Samenvatting sociale filosofie en
ethiek
1.Algemene inleiding
1.1 Indeling van de wijsbegeerte en de plaats van de sociale en ethische filosofie
Wat is filosofie?
heel veel verschillende manier om vraag te beantwoorden
Volgens E. Vermeersch: ‘Historisch overzicht van wijsbegeerte’
Filosofie als wachtkamer voor de wetenschap, als vorm van denken die
problemen behandelt die nog niet dr wetenschap zijn opgelost
Sterk geloof in kracht van wetenschap en technologie
omschrijving uit de cursus: wijsbegeerte die vorm van kennisverwerving is die
ontstaat wanneer men geen vrede meer neemt met de mythische, magische of
dogmatische aanpak en aldus kunnen we het ontstaan ervan situeren bij de oude
Grieken
Vragen van Kant spelen hier ook een belangrijke rol in:
Wat moet ik doen?
Wat kan ik kennen ? Wat is de mens?
Wat mag ik hopen?
,1.1.1 Factische problemen
Vraagt naar oorsprong van alles wat bestaat, ‘het zijnde’
Metafysica
2 deelgebieden:
1.1.1.1 Algemene metafysica of ontologie
Wat is zijn?
Wat is worden?
Anaximander, Plato, Herakleitos 20ste eeuw: Heidegger
1.1.1.2 Bijzondere metafysica
Specifieke aard van aspecten van het zijn
A. Rationele kosmologie:
o Kosmos = wereld
o Logos = leer
o Basisstructuur van de wereld hoe steekt de wereld in elkaar?
B. Rationele psychologie/antropologie
o Vraag naar de essentie van de mens
C. Rationele theologie
o Vraag naar God
o God heeft enkel het goede geschapen, niet het kwade
o Kwade = afwezigheid van het goede
,1.1.2 Kennistheoretische problemen
1.1.2.1 Kennisleer of epistemologie
Sinds moderniteit fysica vervangen voor epistemologie
Wetenschap leert ons veel over het zijnde
Descartes en zijn methodische twijfel: hij stelt alles in vraag
1.1.2.2 Logica
Vraag naar het geldige redeneren
Gaat over het denken zelf
1.1.2.3 Wetenschapsfilosofie
Wetenschap zelf bestuderen
Niet de algemene wetenschap, maar 1 bepaalde wetenschap bestuderen
1.1.3 Ethische en politieke problemen
Vraag naar hoe mensen samenleven?
1.1.3.1 Ethiek
Normen en waarden van het menselijke handelen
Normen = concrete gedragsregels die moeten nageleefd worden in een samenleving,
richtlijn hoe je moet handelen
Waarden = opvattingen over wat wenselijk is binnen een samenleving
1.1.3.2 Politiek
Hoe de samenleving georganiseerd wordt
Hoe wij samenleven
1.1.3.3 Esthetica
Stelt de vraag naar wat schoon en lelijk is
, 1.1.4 Vanuit het perspectief van de mens
sinds de Verlichting mens centraal
Relatie a: mens
Mens tot zichzelf. Hoe de mens zich ten aanzien van zichzelf kan gedragen. (Wat
moet ik doen? )
Relatie b: mens mens
Tussen de mensen is een wederkerige afhankelijkheidsrelatie. Studiegebied van de
politieke of sociale filosofie
Relatie c: Mens natuur
Mens en natuur is een eenzijdige afhankelijkheidsrelatie. De mens heeft de natuur
(grondstoffen) nodig om te overleven. Studiegebied van de economie.
DEEL A: Sociale filosofie in de moderne tijd
2. Inleiding: De Griekse polis
2.1 Inleiding: polis en agora
Oude Griekenland, polis centraal verwijst niet enkel naar stadsstaat, ook naar
bepaalde wijze van organisatie van openbaar leven
Agora = centrum van de Griekse polis verwijst niet enkel naar forum of
marktplaats, ook naar een plaats waar gesproken wordt (rechtspraak, politiek,…)
Grieken introduceerden democratie 508 – 322 vChr. enkel mannelijke volwassen
leden
Tegenover de Polis komt Oikos te staan:
o Oikos = niet enkel thuis, ook gemeenschap van mensen (familie)
o Overleven van de familie staat centraal
o Oikos dus ook plaats van het verborgene, het binnen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenaaaaaatje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.