De colleges zijn uitgebreid uitgewerkt: modellen en schema's zijn toegevoegd. Vanaf college 3 is de docent vooral ingegaan op de artikelen, waardoor vanaf dat college ook met name literatuur is toegevoegd uit de artikelen.
Behavioral Public Administration
Keuzevak master Bestuurskunde
2021-2022
Hoorcolleges en gastcollege
Modellen en schema’s
Voorbereidingsvragen
Beknopte literatuur
Eigendom van Julia Stijger – Erasmus Universiteit Rotterdam
, Behavioral Public Administration (BPA)
College 1 - Inleiding
Handige sites:
-Behavioral Insights Netwerk Nederland = samenwerking tussen alle ministeries
op het gebied van gedragswetenschappen.
-Gedragslab
Dia 3
Voorbeeld defensie: gezonder eten. Ze hebben een voor- en nameting gedaan.
Wanneer je afbeeldingen van gezonde lunches liet zien en d.m.v. korting acties
mensen verleiden tot gezonder eten, helpt dat om gezonder te eten. Dus door
maar kleine dingen te veranderen in de keuzestructuur, werkt dit al.
Dia 4
Voorbeeld belastingdienst: belasting betaal gedrag van ondernemers. Dit moet
als ondernemer elke maand. Er zijn ondernemers die wel hun formulieren
invullen, maar niet betalen. Ze hebben een subtiele gedragsverandering
gemaakt. Namelijk het formulier verandering in simpelere taal en ze twee
keuzes te laten: 1. Meteen betalen of 2. Als dit niet lukt contact opnemen. Dit
heeft geleid door meer betalingen.
Dia 6:
Waarom maken overheden beleid?
-Marktfalen
Als we alles aan de markt overlaten, gaat het niet goed en is het in het nadeel
van sommige groepen. Er ontstaan een aantal monopolisten (google etc.) en
dat is inefficiënt. Overheden reguleren de markt.
-Collectieve goederen en diensten
Zoals delta-plan, dit is te ingewikkeld om aan de markt over te laten.
Individueel is het aantrekkelijk om hier niks aan te doen, geen prikkel voor
individu. Geen winst levert het op als jij een brug maakt.
-Externe effecten
Ontstaan en de markt doet daar niet veel aan, want zij willen geld verdienen.
Als je bedrijven laat doen wat ze willen, ontstaan er dus externe effecten.
-Bemoeigoederen (merit goods)
Goederen die niet aangemoedigd zouden moeten worden, zoals roken en
snackbars.
Eigendom van Julia Stijger – Erasmus Universiteit Rotterdam
,-(Her) verdelingsvraagstukken
Als we ondernemers/mensen hun gang laten gaan, dan is rijkdom niet eerlijk
verdeeld. Uit onderzoek: als welvaart goed verdeeld is, kan iedereen daarvan
profiteren zoals rijk en arm.
Dia 12
Overheden sturen dus, er zijn drie klassieke beleidsinstrumenten:
1. Financieel: een heffing op sigaretten
2. Wetgeving: roken niet overal
3. Communicatief: campagnes over gezondheidsrisico’s, spotjes van
rijksoverheid op social media
Knoppen waar aangedraaid wordt. Niet altijd met veel succes…
Dia 13
Een andere indeling van sturingsinstrumenten. Ander perspectief op dezelfde
indeling in dia 12:
1. Belonen: aantrekkelijk maken, dit kan financieel of wegnemen van
drempels zijn
2. Straffen: verhogen van de drempel (belasting, boetes)
3. Preek: communicatie
Dia 14
Is een aanpak op basis van gedrag echt anders? Want al die instrumenten zijn
ook gericht op sturen van gedrag. Is hier dan wel noodzaak voor?
JA! Dat is omdat er een ander idee achter dit zit. Doel=gedragsverandering.
Achter klassieke instrumenten zit een aanname:
1. Mensen zijn rationele besluitvormers. Er wordt uitgegaan dat mensen
rationeel zijn. Bij BPA laten ze dit los: ze zijn het niet en hun gedrag
kunnen we voorspellen! (Mensen zijn voorspelbaar irrationeel). Bounded
rationality ongeveer, maar dan nog een stap verder.
In deze cursus ligt de nadruk op de ontvangers van beleid (burgers) en
beleidsmakers (ambtenaren). Op microniveau wordt gekeken.
Dia 15
Ambtenaren nemen liever minder vaak risico’s en bij onderhandelen werken ze
graag samen. Veel meer dan in private sector.
Eigendom van Julia Stijger – Erasmus Universiteit Rotterdam
, Wat is BPA? De wetenschap hierachter.
Dia 27
Bestuurskunde maakt veelal gebruik van inzichten uit een aantal
steundisciplines: Economie, Recht, Sociologie en Politicologie. Maar hierbinnen
is niet 1 van de disciplines die zich focust op het individu. Hiermee is BPA een
vreemde eend in de bijt, want daar is de focus het individu. Bestuurskunde is
erg gefocust op instituties, grote groepen en organisaties, systemen,
mechanieken. Ze vergeten soms dat het mensen zijn die mensen doen.
BPA= sociaalpsychologisch perspectief op beleid. Het sturen van gedrag van
burgers. En microniveau, maar als bestuurskundige moet je wel het grotere
niveau in de gaten houden. Er is namelijk een reden waarom we individuen
willen sturen. Dat is het macroniveau: we willen dat burgers in groepen
bepaalde dingen gaan doen: bijvoorbeeld dat ze gezonder leven. Dus BPA gaat
over het individu maar wel in grote thema’s. Er zit een koppeling in die niveaus.
Macro: instituties, systemen
Meso: in en tussen organisaties
Micro: individuen. Burgers, groepen burgers, ambtenaren en politici.
Dia 28
Definitie BPA (definitie artikel 1.3) =: "De interdisciplinaire analyse van het
openbaar bestuur vanuit het microniveau van individueel gedrag en attitudes
door gebruik te maken van recente inzichten van de onderliggende psychologie
en het gedrag van individuen en groepen."
Elementen hierin:
-Individuen en groepen burgers, medewerkers en managers publieke sector
-Gedrag (hoe scheid je afval) en houdingen (vertrouwen richting de overheid
bijvoorbeeld)
-Inzichten uit de psychologie en de gedragswetenschappen (=sociale
psychologie). Ze maken gebruik uit inzichten van de psychologie. In welke mate
van toepassing op bestuurskunde en hoe kunnen we deze inzichten gebruiken
om gedrag van burgers te beïnvloeden. Kritiek: is het dan niet toegepaste
psychologie? Is het nog wel bestuurskunde? Antwoord: ja eigenlijk wel want
het gaat om een specifieke context waarin je het toepast. Laten we deze
theorie niet alleen oppakken en testen, maar ook teruggeven door te kijken
naar de validiteit en betrouwbaarheid van de theorieën. Veel theorieën van de
psychologie zijn getest op studenten, maar is niet per se representatief. Dus
Eigendom van Julia Stijger – Erasmus Universiteit Rotterdam
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julia-stijger. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.