Handels- en economisch recht
Inleiding
Handelsrecht is met ingang van 1 nov 2018 opgeheven onderneming ipv handelaar
- Ondernemingsbegrip is ruimer dan handelaarsbegrip
- Contracten van 1 nov 2018 worden op basis van het handelsrecht bekeken
Handelsrecht = bevat regelen van privaatrecht die van toepassing zijn op commerciële verrichtingen
en op handelaars en zijn erop gericht transacties tussen handelaars soepel en efficiënt te laten
verlopen.
Een deel van het ondernemingsrecht bevat regelen van het privaatrecht doe van
toepassing zijn op verrichtingen van ondernemingen en zijn erop gericht transacties tussen
ondernemingen soepel en efficiënt te laten verlopen
Het economisch recht omvat regelen van publiek én privaat recht die er specifiek toe strekken de
economische activiteit te organiseren met het oog op de verwezenlijking van een economische
ordening en een economisch sturingsbeleid.
Ze kunnen geen prijsafspraken maken (vb. bepalen dat de standaardprijs voor yoghurt
100€/L is). Dit geldt ook voor overheden = sturing & ordening
Handelsrecht (ondernemingsrecht) omvat
- Regelen van privaatrecht
- Van toepassing op commerciële verrichtingen en handelaars
- Doel: soepel en efficiënt handelsverkeer
o Verschil met de bescherming van particulieren die in het burgerlijk recht geldt
Bewijs: vrij bewijsstelsel (>< BR: vanaf €3500 verplicht geschrift)
Schuldsplitsing (BR) >< hoofdelijkheid (HR): in het handelsrecht kan je kiezen
wie je aanspreekt voor de gehele som. In het burgerlijk recht geldt de
schuldsplitsing en zal je van elke schuldenaar apart de som moeten
vorderen.
Economisch recht omvat
- Regelen van publiekrecht
o Veelal gericht op sturing nastreven van economische doeleinden van
conjuncturele aard of van structurele aard
o Vaak tijdelijk afhankelijk van de conjunctuur, vb.: overheid legt maximumprijs op
een schaars product op (vb. Wc-papier) of tijdelijk verbod (vb. drankenverkoop na
20u)
- Regelen van privaatrecht
o Veelal gericht op ordening ongelijkheden tussen partijen proberen wegwerken.
Meestal is er altijd een zwakke partij en een sterke partij (vb.: koper vs. supermarkt).
o Hoe? Vb.: grote informatieverplichting van de onderneming
, o Conclusie: evenwicht nastreven tussen rechtmatig geachte belangen
1. Bronnen
Internationale bronnen
Vijf categorieën
1. Algemene regeling om het internationaal verkeer in zijn algemeenheid te verbeteren
o WTO GATT, GATS, TRIPS, DSU
Meestbegunstiging (= voordeel aan alle leden toekennen) en non-
discriminatie;
Verbod van kwantitatieve beperkingen (vb. max 100 autos);
Streven naar een reductie van douanerechten
o Dumping ondernemingen
= Producten die goedkoper worden verkocht in het importland (€80) dan in
het exportland (€100)
Verboden indien ernstige schade wordt toegebracht aan de bestaande
bedijrfstak of als de opstart van een andere bedrijfstak wordt verhinderd.
OPL: anti-dumpingrechten (douanerechten) opleggen douanerechten
verhogen zodat ze de prijsmarge (dumpingmarge) compenseren
Horizontale werking: het ene land verhoogd zodat het andere land de regels
gaat naleven (vb.: consumentenrecht: indien je een goed koopt door een
oneerlijke handelspraktijk, mag je het goed houden + geld terugvragen).
o Subsidies overheid
Direct: geld geven
Indirect: belastingverlaging
Absoluut verboden: exportsubsidies en local content subsidie
w Exportsubsidie = belastingvermindering indien je producten
exporteert (werkt ontwrichtend)
w Local content subsidie = bevoordelen van je eigen ondernemingen
Andere subsidies zijn verboden indien ernstige schade wordt toegebracht
aan de bestaande bedijrfstak of als de opstart van een andere bedrijfstak
wordt verhinderd
OPL: “countervailing measures” = douanerechten om het voordeel te
compenseren
2. Regeling om economische integratie te verbeteren
o Vrijhandelszone
o Douane-unie
Vrijhandelszone Douane-unie
Gelijkenissen Geen douanerechten Geen douanerechten
, Geen kwantitatieve rechten Geen kwantitatieve rechten
Verschillen Geen gemeenschappelijk beleid Wel een gemeenschappelijk beleid
(tarief) vb. Europese Unie
De economische integratie wordt bewerkstelligd door verdragen, verordeningen en
richtlijnen geharmoniseerd (doel EU).
o Primair integratierecht: verdragen (vb. vrij verkeer van goederen en diensten)
o Secundair integratierecht: harmonisatie van nationale wetgeving
o Voordeel onderneming: de kosten verlagen
o Voordeel consument: duidelijkheid + moet niet alle verschillende wetgeving kennen
krijgt dezelfde bescherming in een ander land als in zijn eigen land.
