Summary
Samenvatting Lesnotities politiek en actualiteit
- Course
- Institution
Het is een uitgebreide samenvatting van alle lessen politiek en actualiteit.
[Show more]
Seller
Follow
emmasack
Content preview
Context 3: Politiek en actualiteitLes 1: Evolutie van het stemrecht
1. 1831: Het a-sociale cijnskiesrecht en het verschil tussen het platteland
en de steden.
Situatie van 1831-1848
Cijnskiesrecht = diegene die belastingen betalen aan de staat krijgen stemrecht
Deze burgers mogen dus ook beslissen hoe erom mag worden gegaan met het
belastingsgeld
Wie betaalt, mag mee beslissen over het gevoerde beleid
Democratische staat (nu)
Om de 4 of 5 jaar verkiezingen
Burgers mogen stemmen op mensen en dus zo kiezen hoe je wil dat er wordt
omgegaan met je belastingsgeld
Dus als burger kiezen welk beleid de overheid gaat voeren!
1831 (cijnskiesrecht) = groot probleem
Slechts 1,1% betaalt belastingen = dus slechts 1% krijgt kiesrecht = ABSOLUUT
MINIMUM
HOEZO? Toenmalig belastingswetgeving en belastingstelsel = belastingen
betalen obv vermogen
Dus niet iedereen kwam in aanmerking om belastingen te betalen!
Middenklasse en lagere klasse (Arbeiders enzo) betaalden geen belastingen aan
de staat, want er waren geen belastingen op het loon, ze hadden vaak geen
arbeidscontract of een vast loon !
Asociale tijden:
o Arbeiders hadden geen enkel recht
Geen vast loon
Geen maandloon men werd uitbetaald per dag/week
Geen wettelijk contract
Konden niet protesteren
Geen inspraak
Ze konden elk moment ontslagen worden
Geen belastingen betalen
o Enkel de superrijken hebben stemrecht
Cijns lagen hoger in de steden dan op het platteland
o Op het platteland bv 10 frank belastingen betalen voor te kunnen
stemmen
o In de stad bv 20 frank belastingen betalen om te kunnen stemmen
Rijken op het platteland werden bevooroordeeld, op vraag van de katholieke
stroming en van de conservatieven !!!
Conservatieven = wouden geen democratische vooruitgang! =
tussen 1831-1848
conservatieven waren aan de macht!
Radicale demcoraten/links liberalen = ze behoorden tot de
vooruistrevende steden en vonden dat de lagere klasse meer
rechten moest krijgen!
Conservatieven gaan radicale democraten in de kiem smoren
door belastingen in de steden hoger leggen!
Katholieken werden bevooroordeeld tov republikeinen
, 2. 1848: De uitbreiding van het stemrecht voor de stedelijke
middenklasse tegen de achtergrond van dreigende revoluties en het
capaciteitsstemrecht.
Overal in Europa was er een conservatieve wind (katholieken, protestanten en
koningsgezinden uit de hogere klasse + doctrinaire liberalen ( willen macht
behouden))
Ze wouden dus lagere en middenklasse geen sociale rechten geven!
1848 = vroeg socialisme + opkomst van Karl Marx
Lagere sociale klasse en middenklasse is het beu om uit de maatschappij
gestoten te worden, ze hebben te weinig sociale rechten
°REVOLTERENDE SFEER ONSTAAT IN EUROPA: ARBEIDERS KOMEN IN
OPSTAND
Staken en protesteren was eigenlijk verboden in die tijd! MAAR dat belette de mensen
niet om op straat te komen
Conservatieve elite begint schrik te krijgen dat de opstandige sfeer zou kunnen
uitmonden in een revolutie
Waarom schrik?
o Lagere klasse is ongeschoold en ongemanierd! Men heeft daar schrik van
o Middenklasse (het verstandigere deel) jutten de arbeiders op om met
geweld eventueel te gaan protesteren om het systeem te kunnen
omwerpen!
Hoe vermijden dat opstanden uitmonden in een revolutie?
o DUS elite zou beter stemrecht geven aan de lage middenklasse en zo
gaan ze zich kunnen verzoenen met het bestaande systeem
LAAT HEN DEELNEMEN EN INTEGREREN AAN HET SYSTEEM!
1848 = Conservatieve elite heeft de vooruitstrevende stedelijke
middenklasse stemrecht gegeven door de cijns gelijk te zetten voor
platteland en steden
Capaciteitsstemrecht = bekwaamheidstemrecht
= burgers moeten over zekere (verstandelijke vooral) bekwaamheden
beschikken om te mogen stemmen bv. Humaniora diploma
Vooruitstrevende democraten = links liberalen
= behoren tot de stedelijke middenklasse
Starten met NIET-VERPLICHT avondonderwijs om (geschoolde) arbeiders lessen
te laten volgen en geven hen inburgeringscursussen
Dankzij die cursussen konden mensen gaan stemmen
BESTAAT NOG STEEDS! Immigranten krijgen nog steeds inburgeringscursussen!
Wat bracht avondonderwijs op voor linkse liberalen?
