Bovenste urinewegen
Wat is urologie ?
Heelkundige discipline die zich bezig houdt met het urogenitaal stelsel
o Nieren
o Ureters
o Blaas
o Prostaat
o Urethra
o Scrotum
o Penis
Nieren & ureters
Anatomie nieren
o 2 boonvormige organen
o Lokalisatie
Thv de rug achter de ribben in het retroperitoneum
Rechts onder de lever
Links onder de milt
Nauw verbonden met bijnieren, darmen, pancreas en duodenum
o Rechter nier ligt lager dan de linker
o 2 arteria’s renalis (Aorta Nier)
o 2 vena’s renalis (Nier Vena Cava Inferior)
Functie van de nieren
o Filteren van afvalstoffen uit het bloed
o Vocht- en zoutbalans regelen
o Rol bij botvorming (vit D, calcium, fosfor)
o Aanmaak hormonen
Renine: bloeddrukregeling
Erytropoëtine (EPO): aanmaak rode bloedcellen (erythrocyten)
,Tab 3.6 Medisch Technische Zorg 2 Dr. Franken
Anatomie afvoersysteem
o Het afvoersysteem (van klein naar groot) bestaat uit:
Nierkelk = calix
Nierbekken = pyelum
Ureter (proximaal/midden/distaal)
De ureter is geen rechte buis. De diameter varieert in functie van de lokalisatie.
Zo bestaan er 3 plaatsen waar de ureter nauwer is (nierstenen blijven hier
gemakkelijker zitten): Pyelo-ureterale overgang (PUJ) , vaatoverkruising en
vesico-ureterale overgang (VUJ).
Functie afvoersysteem
o Transport urine van de nier naar de blaas
o Door middel van peristaltische bewegingen
Afwijkingen van nieren & ureters
o Steenpathologie
o Infecties
o Tumoren
Renaal cel carcinoom (RCC)
Transitioneel cel carcinoom (TCC)
Angiomyolipoom
o Niercysten
o Aangeboren afwijkingen
Steenpathologie
o Oververzadiging van de urine met zouten
o Ontstaan van kristallen (hangen vast aan de wand)
o Kristallen groeien uit tot nierstenen
Nierstenen
o Blokkeren het afvoersysteem niet
o Zijn daarom ook niet pijnlijk
o Tenzij ze loskomen en de afvoer afsluiten `a
o Hier spreekt men dan over
Pyelumsteen
Uretersteen: proximaal, midden of distaal
o Drie klassieke vernauwingen
Pyelo-ureterale junctie (PUJ)
Vaatoverkruising iliacaal
Vesico-ureterale junctie (VUJ)
,Tab 3.6 Medisch Technische Zorg 2 Dr. Franken
Kliniek
o Typisch klinisch beeld
o Hevige krampachtige flankpijn uitstralend naar de genitaliën
o Bewegingsdrang
o Misselijkheid en braken
o Soms hematurie
o Soms pollakisurie
o Geen koorts tenzij ook een urineweginfectie (urgentie)
o Mannen komen soms met heel pijnlijke teelballen, terwijl ze nierstenen hebben
o Hoe lager de steen zit, hoe meer last je gaat hebben van lagere urinewegen
o Andere acute pathologie uitsluiten
Onderzoeken
o Labo-onderzoek
Nierfunctie kan verstoord zijn Urgentie
Inflammatoire parameters kunnen gestegen zijn
o Urine-onderzoek
Voornamelijk gestegen rode bloedcellen = leukocytose
Witte bloedcellen kunnen wijzen op een infectie
Urinekweek: infectie?
o Computer tomografie (Uro-CT)
Zonder contrast
Eerste keuze
Lage stralenbelasting
Hoge sensitiviteit en specificiteit
Diagnose van andere pathologie
o RX Abdomen
Voor opvolging van een behandeling
o Echografie nieren en blaas
Bij zwangere vrouwen
Hier mag men geen CT of RX doen om de foetus niet te beschadigen
Voor opvolging
o Intraveneuze pyelografie (IVP)
Quasi verlaten
Wordt niet meer uitgevoerd
Contrast toegediend Zien tot waar contrast afliep in nier, waar contrast niet meer
verder kan, daar zit de steen
, Tab 3.6 Medisch Technische Zorg 2 Dr. Franken
Behandeling
Metafylaxie = Voorkomen stenen
Preventie van nierstenen
“The solution of pollution is dilution”
Drinken 2-3 liter/d = allerbelangrijkste ter preventie
Al het water dat in de pap van baby’s gebruikt mag worden, is ook goed ter preventie
van nierstenen
Echter… tijdens een acute nierkoliek
Veel drinken…?
Gefractioneerd drinken = 3 liter per dag verspreiden over de gehele dag en niet
alles in 1 keer drinken, anders krijgt de nier teveel druk in 1 keer
Indien de patiënt veel drinkt
Zal de nier urine in het geblokkeerde afvoersysteem blijven pompen
De druk blijft stijgen in het afvoersysteem
Hierbij zal de koliekpijn nog erger worden
Risico op pyelumruptuur, extravasatie en infectie
Geeft geen voordeel voor spontane evacuatie steen
Dieet ifv de samenstelling van de steen
Medicatie bij sommige stenen (urinezuurstenen,…)
Niersteenkliniek - nefroloog
Medicamenteuze therapie
o Spoed intraveneus t.o.v. thuis orale medicatie
o Mag niet gegeven worden bij zwangere vrouwen of bij ernstige nierinsufficiëntie of bij
actieve maagzweren NSAID’S – ibuprofen heel goed door de prostagladines in brufen
o NSAID
In acute fase intraveneus of transrectaal
Later peroraal
Effect van NSAID
Pijnstillend effect
Geeft een ontzwelling onder de steen
Geeft normoperistaltiek van de ureter
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alyssavandenbrande. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.