o Minimale harmonisatie: minimumbescherming dat wordt gegarandeerd binnen alle
Europese landen (kan nog extra bescherming bijkomen afhankelijk van het land)
o Maximale harmonisatie: gelijk minimum + gelijk maximum
o Vb.: richtlijn over algemene voorwaarden sommige bedingen mogen hier niet
instaan, maar aangezien een richtlijn moet omgezet worden in nationaal recht,
verschilt dit nog steeds onderling tussen landen
3. Uniforme regels voor bepaalde internationale verrichtingen (vb. verdrag van Montreal)
o Vb.: CISG = Weens koopverdrag: internationale handelskoop van lichamelijke
roerende goederen
Internationaal: tussen 2 of meer landen
Handelskoop: tussen ondernemingen (B2B)
Goederen: geen dienstverleningen
Automatisch van toepassing als de koper en verkoper onderdanen zijn van
lidstaten die beide een verdragsstaat zijn bij het CISG
Automatisch van toepassing als het toepasselijk recht op het verdrag het
recht is van een verdragsstaat v/h CISG
w Recht van keuze (onderling afgesproken) vb. Franse – BE koop kan
voor het Nederlandse recht kiezen
w Of recht van het land van de verkoper
w Je kan het CISG uitdrukkelijk uitsluiten want het is suppletief recht
(geen dwingend recht)
4. Verdrag die staten verplichten teksten om te zetten in nationale wetgeving
o Het nationaal recht is van toepassing, maar in dat nationaal recht staat de tekst van
het verdrag ook van toepassing op je nationale onderdanen (verregaand)
o Vb.: Wisselbrief en cheque
o Boek XII WER
5. Regelingen om toepasselijk recht + rechter aan te duiden (staat LOS van elkaar!!!)
o Bevoegde rechter: Brussel I-bis Verordening
Bijzondere bescherming voor consumenten (in eigen land rechtbank, zie
B2C)
Geen bescherming: vervoersovereenkomsten
, Forumkeuzebeding = beding over welk forum (rechtbank) bevoegd is
(nationaal en internationaal niveau)
o Toepasselijk recht: Rome I Verordening
Principe keuzevrijheid qua recht
Maar consument kan beroepen op eigen recht indien dit meer waarborgen
biedt (bovenop het andere recht, vb. Grieks recht).
Geldt enkel indien deze onderneming (1) zijn activiteiten in België heeft
ontplooid of (2) op België zijn gericht (≈ Brussel I-bis verordening)
Rechtskeuzebeding = beding over welk recht van toepassing is
o Principe: keuzevrijheid
Int’l: veel regels
EU: 2 verordeningen (Brussel I en Rome I)
B2C: BE consument koopt iets bij een Griekse onderneming Brussel I-bis bepaalt dat de
consument de Griekse onderneming in België kan oproepen (ook indien de Griek dagvaart zal
hij naar België moetn komen, OOKAL staat dit anders in de algemene voorwaarden!!!). Deze
bijzondere bescherming geldt alleen indien de Griekse onderneming (1) haar activiteiten
heeft ontplooid in België = fysieke aanwezigheid; of (2) de onderneming gericht is op België =
de bedoeling om deze goederen/ diensten hier aan te bieden (vb. taal van land, int’l
tel.nummer)
Be consument zijn vlucht was geannuleerd. In de algemene voorwaarden stond dat de
Ierse rechtbank was bevoegd + het Ierse recht van toepassing was Cass.: Brussel I-bis is
niet van toepassing op vervoersovereenkomsten, maar volgens de richtlijn van
onrechtmatige bedingen kan dit niet. Ierland en België vielen beide onder deze richtlijn van
onrechtmatige bedingen (HvC heeft dus Iers recht toegepast in België).
Engelse onderneming die aan een Kortrijkse onderneming afvalstoffen verkoopt die op
zijn beurt dit doorverkoopt naar een Tsjech. Kijk naar de algemene voorwaarden van de Brit
geen forumbeding (vb.: voorbehoud van Engelse rechtbank). De rechtbank waar de
goederen gelegen liggen, is bevoegd dus de Kortrijkse rechtbank. Het CISG is niet van
toepassing want Engeland is niet aangesloten bij het CISG. Het recht van het land van de
verkoper is van toepassing (subsidiair), dus het Engelse recht is van toepassing.
Interpretatie van regelen met internationale oorsprong
- Autonome interpretatie
- Verschillende interpretaties mogelijk (achtergrond juristen speelt mee)
°Grote interpretator: Hof van Justitie. Alle rechters moeten deze interpretatie volgen, behalve de
rechter van Zaventem: verordening zegt dan men enkel geld krijgt bij geannuleerde vluchten, maar
Hof van Justitie vindt dit ongelijke behandeling voor passagiers met vertraagde vluchten DUS vanaf je
meer dan 3 u vertraging hebt, dan kan je ook een vergoeding bekomen. De rechter van Zaventem
kan deze interpretatie niet volgen aangezien wij met scheiding der machten werken (rechter kan
geen regels uitvaardigen). Dit gaat naar Cassatie, die bepaald dat ze toch de rechtsspraak van het Hof
van Justitie moeten volgen.
= de primauteit van het internationaal recht (de voorrang)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechten3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.94. You're not tied to anything after your purchase.