Wie richt avondonderwijs op? Initiatief van links liberalen = democraten van de
stedelijke middenklasse
STRATEGIE HIERACHTER: Als die links liberalen die mensen onderwijs aanbieden
zodat ze zouden kunnen stemmen hopen ze dat de geschoolde arbeiders voor
hen zouden stemmen als ze deelnemen aan verkiezingen
,Links liberalen vinden dat iedereen in de samenleving inspraak zou moeten krijgen in
de MSP
- Recht op sociale rechten
- Recht op onderwijs
- …
Ze wouden iedereen de kans geven om zich te kunnen ontplooien van welke
klasse ze ook waren!
1848 = Europees revolutiejaar in Europese steden waren veel revoluties en
onrust
3. 1893: De invoering van het algemeen mannelijk meervoudig stemrecht
tegen de achtergrond van de Tweede Industriële Revolutie, de
oprichting van de BWP en de angst van de elite voor opstanden die
zich keren tegen het systeem.
1893 = algemeen mannelijk meervoudig stemrecht
= uitbreiding van stemrecht
Kenmerken 1893
Doorbraak 2de industriële revolutie
= versnelling van het productieproces
uitvinding elektriciteit!
bij iedere technologische revolutie is er een productieversnelling, want ze
kunnen sneller en massaler producten aanmaken en mondialer verpsreiden
o Snellere distributie
o Grotere verspreiding
o Economische groei
o Toename consumptie
o Versnelling maatschappij bv. arbeiders werken sneller
o Verbetering technologie
Socialisme = in opkomst!
o BWP = Belgische Werklieden Partij = eerste socialistische partij
opgericht in 1884
o Grote doel: algemeen stemrecht voor alle mannen
o Ze wouden meer mannen in politiek EN meer socialisten in parlement
Marxisme en anarchisme werd enorm gewelddadig!
o Anarchisten moesten tot de daad overgaan eind 19de eeuw
terreurbewind ingevoerd dat overgewaaid kwam van Rusland
Aanslagen plegen op rijke lui en toenmalige staathoofden
bv belgische koning Leopold 2
Terroristische aanslagen
Elite kreeg schrik!
Kapitaalzitters gaan investeren, maar om dit te kunnen blijven doen gaan ze
lonen niet laten stijgen, waardoor de kapitaalbezitters echt heeeel rijk worden!
FRUSTRATIE BIJ ARBEIDERS:
o Arbeiders moeten langer en harder werken, maar verdienen dus niet
meer!
o Arbeiders mogen nog steeds niet stemmen, staken en hebben geen
inspraak in politiek
o Ze voelden zich uit het systeem gesloten
, o Ze zien de nieuwe technologische snufjes (fototoestel, platendraaiers,…)
in grootwarenhuizen maar kan het zich zelf niet veroorloven
Reactie van arbeiders:
Arbeiders gaan in opstand!
o Vernielen van fabriek
o Vernielen van woningen van fabrieksbazen
Defensie wordt ingezet dit leidt tot nog meer protest!
CONCLUSIE: Elite zat met de poepers en heeft besloten om het stemrecht uit te
breiden !!!
Want ze hadden schrik dat het bestaande systeem zou omvallen
o Economisch systeem : vrije markt economie met kapitalisme
o Politieke systeem met fundamenten van particulaire democratie
Arbeiders integreren in systeem en dan kunnen ze zich ook verzoenen met het
bestaand systeem!
DUS DE ELITE WOU GEWOON OP ALLE VLAKKEN HET BESTAANDE SYSTEEM
BEWAREN!!!
De elite besefte dat ze stemrecht moesten uitbreiden:
MAAR ze hadden 2 reserves tov uitbreiding:
1. Als we ze stemrecht geven hetzelfde als alle anderen dan geven we toe aan het
protest
arbeiders waren hele grote groep!
2. Bestaande elite had schrik dat de socialisten en arbeidersklasse aan de macht
zouden komen
Ze hebben het stemrecht uitgebreid maar het stemrecht van de arbeider
afgeremd !!!!!
o Gewone arbeiders = 1 stem
o Mensen met avondonderwijs, verstand, vermogen,… = meerdere
stemmen
capaciteitsrecht = recht om te stemmen naargelang je capaciteiten
Afremmingsmechanisme = stemrecht uitbreiden maar niet aan iedereeen
dezelfde stem toekennen, de stem van de arbeiders wordt afgeremd door het
meervoudig stemrecht!
4. 1918: De invoering van het algemeen mannelijk enkelvoudig
stemrecht. Tegen de achtergrond van
1. Wereldoorlog Eén:
De Duitse inval op 4 augustus 1914.
Duitsland
stond onder gezag van keizer
had veel geïnvesteerd in machines
had veel geïnvesteerd in militarisering: wapens en materialen
had veel landen te vriend: Oostenrijk, Hongarije,…
was zeer modern!
Duitsland was heer en meester in Europa economisch en militair gezien!
België was in korte tijd helemaal veroverd !
Belgische steden werden stelselmatig ingenomen, Fransen hielpen ons!
o Eerst Wallonië binnengevallen !
o Inname van Leuven, Brussel en Antwerpen
Antwerpen met Antwerpse haven heeft de Belgen op de knieën
geworpen !
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmasack. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now