wordt het beleidsdoel wel of niet gehaald. Dit
heeft alleen nog niet zoveel informatie want
het beleidsdoel kan ook door andere factoren zijn behaald. Vanuit financiële hoek ben je
geïnteresseerd of het beleid dat gelde kostte, dus die output en activiteiten en dus die koppeling van
die twee rode cirkels rechts onder. Is het gebrek aan doeltreffendheid het gevolg van wat we hebben
gedaan. Ten tweede, hadden die effecten in de rode midden sector er vanuit gaande dat die door het
beleid kwamen in de eerste horizontale reeks van drie balkjes, hadden die ook goedkoper gekund?
We weten dat het subsidiëren van auto’s een hele dure manier is van co2 besparing. Je stopt veel
geld in iedere bespaarde co2. Je scoort dus laag op kosteneffectiviteit en zou die middelen veel
effectiever kunnen inzetten. Financieel gezien zijn dus die rode cirkel onderaan en de rode cirkel
bovenaan het interessantste.
Om die analyse tussen die bovenste en onderste cirkel, moet je al die tussenliggende informatie
weten, de grote oranje cirkel dus. Als je aan de voorkant je beleid ontwerpt en er geld voor
aanvraagt, moet je weten wat je daarvoor gaat meten en je moet het tijdens de beleidsuitvoering
bijhouden want als je het achteraf wilt evalueren dan heb je de informatie niet.
Begrippen en smaken
Vgl. Vedung (1997), Figure 14.2:
(i) Effectiveness
(ii) Productivity
(iii) Efficiency (cost benefit)
(iv) Efficiency (cost -effectiveness
We maken het nog wat ingewikkelder met de bron
van Vedung. Die definieert dingen net wat anders. Hij
zegt dat effectiviteit (i) puur doelbereik is, dus lukt het
of niet en wordt het doel wel of niet bereikt. Politiek is
dit een interessante vraag, maar financieel wat
minder. Hij noemt ten tweede ook productiviteit, dat
is dus hoeveel output je krijgt per geldbedrag. Er zal een paar honderd miljoen voor extra politiek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvanHouten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now